قازاقستانداعى كوروناۆيرۋس جاعدايى تۋرالى رەسمي اقپارات كوزى بولىپ سانالاتىن coronavirus2020.kz سايتى مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ اقپارات رەسۋرستارىندا جاريالانعان دەرەكتەر ءتورت ايدان بەرى قاتە بەرىلىپ كەلگەن.
پاندەميا جايلى مەملەكەتتىك باستى رەسۋرس سانالاتىن «قازاقپارات» حاا-نىڭ جوباسى coronavirus2020.kz سايتىندا «وتكەن كۇنگە» بايلانىستى اقپارات بەرىلدى:
«قازاقستاندا وتكەن تاۋلىكتە 729 ادامدا كوروناۆيرۋس ىندەتى پتر ارقىلى راستالىپ اۋىرعانى بەلگىلى بولدى. ...وتكەن تاۋلىكتە كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيا بەلگىلەرى بار پنەۆمونيانىڭ 215 جاعدايى تىركەلدى»، – دەلىنگەن رەسمي حابارلامادا.
قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ ستاتيستيكا جۇرگىزۋ ادىستەمەسى ءبىرىزدى ەمەس. ماسەلەن، وتكەن كۇنگى كۆي+ (كوروناۆيرۋس پتر ارقىلى راستالعان ناۋقاستار – QT) ەسەبى بۇگىن جەلتوقساننىڭ 9-ى تاڭدا «8 جەلتوقسان 23:59-داعى ەپيدەميولوگيالىق جاعداي» رەتىندە بەرىلدى. بۇل – دۇرىس. حالىقارالىق تاجىريبە بويىنشا وتكەن تاۋلىكتىڭ مالىمەتى كەلەسى كۇنى جيىنتىق ەسەپ تۇرىندە جاريالانادى.
الايدا كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسى («كۆي-» – QT) ءبىر كۇنگە كەشىگىپ جاريالانعانىنا قاراماستان، «وتكەن تاۋلىكتەگى» دەرەك دەپ بەرىلەدى. مىسالى، سارسەنبى كۇنى تاڭدا كوروناۆيرۋس سياقتى سەيسەنبىنىڭ ەمەس، دۇيسەنبى كۇنگە تيەسىلى مالىمەت بەرىلەدى. بىراق نەگە ەكەنى بەلگىسىز «الدىڭعى» دەپ بەرۋدىڭ ورنىنا رەسمي اقپاراتتاردا «وتكەن تاۋلىكتە» دەپ جاريالانادى.
دەمەك «ءبىر كۇندە 944 ناۋقاس انىقتالدى» دەگەن اقپارات – قاتە. سەبەبى 729 كۆي+ جاعدايى – 8 جەلتوقسانعا، 215 كۆي- جاعدايى – 7 جەلتوقسانعا تيەسىلى. بىراق ەكەۋى دە بۇگىن، جەلتوقساننىڭ 9-ى جاريالاندى.
1 تامىزدان بەرى جۇرگىزىلە باستاعان كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنىڭ دياگرامماسىنا ۇڭىلسەك، ءار اپتانىڭ دۇيسەنبى جانە سەيسەنبى كۇنگى دەرەكتەر كۇرت كەمىپ وتىرادى. بۇل دەمالىس كۇندەرى (سەنبى-جەكسەنبى) انىقتالعان اقپارات. تومەندە بەرىلگەن ينفوكەستە كەيىنگى ءتورت جارىم ايدا جاريالانعان رەسمي مالىمەت بويىنشا ازىرلەنگەن.
رەداكتسيا ءتىلشىسى مينيسترلىكتىڭ ستاتيستيكا جۇرگىزۋگە جاۋاپتى مامانى گۇلنار باتىرحانوۆامەن تىلدەسىپ كوردى. ول دا «كۆي- بويىنشا دەرەكتەر ءبىر كۇنگە كەشىگىپ بەرىلەتىنىن» راستادى.
