Nariman Köpeev

Tıl äskerdiñ jandı jeri. Tipti, jay közben salıstırıp körsek, adam ağzasında qan aydap bükil jan-dünieñdi tirşilikpen qamtamasız etip twrğan jürek siyaqtı som mindetti atqarıp türğan sala. Tıl qızmeti toqtasa äskerde «jürek soğuın toqtatadı», twralaydı, toqırauğa ketedi. Bwl şın. Sondıqtan da qay uaqıt, qay zaman bolmasın äskerde eñ äueli jauıngerlik dayarlıqpen qatar tıl dayarlığına da asa män berilgen.

Jaqında Wlttıq wlannıñ «Oñtüstik» öñirlik qolbasşılığı qolbasşısınıñ tıl jönindegi orınbasarı podpolkovnik Nariman Köpeevpen ağımdağı atqarılıp jatqan jwmıstarı jaylı swrap bilgen bolatınbız.

 – Podpolkovnik mırza, tıl qızmetiniñ qır-sırın, büge-şügesin jaqsı biletin bilikti azamatsız. Osı retinde osı sala jaylı jalpı oy-pikiriñizdi estisek?

– Tıl qızmeti äskerdiñ ayrıqşa qwramdas böligi. Jalpı alğanda memlekettik qorğanıs salasınıñ tolıqqandı tirşiligin qamtamasız etşi strategiyalıq buını. Sondıqtan da birde-bir äskeri mäsele tıldıq jabdıqtausız şeşilmeydi, şeşilgen emes.

Wlttıq wlanda qazirgi zaman talabına say jan-jaqtı jaraqtandıru mäselesine wdayı bastı nazar audarılıp keledi. Bwl rette tıl qızmetiniñ atqarar eñbekteriniñ ornı ayrıqşa.

«Oñtüstik» öñirlik qolbasşılığınıñ tıl qızmeti qolbasşılıqtıñ äskeri bölimderin materialdıq-tehnikalıq jäne äskeri jabdıqtau, şaruaşılıq jäne twrmıstıq qamtamasız etu, kürdeli qwrılıstı jäne qwrılıstarğa jöndeu-paydalanu qızmet körsetu, jabdıqtar men avtomobil'dik tehnikamen qamtamasız etudi wyımdastırudı jüzege asıratın basqaru organı bolıp tabıladı.

Täuelsizdik jıldarı Wlttıq wlanda tıl salasınıñ äleuetin arttıru, qızmet sapasın jetildiru maqsatında birneşe märte qayta reformalau satılarına ötti. Osı jıldarı normativtik-qwqıqtıq bazası jetildi, jaña käsibi bilikti mamandar dayındaldı.  Jalpı alğanda, äskerdi tıldıq qamtamasız etudiñ zamanaui jüyesi jasaqtaldı. Qazirgi tañda da Wlttıq wlan elmen birge körkeyip, damu üstinde. Vedomstvonıñ küş-quatın arttıru men jetildiruge Elbası, İİM men Wlttıq wlan Bas qolbasşılığı tarapınan ülken köñil bölinip otır. Jıl sayın respublikalıq byudjetten Wlttıq wlan üşin bölinetin qarajattıñ wlğayuı, soñğı jıldarı äskerimizdiñ infraqwrılımdarınıñ jetildirilui – sonıñ däleli. Osı jwmıstardıñ der kezinde atqarılıp, igilikke beriluine deyingi aralıqta ärine tıl qızmetkerleriniñ közge körine bermeytin kündelikti tau-tau eñbekteri jatır. Sondıqtan da äskerdegi negizgi salanıñ biri tıl qızmeti.

– Ötken jılğa qarap bolaşaqtı boljaymız, keleşekke jaña mejeler belgileymiz. Ötken uaqıt boyınşa atqarılğan jwmıstarıñızdı bir saralay ketseñiz.

– Özderiñiz biletindey, jaqında ğana Almatıda ötken 28 qısqı Universiadanıñ ıstığı äli basıla qoymağanı anıq. Jas sportşılarımızdıñ jeñisti biikteri elimizdi bir serpiltip tastadı. Osı twrğıda «Oñtüstik» öñirlik qolbasşılıqqa da jüktelgen jük te asa jauaptı boldı, ol qoğamdıq qauipsizdikti joğarı deñgeyde qamtamasız etu mindeti. Osı orayda qolbasşılıqtıñ tıl qızmeti mamandarı jauıngerlerimizdiñ alañsız qızmet atqaruları üşin jwdırıqtay jwmıla jwmıs atqardı. Sarbazdarımızdı jaña kiiminiñ kök, tamağınıñ toq bolıp, eş tarşılıq körmey, tek qırağılıqtı jandarına serik etulerin qadağaladıq.

