اقش-تىڭ قازىرگى پرەزيدەنتى دونالد ترامپتىڭ سايلاۋ شتابى مەن رەسپۋبليكالىق پارتيا وكىلدەرى پرەزيدەنتتىك سايلاۋدان كەيىن بەس شتاتتا داۋىستاردى ساناۋ پروتسەسىنە بايلانىستى سوت ءىسىن قوزعادى.
سوت ءىسى پەنسيلۆانيا، ميچيگان، دجوردجيا، اريزونا جانە نەۆادادا باستالدى. پەنسيلۆانيا شتاتىنداعى داۋىس بەرۋ تۋرالى شاعىمدار بىرنەشە جەرگىلىكتى سوتتارعا عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە اقش جوعارعى سوتىنا دا جولداندى.
بۇل ءىس سايلاۋعا دەيىن باستالعان بولاتىن، بىراق سودان كەيىن اقش جوعارعى سوتى ونى قاراۋدان باس تارتقان. وتكەن جۇمادا سوت رەسپۋبليكالىق پارتيا وكىلدەرىنىڭ مەملەكەتتىك ورگاندارعا «بيۋللەتەندەردى جەكە-جەكە قاراستىرۋ» تۋرالى تالابىن ماقۇلدادى.
دۇيسەنبىدە الاباما، اركانزاس، كەنتۋككي، لۋيزيانا، ميسسيسيپي، ميسسۋري، تەحاس، فلوريدا، وڭتۇستىك داكوتا جانە وڭتۇستىك كارولينا باس پروكۋرورلارى اقش-تا «amicus curiae brief» («سوت دالەلى») دەپ اتالاتىن نىساندا جوعارعى سوتقا ۇندەۋ جاسادى. ولاردىڭ پىكىرىنشە، شتات بيلىگى كەش كەلگەن بيۋللەتەندەردى قابىلداپ، سايلاۋ تۋرالى كونستيتۋتسيانىڭ ەرەجەلەرىن بۇزىپ، ءوز وكىلەتتىكتەرىنەن اسىپ كەتكەن. سونداي-اق داۋىستار سانى ۇرلانعان بولۋى دا مۇمكىن.
وسىنداي سوت ءىسى ميچيگان شتاتىنىڭ سوتىنا دا بەرىلدى. ال 16 سايلاۋشىسى بار دجوردجيا شتاتىندا رەسپۋبليكالىق سوت ءىسى قابىلدانبادى. وندا سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ ءبىر قىزمەتكەرى «پوشتا ارقىلى ۋاقىتىندا كەلگەن بيۋللەتەندەرگە ۋچاسكەلەر جابىلعاننان كەيىن الىنعان قوسىمشا بيۋللەتەندەر زاڭسىز قوسىلدى» دەپ مالىمدەدى. الايدا سۋديا مۇنى راستايتىن دالەلدەر تاپپادى. اريزونا شتاتىندا (11 سايلاۋشى) ءىس قارالىپ جاتىر. وندا رەسپۋبليكاشىلاردىڭ پىكىرىنشە، بيۋللەتەندەر تولىق ەسەپتەلگەن جوق.
Bloomberg اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، ترامپتىڭ تىكەلەي سايلاۋ شتابى سايلاۋ كۇنىنەن باستاپ شتاتتاردا كەم دەگەندە جەتى سوت ءىسىن قوزعادى.
ترامپتىڭ سايلاۋ ناۋقانى اتىنان سويلەگەن اق ءۇيدىڭ وكىلى كايلي ماكينەني: «ميچيگاننىڭ وزىندە 130-دان استام جەكە جازباشا ايعاقتار الىندى. سونداي-اق، ءبىز نەۆادادا داۋىس بەرۋگە قۇقىعى جوق ادامداردىڭ مىڭداعان داۋىس بەرگەنىنەن حاباردارمىز»، – دەدى.
سايلاۋ كۇنى ترامپتىڭ زاڭگەرلەرى بىرقاتار ايىرماشىلىقتاردى نەگىزگە الا وتىرىپ، سايلاۋ وكرۋگتارىنىڭ سوتتارىنا جۇگىنگەن. شاعىمدى قاراۋ كەزىندە داۋىس ساناۋ توقتاپ تۇردى. بۇل قورىتىندى ناتيجەنىڭ جاريالانۋىن ودان ارى ۇزارتتى. ترامپتىڭ جەكە ادۆوكاتى ءارى ۇزاق جىلدان بەرگى دوسى رۋدي دجۋلياني اتتانعان فيلادەلفيادا وسى جاعداي ورنادى.
اقش-تا پرەزيدەنت سايلاۋى 3 قاراشادا ءوتتى. ترامپتىڭ قارسىلاسى دەموكرات دجوزەف بايدەن 270-تەن استام داۋىس جيناپ، سايلاۋداعى جەڭىسىن جاريالادى. رەسپۋبليكالىق پارتيا وكىلدەرى مەن ترامپ بايدەننىڭ جەڭگەنىن مويىندامادى جانە سايلاۋشىلاردىڭ داۋىستارىن ساناۋعا قاتىستى سوتتارعا جۇگىنۋگە نيەت ءبىلدىردى. سەبەبى ولار «سايلاۋدا زاڭ بۇزۋشىلىقتار بولدى جانە بايدەننىڭ جەڭىسكە جەتۋى ءۇشىن سىرتقى فاكتورلار ىقپال ەتتى» – دەپ سانايدى.
23 قاراشاعا دەيىن شتات بيلىگى پوشتا ارقىلى جىبەرىلگەن بيۋللەتەندەردى ساناۋى كەرەك. 12 جەلتوقسانعا دەيىن ءار شتات بويىنشا داۋىس بەرۋ ناتيجەلەرى بەكىتىلەدى. 14 جەلتوقساندا سايلاۋ القاسىنىڭ مۇشەلەرى داۋىس بەرەدى.
2021 جىلى 6 قاڭتاردا كونگرەسستىڭ ەكى پالاتاسىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا سايلاۋ كوللەگياسىنىڭ داۋىس بەرۋ ناتيجەلەرى ماقۇلدانۋى كەرەك. ال 20 قاڭتاردا سايلانعان پرەزيدەنتتى ۇلىقتاۋ ءراسىمى وتەدى.