Qıtay kompartiyası Şidiñ ökilettiligin wzartudı wsındı. Foto: Quartz.

Qıtay Kommunistik Partiyasınıñ el Konstituciyasına özgeris engizip, Şi Jinpiñniñ ökiletti merzimin wzartu turalı wsınısına narazılıqtar bayqaluda. Bwrın memlekettik basılımnıñ redaktorı bolğan Qıtayğa tanımal jurnalisterdiñ bir bwl äreketti keri ketu dep bağalağan. Bwl taqırıptı BBC saraptadı.

Qıtaydağı resmi basılımnıñ bwrınğı redaktorı Li Datoñ BBC-diñ qıtay tilindegi qızmetine bergen swhbatında ekspertterdiñ basım köbi bwl Qıtay sayasi jüyesiniñ keri ketui dep bağalap otırğanın aytadı. Resmi basılımda qızmet etken twlğanıñ kompartiyanıñ şeşimine qarsı közqarasın aşıq bildirui Qıtayda tım sirek bolatın jağday. Ol tipti kompartiyanıñ wsınısına degen qarsı pikirin aşıq hat retinde joldağan. Li Datoñnıñ oyınşa, Qıtay törağası men orınbasarınıñ ökiletti merzimin wzartu memleketti bılıqqa äkelip soğadı.

Qıtaydağı äleumettik jelilerde «Şi Jinpiñ ökilettiligi ayaqtalğannan keyin de bilikte qaluğa tırısıp jatır» degen mazmwndağı barlıq jazbalar öşirilgen. Bwl ärine Qıtay ükimetiniñ äleumettik jelidegi cenzurasınıñ qatañ ekenin körsetedi. Degenmen, Li Datoñ BBC-ge telefon arqılı swhbatınıñ arasına: «Men bilikten qorqatın jasta emespin» degen sözdi kiristirgen. Ol sözinde: «Men QHR bwqarası retinde öz pikirimdi qwrıltay delegattarına  jetkizu azamattıq mindetim dep esepteymin.  Halıqtıñ bäri bwl wsınısqa kelispeydi, biraq bäriniñ üni işinde otır», – degen.

Şın mänisinde Li Datoñ Qıtay kompartiyasınıñ şeşimine aşıq narazılıq bildirgen birden-bir adam emes. Tanımal käsipker, qıtaylıq millionerlerdiñ biri Van I da öziniñ «Viçat» äleumettik jelisinde: «Bwl anıq satqındıq» degen pikirin bildirgen.

Şi Jinpiñ QHR biligine kelgennen beri elde birqatar ekonomikalıq reformalar jasaldı jäne biliktegi sıbaylas jemqorlıqqa qarsı qatañ küres jürgizildi. Biraq Şi Jinpiñ jemqorlıqqa qarsı küres arqılı öziniñ sayasi qarsılastarınıñ bärin bilikten alastattı degen de pikirler bar.  

Atalğan swhbatta Li: «Eki qadam aldığa, bir qadam artqa» degen josın bar. Biraq qazirgi şeşim civilizaciyanıñ ağımına, zamannıñ talabına say şeşim emes», – degen pikirin aytqan.

“The Qazaq Times”