بۇگىنگى ورتكوم بريفينگىندە دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ رەسمي ۋاكىلى باعدات قوجاحمەتوۆتىڭ مالىمەتىنشە، «بويىنان كوروناۆيرۋس تابىلعان، بىراق باسقا اۋرۋدىڭ سەبەبىنەن قايتىس بولدى» دەلىنگەن قازاقستاندىقتاردىڭ سانى 576-عا جەتكەن. 

پاندەميا باستالعالى  ۆيرۋس جۇققانداردىڭ جالپى جيىنى 2,5 مىڭنان ارتىق ادام (كۆي+ / U07.1 – 1656, كۆي- / U07.2 – 318, ىلەسپە اۋرۋلاردان – 576) قايتىس بولعان.

قوجاحمەتوۆتىڭ ايتۋىنشا، 4-11 قىركۇيەك ارالىعىندا 20 ءولىم جاعدايى تىركەلگەن. بارلىعى 576 ءولىم جاعدايىنا سەبەپ بولعان دياگنوزداردىڭ جىكتەلىمى:

  • تىنىسالۋ ورگاندارىنىڭ اۋرۋلارى - 52,4%
  • قان اينالىم جۇيەسى اۋرۋلارى – 29%
  • ىسىك تۇرلەرىنەن – 4%
  • وزگە پوتولوگيا اۋرۋلارىنان – 14,6%

«رەسپۋبليكالىق ەلەكتروندىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ورتالىعىنىڭ دەرەكتەرىنە سايكەس، قايتقانداردىڭ اراسىندا كەيبىر ينفەكتسيالىق جانە پارازيتتىك اۋرۋلار، iسىكتەر، قان اعزالارىنىڭ اۋرۋلارى جانە يممۋندىق مەحانيزمدى قامتيتىن جەكەلەگەن بۇزىلۋلار، ەندوكريندىك جۇيە اۋرۋلارى جانە زات الماسۋدىڭ بۇزىلۋى، نەرۆ جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى، قاناينالىم جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى، تىنىس الۋ اعزالارىنىڭ اۋرۋلارى، اس قورىتۋ اعزالارىنىڭ اۋرۋلارى، نەسەپ-جىنىس جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى، ۋلانۋ، جاراقاتتار جانە سىرتقى سەبەپتەردىڭ باسقا دا سالدارىنىڭ نوزولوگيالارى بويىنشا تىركەلدى»، – دەپ جاۋاپ بەردى دەنمين رەداكتسيا ساۋالىنا.

قازاقستان ۇكىمەتى كوروناۆيرۋستان جانە كوروناۆيرۋسپەن قايتىس بولعاندار دەپ قاراستىرىپ كەلەدى. سايكەسىنشە ەكىنشى تۇرىنەن، ياعني ۆيرۋستى جۇقتىرسا دا باسقا اۋرۋدان قايتقانداردى جالپى ستاتيستيكاعا قوسپايدى. تاۋەلسىز ساراپشىلار پىكىرى «جوعارىدا اتالعان اۋرۋلارعا شالدىققان ناۋقاستاردىڭ جاعدايى اسقىنعان ساتىدا بولماسا، پسيحيكا نە وقىس جاراقات-سوققى سەبەبىنەن قايتپاسا، وندا ولاردىڭ دەنى كوروناۆيرۋستىڭ قۇربانى رەتىندە قاراستىرىلۋى ءتيىس» دەگەن ورتاق ارناعا توعىسادى.

