Boris El'cin jäne Vladimir Putin. Foto: kommersant.

Naurız ayınıñ 18-i küni Reseyde prezident saylauı ötedi. Saylauğa tüsip jatqan ümitkerlerdiñ siqına qarap bwl jolğı prezident saylauınıñ da asa bir ülken jañalıqtar alıp kelmeytinin senimdi türde aytuğa boladı. Biraq biılğı saylauğa kezekti ret qatısıp jatqan Vladimir Putinniñ sayasi jolı jönindegi derekter qaşan da qızıqtı äri şıtırman oqiğağa tolı. Osığan baylanıstı bügin biz «taqtan tüspeytin» Putinniñ prezident bolğanğa deyingi atqarğan qızmetteri men jürip ötken jolına qısqaşa toqtaludı jön kördik.

Vladimir Putin «bilik dämin tatpay twrıp» 1975 jılı Leningrad Memlekettik Universitetiniñ zañ fakul'tetin tämämdağan jäne öz kar'erasın Memlekettik qauipsizdik komitetinen (KGB) bastağan. Ol atağınan at ürkitin wyımda eki jıl kişi oficer qızmetin atqarıp, 1977 jılı  KGB-nıñ tergeu jäne barlauğa qarsı bölimine (kontrrazvedka) auısqan. Bolaşaq prezident atalmış bölimde jürip Mäskeu qalasındağı KGB joğarı mektebiniñ üş aylıq qayta dayarlau kursın bitirgen. Biraq, arada segiz jıl ötken soñ ol qızmet bağıtın özgertip, YU.V. Andropov atındağı KGB institutında bilimin jetildirip, sırtqı barlau (vneşnyaya razvedka) mamandığın alğan. Osıdan bastap onıñ qızmet mansabı örge domalay bastağan. Putin 1985-1990 jıldar aralığında GDR-da (Germaniya Demokratiyalıq Respublikasında) aymaqtıq barlau agenti, 1990 jılı Leningrad memlekettik universiteti rektorınıñ orınbasarı qızmetterin atqarıp, aqır soñında Leningrad qalalıq keñesiniñ törağası Anatoliy Sobçaktıñ orınbasarı qızmetinen biraq şıqqan.

Foto: kommersant.

Öz zamanında Resey sayasat sahnasında salmaqtı twlğalardıñ biri bolğan Anatoliy Sobçaktıñ qasına kelgennen keyin Vladimir Putinniñ işki sayasattağı röli odan sayın arttı. 1991 jılı Sobçak Sankt-Peterburg qalasınıñ merı bolıp saylanğan soñ Putindı qalalıq sırtqı baylanıs komitetiniñ basşısı etip tağayındadı. Biraq Putin bwl qızmette wzaq bolmadı. 1996 jılı Anatoliy Sobçaktıñ gubernatorlıq saylaudağı jeñilisinen keyin «eks-agent» birden Kreml'ge bağıt aldı. 1996 jıldıñ tamız ayında ol prezident isteri basqarmasınıñ basşısı Pavel Borodinnıñ orınbasarı bolıp tağayındaldı. Biraq bwl jerde de ol wzaq ayaldamadı. Onıñ Kreml'ge kelgennen keyin sayasi mansabı köz ilespeytin jıldamdıqpen örledi. 1997 jılı ol prezident äkimşiligi törağasınıñ orınbasarı, 1998 jılı prezident äkimşiliginiñ basşısı,1998 jılı Federaldı qauipsizdik qızmetiniñ direktorı qızmetterin atqardı. 1999 jıldıñ mamır ayında sol kezdegi Resey prezidenti Boris El'cin onı «mwragerim» - dep atap, prem'er-ministr etip tağayındadı. Al 1999 jılı 31 jeltoqsan küni El'cinnıñ merziminen bwrın otstavkağa ketuine baylanıstı Putin prezident qızmetin öz qolına alıp, 2000 jıldıñ 26 naurızında Resey Federaciyasınıñ prezidenti bolıp saylandı. Tek 2008 jılı prezident kreslosın sayasi üzeñgilesi Dmitriy Medvedevke uaqıtşa bosatqan Vladimir Putin Reseydi bas-ayağı 18 jıl basqardı. Alda kele jatqan prezident saylauında onıñ sözsiz jeñiske jetetinin eskersek, «eks-agenttiñ» sayasi mansabı jaqın on jıldıqta ayaqtalmaytını anıq.

“The Qazaq Times”