Foto: Anadolu Ajansı

Özbekstanda bilik basına Şavkat Mirzieev kelgeli beri resmi Taşkenttiñ sırtqı sayasattağı közqarası özgergeni belgili. Onı osı uaqıtqa deyin şeteldik BAQ ökilderinen bastap, qazaqstandıq jurnalisterge deyin san märte jazıp, sızıp, aytıp tastadı. Biraq bügin biz ol jayında emes Şavkat Mirzieevtıñ arağa 20 jıl salıp Türkiyağa jasağan resmi is-saparı jayında söz qozğaytın bolamız.

Qazan ayınıñ 25-si küni Özbekstan prezidenti Şavkat Mirzieev 20 jıldıq üzilisten keyin Türkiya astanası Ankarağa at basın bwrdı. Onı Türkiya prezidenti Rejep Tayıp Erdoğan jeke qabıldap, eki el basşıları jalpı qwnı 3,5 milliard dollardı qwraytın 20-dan astam qwjatqa qol qoydı. Kezdesu barısında Rejep Tayıp Erdoğan: «Biz barlıq salada Özbekstannıñ mıqtı memleket bolğanın qalaymız» - dep mälimdedi. Al öz kezeginde Şavkat Mirzieev 20 jıldıq üzilisten keyin Ankarağa sağınıp jetkenin ayttı. Bwnıñ barlığı ärine bauırlas eki eldiñ basşıları kezdeskende aytıla beretin sözder ekeni belgili. Bwnday sözderdi soñğı kezderi Qazaqstan biligin «jerden alıp, jerge salıp» sınap jürgen Almazbek Atambaev ta Nazarbaevpen kezdesuinde aytqan, kezinde. Mäsele bwnda emes. Mäsele 20 jıldan beri twralap qalğan özbek-türik qarım-qatınasınıñ qayta jandana bastauında. Esteriñizde bolsa osıdan 20 jıl bwrın resmi Ankara biligi Islam Kärimovke «Özbekstanğa investiciya tartuğa, eldi latın älipbiine köşiruge, damudıñ jaña deñgeyine köteriluge kömektesemiz» dep uäde bergen bolatın. Biraq bwnıñ barlığı ärine tegin emes ekeni belgili. Ol üşin Özbekstan biligi keşe ğana bölinip şıqqan Reseyden irgesin aulaq salıp, NATO men batıs elderin qoldauı tiis bolğan. Alayda Islam Kärimov Türkiya biligi qoyğan talaptardıñ eşqaysısın orındamay Reseyden de, NATO-dan da sırt aynalıp, jabıq esik sayasatın wstanğan edi. Osıdan keyin eki el arasındağı qarım-qatınas twp-tura 20 jılğa toqtağan. Al onıñ qayta jandanuına kimniñ sebepker bolğanı bizge belgisiz. Bir belgilisi bilik basına Şavkat Mirzieev kelgeli Özbekstanda köptegen dünieler özgerude.

Jalpı Şavkat Mirzieevtıñ arağa 20 jıl salıp Ankarağa jasağan is-saparına şeteldik jäne türkiyalıq sarapşılar oñ bağa berude. Oğan sebep te joq emes. Öytkeni Türkiya biligi üşin Özbekstan prezidentiniñ kelui Ortalıq Aziyada öz ıqpalın küşeytu üşin ülken mümkindikter tudırıp otır. Mısalı resmi Ankara Şavkat Mirzieev arqılı NATO-ğa, AQŞ-qa öz sözin jürgize aladı. Sebebi Özbekstan Auğanstanğa aparatın altın köpir. Al soñğı uaqıttarı AQŞ, NATO jäne Resey arasında Auğanstan üşin jürip jatqan küresti eskerseñiz, onda Rejep Tayıp Erdoğannıñ Şavkat Mirzieevpen kezdesui Ankara üşin öte tiimdi ekendigine köz jetkizesiz. Al endi «bwl kezdesu Özbekstan üşin ne beredi?» degen swraqqa keletin bolsaq, bwl jerde Taşkenttiñ qay jağınan alıp qarasañız da wtılmaytının bayqaysız. Özbekstan sarapşılarınıñ sözinşe, Taşkenttiñ Ankaramen aradağı qarım-qatınasın jaqsartuı elge sırttan keletin investiciya kölemin arttıruğa septigin tigizedi, Türkiya qaru-jarağın tegin bolmasa da arzan bağamen aluğa mümkindik tuğızadı jäne eñ mañızdısı älem alpauıttarına jwtılıp ketpeuge kömektesedi.

Endi «Üş künge sozılğan Şavkat Mirzieev pen Rejep Tayıp Erdoğannıñ kezdesui Qazaqstan üşin ne beredi?» degenge kelsek. Osığan deyin reseylik jäne batıs elderiniñ sarapşıları Qazaqstan men Özbekstandı Ortalıq Aziyadağı köşbasşılıq üşin bir-birine baqtalas elder dep eseptep kelgen bolatın. Biraq bilik basına Şavkat Mirzieevtıñ kelui bwl pikirdi joqqa şığardı. Qazaqstan prezidenti Nwrswltan Nazarbaev pen Özbekstan basşısı Şavkat Mirzieev älem jwrtşılığına bauırlas el ekendikterin osı qısqa uaqıt aralığında däleldep ülgerdi. Mirzieevtıñ prezident bolıp saylanuınan keyin wzaq jıldardan beri twralap qalğan Ortalıq Aziyadağı bauırlas memleketterdiñ integraciyası qayta jandana bastadı. Oğan soñğı uaqıttar qazaq-özbek, özbek-qırğız qarım-qatınasındağı jağdaylardı mısalğa ala berseñiz boladı. Al oğan Şavkat Mirzieev pen Rejep Tayıp Erdoğannıñ kezdesuin qossañız onda soñğı kezderi türki tildes memleketterdiñ tipten jaqındasa tüskenin bayqaysız. Al jaqında Nwrswltan Nazarbaevtıñ Äzerbayjanğa resmi is-saparmen baratınan eskerseñiz, onda bwl aradan türki tildes elderdiñ integraciyası jıl ötken sayın küşeyip kele jatqanın köresiz. Jalpı soñğı uaqıttarı älemde bolıp jatqan geosayasi tartıstar pen alpauıttar oyınına qarap türki tildes elderiñ basşıları eriksiz bolsa da bir-birimen jaqın qarım-qatınas ornatıp jatqanın batıs elderiniñ sarapşıları bizge deyin de san märte aytqan bolatın. Al bizdiñ olardıñ aytqandarına alıp-qosarımız joq.

“The Qazaq Times”