Bügin Astana qalasında Ortalıq Aziya elderi basşılarınıñ sammiti ötedi. «Astana sammiti ötedi» degen aqparat tarağan künnen bastap, osı uaqıtqa deyin köpşilik jwrt bes jaqtıq bas qosudan ne kütuge boladı? Bwl integraciyalıq jobalardıñ bastauı bola ala ma? Ortalıq Aziya odağı qwrıla ma? - degen swraqtarğa jauap izdey bastadı. Osığan baylanıstı bügin biz de bwl taqırıptan aynalıp ötpey, sarapşılar pikirin köpşilik nazarına wsınudı jön kördik.

Qazaqstandıq sarapşı Swltanbek Swltanğaliev: «Ortalıq Aziya elderi basşılarınıñ sammiti aymaq elderi üşin öte qajet. Sebebi bwl kelissözder jürgizetin alañ. Jalpı, Özbekstan men Qırğızstanda biliktiñ auısuımen aymaqta aytarlıqtay özgerister men Özbekstan, Täjikstan jäne Qırğızstan qarım-qatınasında jağımdı jaqqa qaray transformaciya boldı. Biraq, bwl sammitten Ortalıq Aziya odağın qwru siyaqtı dünielerdi kütudiñ qajeti joq. Nege deysizder ğoy? Birinşiden: Aymaqta Qazaqstan men Qırğızstan müşe Euraziyalıq ekonomikalıq odaq pen sammitke qatısuşı tört memleket kiretin Şanhay ıntımaqtastıq wyımı bar. Ekinşiden: Qazaqstan, Qırğızstan, Täjikstan Wjımdıq qauipsizdik turalı şart wyımına müşe. Sol sebepti qazirgi uaqıtta Ortalıq Aziya elderine odaq qwrudıñ qajeti şamalı. Onıñ üstine bwğan deyin qwrılğan «Ortalıq Aziya ekonomikalıq qauımdastığı», «Ortalıq Aziya birlestigi» wyımdarınıñ qwrdımğa ketkenin qosıñız. Bwl jerde barlığı tek memleket basşılarınıñ sayasi bastamasına baylanıstı emes. Ortalıq Aziya elderi basşılarınıñ bwl jolğı sammiti aumaqtıq odaqtıñ nemese birikken bağdarlamalardıñ bastaması bola ma, joq pa onı uaqıt körsetedi».

Reseylik sayasattanuşı Aleksandr Knyazev: «Astana bas qosuı bwl müddeler klubı jäne oğan aymaq basşılarınıñ qatısu, qatıspauı da prezidentterdiñ müddelerine baylanıstı. Mısalğa, Türkimenstan prezidentine resmi Duşanbe men Bişkekten nemese Qazaqstan men Özbekstan basşılarımen kezdesudiñ qajeti şamalı. Qazir Türkimenstan üşin investor tartu, eldegi äleumettik-ekonomikalıq mäselelerdi şeşu mañızdı. Bwl bağıtta Ortalıq Aziya elderi oğan kömektese almaydı. Sol sebepti Qwrbanğwlı Berdimwhamedovtıñ Astanağa baruına eşqanday negiz joq. Onıñ üstine Astana sammitimen qatar Aşhabadqa Iran prezidenti keledi dep kütilude. Däl osı jerde Berdimwhamedov üşin öte mañızdı kelisimderdiñ kilti jatır. Ol osı kezdesude Tehranmen aradağı daudı şeşip, gaz tasımalın qayta jandandıruı tiis».

Qırğızstandıq sayasattanuşı Mars Sariev: «Bwl jolğı bas qosu ülken mañızğa ie. Ortalıq Aziya elderi basşılarınıñ sammiti keñesu, pikir almasu formatında bolğanımen bolaşaqta jüzege asırılatın birikken integraciyalıq jobalar däl osı sammiten bastau aladı. Qazir Ortalıq Aziya köşbasşıları Qazaqstan men Özbekstan. Olar bwl mäselede moderatorlıqtı öz qoldarına aldı. Qazaqstan men Özbekstan arasında bäsekelestik joq. Qos tarapta birikken jobalar arqılı ğana damuğa bolatının tüsindi. Al Türkimenstan prezidentiniñ sammitke qatıspauı AQŞ pen Reseydiñ Ortalıq Aziya üşin küresine baylanıstı. Bwl mäselede Qwrbanğwlı Berdimwhamedov tepe-teñdik saqtauğa tırısuda. Sammitti Astanada ötkizu arqılı aymaq basşıları Ortalıq Aziyanı älemdik sub'ekt retinde körsetkisi keledi. Berdimwhamedov bwnı tüsinip otır. Biraq ol Mäskeu men Uaşington arasında qalğısı kelmeydi. Sebebi Türkimenstanğa Auğanstan tarapınan tönetin qauiptiñ betin qaytaru üşin Resey qaru-jarağı auaday qajet».

“The Qazaq Times”