سولتۇستىك پوليۋس
تەڭىز -قۇرلىقتىڭ ىقپالى: وڭتۇستىك پوليۋس – توڭىرەگى تەڭىز-مۇحيتپەن قورشالعان ۇلى قۇرلىق. ال سولتۇستىك پوليۋس جان-جاعى قۇرلىقپەن قورشالعان تەڭىز-مۇحيت. تەڭىزدىڭ قۇرلىققا قاراعاندا جىلىۋ ءسىمىرۋ سيىمدىلىعى زور بولادى. بۇل قۇبۇلىس، ۇلى قۇرلىق سانالاتىن وڭتۇستىك ءپوليۋستىڭ قىسقى جارتى جىلىنداعى اۋا تەمپراتۋراسىنىڭ تۇتقيىل تومەندەۋىن تۋعىزادى.
جەر بەدەرىنىڭ ىقپالى: وڭتۇستىك پوليۋستەگى انتاركتيدا قۇرلىعىنىڭ تەڭىز دەڭگەيىنەن بيىكتىگى ورتاشا ەسەپپەن العاندا 2350 مەتىر شاماسىندا بولىپ، جەر شارىنداعى تەڭىز دەڭگەيىنەن بيىكتىگى ەڭ جوعارى قۇرلىق بولىپ سانالادى. وسى سەبەپتى اۋا تەمپراتۋراسى بيىكتىكتىڭ ارتۋىنا بايلانىستى تومەندەي تۇسكەن.
تەڭىز اعىسىنىڭ ىقپالى: 40-60 رگادۋستىق وڭتۇستىك ەندىكتەگى باتىس جەلىنىڭ اينالما اعىسى انتراكتيدانى اينالا سوعىپ، تومەن ەندىكتەگى وڭىرلەردەن كەلەتىن جىلى اۋا اعىسىنىڭ كىرۋىنە كەدەرگى جاسايدى. ال سولتۇستىك مۇزدى مۇحيتتىڭ جيەگىندەگى بارەنتسەۆو تەڭىزىنە سولتۇستىك اتلانت مۇحيت جىلى اعىسى اعىپ كىرەدى. سۋىق اعىس اعىلىپ شىققاندا، مۇز كەسەكتەرىن الا كەتەدى. سۋىق اعىس پەن جىلى اعىستىڭ ۇشىراسۋى سالدارىنان، سۋدىڭ ورتاشا تەمپراتۋراسى ءبىرشاما جوعارى بولادى.
مۇز دەنەلەردىڭ ىقپالى: انتراكتيدانىڭ جەر اۋماعى 4 ميليون شارشى كيلومەتردەن استام. ونداعى مۇز بەن قاردىڭ ورتاشا قالىڭدىعى 2 مىڭ مەترگە جۋىق بولىپ، بۇكىل جەر شارىنداعى مۇزدىڭ 90 پايىزى شوعىرلانعان. ال سولتۇستىك مۇزدى مۇحيتتىڭ جەر اۋماعى 13 ميلليون شارشى كيلومەتردەن استام. مۇز قاباتىنىڭ قالىڭدىعى 2-4 مەتر شاماسىندا عانا. ەڭ قالىڭ جەرى 30 مەتردەن اسپايدى.
كۇن مەن ءتۇننىڭ الماسۋ ىقپالى: وڭتۇستىك پوليۋستە پوليار كۇنى بولعان كەزدە جەر شارى كۇنگە جاقىن نۇكتەدە تۇرادى. پوليار ءتۇنى بولعان كەزدە كۇنگە ەڭ الىس نۇكتەدە تۇرادى. ءسويتىپ، وڭتۇستىك ءپوليۋستىڭ پوليار كۇنى سولتۇستىك پوليۋستەن قىسقا، پوليار ءتۇنى سولتۇستىك پوليۋستەن ۇزاق بولعاندىقتان، قابىلدايتىن كۇن نۇرى مەن جىلۋ مولشەرى سولتۇستىك پوليۋستەن از بولادى.
جوعارىداعى سەبەپتەردىڭ ءبارى وڭتۇستىك ءپوليۋستىڭ سولتۇستىك پوليۋستەن سۋىق بولۋىنا اسەر ەتەتىن نەگىزنى فاكتورلار.
وڭتۇستىك پوليۋس
اۋدارعان: قالانيا ابدىراسۇلقىزى