Bolaşaqtağı balalar sanasında Ayaz ata wmıt bolmaq
Qazaqstanda, äsirese qazaq halqı arasında Ayaz ata turalı ekijardı közqaras bar. Bireuler jat mädeniettiñ qañsığı körse, bireu tañsıq köredi. Är retki jaña jıldı qarsı alu keşinde balalarına «Ayaz ata» arqılı tartular wsınıp, Ayaz ata balalardıñ tilegin orındaydı degenge balaların da, özin de sendirip äure bolıp jatatındar da bar.
Jaratqannıñ ıqılas-şarapatın äkeletin Qıdır (Qızır) ata sındı obrazı keyipkeri bar halıqtıñ sanasına «Ayaz ata» jarılqauşı bola qalğanı da köp bolğan joq. Jattıñ qağındı-soğındı ädetterimen dästürdiñ bwlğanıp ketuin qalamaytın jandar üşin, är retki jaña jıldı qarsı alu tünindegi qızıl kiimdi aqsaqal köñilin bir auırtpay qoymas edi.
Alayda, osı Ayaz ata ertegisi şıqqan Batıs jwrtınıñ özinde, qazir, «bolaşaqta balalar Ayaz atanı wmıtıp ketedi» degen söz aytılıp jür. Sebebi, qazir Batıs balaları merekelik sıylığına qol jetkizu üşin, jaña jıl, rodjestvo sındı merekelermen Ayaz atanı kütip otırmaydı. Olar, bar bolğanı, ata-anasınıñ közinen tasa bolısımen wyalı telefondardağı internet-dükennen tapsırıs bere salsa jetkilikti. Bwl üderis jıldar öte kele balalar sanasınan Ayaz atanı wmıttırıp, aq saqaldı «jarılqauşını» «jwmıssız» qaldırmaq.
Onıñ üstine, bügingi balalardıñ psihologiyası mülde basqa, Ayaz ata turalı ertegige senbeydi. Qazirgi kezde Ayat ata kelgende balalardıñ aytıp jürgen taqpaqtarında da «qızıl şapandı qartqa» degen qwrmettiñ azayğanın bayqauğa boladı.
Ayaz ata qandaysıñ,
Toqsandağı şaldaysıñ.
Ötrik saqal tağıp ap,
Nege bizdi aldaysıñ?! – degen sındı taqpaqtar balalar sanasında Ayaz ata obrazınıñ meylinşe öşkindelip bara jatqanın ayğaqtaydı.
Zwlhar Abay
"The Qazaq Times"