دەنمين وكىلىنىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، دۇيسەنبى جانە سەيسەنبى كۇندەرى دەمالىس كۇنگى، ياعني سەنبى مەن جەكسەنبىدەگى مالىمەت بەرىلەدى. كۆي+ جاعدايىن وتكەن تاۋلىكتىڭ ەرتەڭىنە جۇيەلەپ جاريالاۋ جولعا قويىلعانىمەن، كۆي- تۋرالى مالىمەت ەكى كۇنگە كەشىكتىرىلىپ جيناقتالادى. مينيسترلىك مۇنى مەديتسينا ۇيىمدارى مەن ۆەدومستۆودا دەمالىس كۇنى ەكەندىگىمەن تۇسىندىرەدى. ستاتيستيكاداعى كەمشىلىكتى، پرەزيدەنت تاپسىرماسىنداعىداي بىرىزدىلىك پەن وبەكتيۆتىلىكتىڭ ساقتالمايتىنى جونىندە رەداكتسيا تاراپى دەنمين وكىلدەرىنە ء(باسپاسوز حاتشىسى اسەل ارتىقشينوۆادان ۆيتسە-مينيستر اجار عينياتقىزىنا دەيىن) ءۇش اي بويى كەمىندە 10 مارتە ەسكەرتىپ، ءتۇسىندىردى دە. الايدا جاۋاپتى شەنەۋنىكتەردىڭ قاتەسىن دەر كەزىندە تۇزەتكەن جوق. قازان ايىنىڭ ورتاسىندا مينيسترلىك ەكىنشى تولقىن كەزىندە دەمالىس نە مەرەكە كۇنىنە قاراماستان تولىق شتاتتىق دەڭگەيدە جۇمىس ىستەيتىنىن مالىمدەگەن. وڭىرلەر ءار كۇنى ءارتۇرلى تۇسكە بويالىپ جاتقاندا پاندەميا مودەراتورى جۇگىن ارقالاعان ۆەدومستۆونىڭ بۇل ۋادەسى ورىنداۋسىز كەلەدى.
دەگەنمەن باتىرحانوۆا «كۇنى ەرتەڭنەن باستاپ كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسى تۋرالى دەرەكتى «وتكەن تاۋلىكتەگى» دەپ ەمەس، «الدىڭعى تاۋلىكتە» دەپ جاريالاۋعا ءسوز بەردى.
سول سەبەپتى وزگە اقپارات قۇرالدارىن ءبىر كەزدە جاريالانعان (كۆي+ / U07.1, كۆي- / U07.2) دەرەكتىڭ جيىنتىق ەسەبىن قايسىبىر كۇنگە تەلىمەۋگە شاقىرامىز. سەبەبى ەكى دياگنوزدىڭ دەرەگى ءارتۇرلى كۇنگە جاتادى.
پاندەميا كەزىندە كوروناۆيرۋس پەن ونىڭ پنەۆمونياسى ستاتيستيكاسىنا جاۋاپتى ۇكىمەت (ونىڭ قۇرامىنداعى دەنمين) باق وكىلدەرىمەن قوسا ددسۇ جانە حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ دەرەكقورىندا قاتە اقپارات بەرىلۋىنە تۇرتكى بولىپ وتىر دەپ توپشىلاۋعا بولادى. بۇل جاڭا انىقتالعان ناۋقاستار مەن تىركەلگەن ءولىم جاعدايىنا دا قاتىستى. «الدىڭعى» كۇنگى دەرەكتى «وتكەن تاۋلىككە» تەلىپ بەرىپ كەلگەن دەنمين-ءنىڭ مالىمەتىنشە، 6 جەلتوقسان كۇنى ەلدە 745 ناۋقاس (712 كۆي+, 33 كۆي-) انىقتالعان.
ددسۇ ۇستتىق ستاتيستيكاعا سۇيەنە وتىرىپ وسى دەرەكتى قاز-قالپىندا 745 كەيس دەپ جاريالادى.
جوعارىداعى ارگۋمەنتتەردى ەسەپكە الا وتىرىپ، The Qazaq Times رەداكتسياسى تومەندەگى كەستەنى ەڭ شىنايى نۇسقا دەپ سانايدى.
قازاقستاندا دەرتكە شالدىققاندار 181 مىڭنان اسقان. قوعامدا بيىلعى 256 مىڭ پنەۆمونيا جاعدايىن ەسەپكە قوسپاي، جالپى ستاتيستيكانى «ماۋسىم-شىلدە قىرعىنىنان» كەيىن جۇرگىزە باستاعان ۇكىمەتتىڭ ەسەبىنە كۇمانمەن قارايتىندار كوبەيگەن.