جاھاندىق جاپپاي قارۋلانۋ جارىسىنىڭ قۇنى قانشا؟

سوڭعى جىلدارى اقش باستاعان الەمدىك دەرجاۆالار جاپپاي قارۋلانۋدى تەجەيتىن كەلىسىمدەردىڭ بارلىعىن بۇزىپ، ءوزارا قارۋلانۋ جارىسىنا بەت بۇردى. بۇگىنگى تاڭدا الەم بويىنشا اسكەري قۋاتى جاعىنان اقش، قىتاي جانە رەسەي كوش باستاپ تۇر. وسىعان بايلانىستى بۇگىن ءبىز اتالمىش مەملەكەتتەردىڭ اسكەري قۋاتى مەن بيۋدجەتىنە قىسقاشا توقتالۋدى ءجون كوردىك.

اقش ارمياسىنىڭ اسكەري قۋاتى مەن جىلدىق بيۋدجەتى

حالىقارالىق «Global Firepower Index» زەرتتەۋ ورتىلىعىنىڭ مالىمەتىنشە، اقش-تىڭ قورعانىس سالاسىنا بولەتىن بيۋدجەتى 600 ميلليارد دوللارعا جاقىنداپ كەلەدى. قازىردىڭ وزىندە پەتاگون ارسەنالىندا 5884 تانك، 19 ۇشاق تاسىمالداۋشى كەمە، 13 762 ۇشاق جانە 415 اسكەري كەمە بار.  تۇراقتى ارميا سانى 1,4 ميلليون ساربازعا تەڭ.

قىتاي قارۋلى كۇشتەرىنىڭ اسكەري قۋاتى مەن جىلدىق بيۋدجەتى

قىتايدىڭ قورعانىس سالاسىنا بولەتىن بيۋدجەتى اقش-پەن سالىستىرعاندا الدەقايدا تومەن. بىراق وسىعان قاراماستان اسكەري قۋاتى جاعىنان الەمدىك رەيتينگتە ەكىنشى ورىندا كەلەدى. 2017 جىلعى ستاتيستيكا بويىنشا، رەسمي بەيجىڭ قورعانىس سالاسىنا 161,7 ميلليارد دوللار قارجى بولگەن. قازىرگى تاڭدا قىتاي قارۋلى كۇشتەرىنىڭ ارسەنالىندا 6457 تانك، 1 ۇشاق تاسىمالداۋشى كەمە، 2955 ۇشاق بار. جەكە قۇرامى الەم بويىنشا ءبىرىنشى ورىندا. تۇراقتى ارميا ساپىندا 2,24 ميلليون سابراز بار.

رەسەي ارمياسىنىڭ اسكەري قۋاتى مەن جىلدىق بيۋدجەتى.

2017 جىلى رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ قورعانىس سالاسىنىڭ بيۋدجەتى 44,6 ميلليارد دوللاردى قۇرادى. كرەمل ارسەنالىنداعى تانكتەر سانى 20 215. بۇل قازىرگى ۋاقىتتا الەمدىك رەكورد. بىراق وزگە اسكەري تەحنيكالىق كورسەتكىشتەر بويىنشا رەسەي قارۋلى كۇشتەرى ءوزىنىڭ باستى باسەكەلەسى اقش-پەن سالىستىرعاندا الدەقايدا تومەن. ۇشاقتار سانى 3794, ال اسكەري كەمەلەر سانى 352. تۇراقتى ارميا قاتارىدا 766 055 سارباز بار.

ستوكگولمنىڭ جاھاندىق ماسەلەلەردى زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ مالىمەتىن بويىنشا، 2017 جىلى الەمدىك قورعانىس بيۋدجەتى 1,74 تريلليون دوللارعا جەتكەن. بۇل 2016 جىلمەن سالىستىرعاندا 1,1 پايىزعا كوپ.

بۇدان بولەك 2017 جىلى الەمدىك قارۋ-جاراق ەكسپورتىنىڭ دا كولەمى ارتقان. 2008-2012 جىلدارمەن سالىستىرعاندا قارۋ-جاراق ەكسپورتى 10 پايىزعا ءوسىپ، 31,11 ميلليارد دوللاردى قۇراعان. جاھاندىق قارۋ-جاراق ەكسپورتىنىڭ باسىم كوپشىلىگى اقش-قا تيەسىلى. بىلتىرعى جىلى امەريكا كومپانيالارى قارۋ-جاراق ساۋداسىنان 12,39 ميلليارد دوللار پايدا تاپقان. بۇل الەمدىك ەكسپورتتىڭ 39,8 پايىزىن قۇرايدى.

الەمدىك الپاۋىتتاردى ءبىر ساتكە ۇمىتىپ، ءوزىمىزدىڭ ەلىمىزگە كەلەتىن بولساق، 2017 جىلى قازاقستان قورعانىس سالاسىنا 1,34 ميلليارد دوللار قارجى بولگەن. بۇل ىشكى جالپى ءونىمنىڭ 0,84 پايىزىنا پارا-پار. 2016 جىلمەن سالىستىرعاندا بۇل كورسەتكىش 4,36 پايىزعا وسكەن. بىلتىرعى جىلى قورعانىس مينيسترلىگى 209 ميلليون دوللارعا قارۋ-جاراق ساتىپ العان. اتاپ قايتقاندا رەسەيدەن 163 ميلليون دوللارعا، يسپانيادان 24 ميلليون دوللارعا، گەرمانيادان 13 ميلليون دوللارعا، كانادادان 4 ميلليون دوللارعا قارۋ-جاراق يمپورتتاعان. قازىرگى تاڭدا قورعانىس سالاسىنا بولىنگەن قارجى جاعىنان قازاقستان الەمدىك رەيتينگتە 66 ورىندا.

"The Qazaq Times"