Endi basqa atqarılğan jwmıstarımızğa toqtalar bolsam, ötken jılı Wzınağaştağı äskeri bölimimizde 530 jatın orındıq oqıtu punktiniñ qwrılısın bastap, jüzege asırdıq. Osı qatarlı auqımdı deñgeyde atqarılğan jwmıstıñ qatarında Qızılordadağı 5547 äskeri bölimi men Şımkenttegi 6698 äskeri böliminiñ 4 atqıştar rotasınıñ äskeri qalaşıqtarına tolıqtay twrğıda gazben jılıtu jüyesin tarttıq. Bwrın bwl orındar kömirmen jılıtılatın. Al qattı otınmen jılıtudıñ  özindik qiınşılığı bastan asıp artılatının aytpasamda öziñiz bilip otırsız. Qazir äskeri bölimderimiz arzan, äri sapalı, äri ekologiyalıq twrğıda zalalsız kögildir otınnıñ igiligin körip otır.

Endigi bir ayrıqşa tap öter mäsele ol – terrorizmge qarsı qorğanıs jağdayı. Elbası aytqanday, qazirgi tañda zamana jeli jıl sanap emes, kün sanap jeti qwbılıp otırğanı şındıq. Eñ bastısı adamzat balası lañkestik degen qatermen betpe bet kelip otır. Bwdan tolıqtay qorğanğan birde bir el joq. Oğan älemde bolıp jatqan kündelikti oqiğalardı qarap-aq añğaruğa boladı. Ötken jılı 5 mausımda Aqtöbe qalasında 6655 äskeri bölimine dini ekstremisterdiñ şabuılı kezinde bizdiñ wlandıq jauıngerlerimiz erliktiñ eren ülgisin körsetti, jan keşe otırıp, lañkesterge tosqauıl qoyğan bolatın. Qazirgi tañda Wlttıq wlan Bas qolbasşılığı tarapınan äskeri qalaşıqtarımızdıñ terrorizmge qarsı qorğanıstıñ jaña jüyesin qalıptastıruda. Bwl bağıtta «Oñtüstik» öñirlik qolbasşılığına 100 million teñgeden astam qarjı bölindi. Öz kezegimizde, biz bwl qarajatqa äskeri bölimderimizdiñ baqılau-ötkizu punktterin, sırtqı qorşauların terrorizm qauipine qarsı berik qorğanıs jüyesimen, onıñ işinde zamanaui dabıl, beyne baqılau jüyesimen jabdıqtaytın bolamız.

Sonımen qatar ötken jılı negizgi atqarılğan şaralardıñ qatarın äskeri bölimderde jürgizilgen kürdeli jöndeu jwmıstarı qwradı. Atap aytqanda, 5571, 6506 äskeri bölimderiniñ avtotwraq nısandarı ötken jılğı qalıñ qıstan sır berip, şatırları jarımsız küyge tüsken bolatın. Äzir bwl kiltipandardıñ bäri qalıpqa keltirildi. Oğan arnayı qarajat bölinip, jöndeuden ötkizildi.

– Äskeri qızmetşilerdiñ äleumettik mäselesin şeşu memlekettik özekti mäselelerdiñ biri. Osı bağıtta «Oñtüstik» öñirlik qolbasşılığında atqarılıp jatqan jwmıstarğa toqtalsañız?

– Iä, saualıñız orındı. Wlttıq wlan Bas qolbasşısı general-Leytenant Ruslan Jaqsılıqov bwl bağıtta atqarılatın jwmıstarğa wdayı basa nazar audarıp keledi. Ötken jılı 1 jeltoqsan – Prezident künine oray Wlttıq wlan Bas qolbasşılığınıñ 40-tan asa äskeri qızmetşisine qızmettik päterler berilgeni sözimizge naqtı dälel.

Bügingi tañda «Oñtüstik» öñirlik qolbasşılığı basqarmasında 28 äskeri qızmetşi üy kezeginde twr, al mwnan özge 22 äskeri qızmetşi päter jaldağanı üşin tiisti memlekettik ötemaqını aladı. Ayrıqşa atap aytarım, biılğı jılı köptegen äskeri qızmetşilerimiz qonıs toyın toylap, köpten kütken baspanalarına qol jetkizedi demekpin. Qazir pätermen qamtamasız etu üşin Bas qolbasşılıqtan 215 millionnan asa teñge qarajat bölindi. Mwnan özge Almatı qalasındağı 7552 äskeri böliminiñ qızmettik jataqhanası tolıqtay kürdeli jöndeuden ötkiziletin boladı.

Swhbattasqan mayor Arman ÄUBÄKİROV,

Almatı qalası

«The Qazaq Times»