10 قىركۇيەككە دەيىنگى كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيامەن اۋىرعاندار تۋرالى اقپارات. فوتو: دەنمين

باقىت تۇمەنوۆا، «امان-ساۋلىق» قوعامدىق قورىنىڭ پرەزيدەنتى، كسرو دەنساۋلىق ساقتاۋ ءىسىنىڭ ۇزدىگى:

كوروناۆيرۋس جۇرەك، وكپە، قانت ديابەتى سەكىلدى سوزىلمالى اۋرۋلاردى قوزىدرۋى مۇمكىن. قايتىس بولعاندا جۇرەگى توقتاپ، ترومبوز بولۋى ىقتيمال. مۇمكىن كوروناۆيرۋسپەن اۋىرماسا، قولداۋشى تەراپيا الىپ ءتىرى جۇرە بەرۋشى ەدى. قايتقان ادامنىڭ دياگنوزى مەن ءولىم سەبەبىندە بايلانىس بولاتىنى انىق. ...ۆيرۋس جۇققاندىقتان ترومب مولشەرى ۇلعايىپ، قان ۇيىپ جۇرەك، وكپە نە ميعا سالماق سالادى. وسىنىڭ سالدارى دا اسەر ەتپەيدى دەي المايمىز. پنەۆمونيا اۋرۋىن پتر-دىڭ بارى-جوعىنا قاراماستان كلينيكاسىنا قاراي كوروناۆيرۋستىق سيپاتتا قاراستىرۋ قاجەت دەپ باسىنان بەرى ايتىپ كەلەمىز.

سەرىك تۇرسىن، شۆەيتسارياداعى قازاق دارىگەرى، مەديتسينا بىلىمدەرى بويىنشا وقىتۋشى-تالىمگەر:

قازاق «اۋرۋىن جاسىرعان ولەدى» دەيدى. كورونۆيرۋس تۋرالى ستاتسيتيكانىڭ دۇرىس بەرىلمەۋى تەك قازاقستاندىقتاردى عانا ەمەس، ءبىزدى دە ويلاندىرادى. ددسۇ-نىڭ بەلگىلەگەن كود اقپان ايىندا ناقتىلانعان. ال قازاقستان بيلىگى نەگە تامىزدان باستاپ ەنگىزدى. بۇعان جاۋاپ بەرۋى كەرەك. قايتىس بولعان ادامنىڭ بويىندا باسقا اۋرۋى بولعانىنا قاراماستان، اعزاسىنان ۆيرۋس تابىلسا، بىردەن كوروناۆيرۋس سەبەبىنەن دەپ ەسەپتەۋى ءتيىس. ويتكەنى ۆيرۋس انگيوتەنزين كونۆەرتينگ رەتسەپتورى ارقىلى دەنەگە كىرەدى. ەكىنشى ءتۇرى قان تامىرلارى ارقىلى بويعا تارايدى. سوندىقتان ۆيرۋس بارلىق تىنگە جايىلىپ، ەڭ ءالسىز تۇسىنان ۇستايدى. جاسى ۇلكەن ادامداردىڭ سوزىلمالى اۋرۋىن قوزدىرىپ، سالدارى ولىمگە اينالىپ جاتىر. بۇل ءسوزسىز كوروناۆيرۋس ستاتيستيكاسىنا ەنۋى ءتيىس. جىلدىڭ باسىنان بەرگى بارلىق پنەۆمونيانى اقوكپە دەپ ايدارلاپ، نەگىزگى ەسەپتەن ءبولدى. بۇل قاتە قادام. مۇنى قىتايداعى تۇماۋ ماۋسىمىندا ورشىگەن پنەۆمونيانى كت ارقىلى اجىراتاتىن عىلىمي تاجىريبە دالەلدەدى.

مىڭجىلقى بەردىقوجاەۆ، قازاقستاندىق جوعارى ساناتتى نەيروحيرۋرگ-دارىگەر:

قاتەرلى ىسىگى نە قان قىسىمى جوعارى ادامعا ەم دۇرىس جاسالسا، ولار ءومىر سۇرە بەرەر ەدى. كوروناۆيرۋستىڭ جاناما اسەرىنەن قايتقانى جونىندەگى دەرەككە تولىق كوز جەتكىزۋ ءۇشىن وتە كۇردەلى  زەرتتەۋ – ساراپتاما جۇرگىزۋ كەرەك. ونى جاساپ جاتاتىن ەشكىم جوق شىعار. سوندىقتان رەسمي مالىمەتكە سەنۋگە ءماجبۇرمىز. كەيبىر ەلدەر كوروناۆيرۋس باسقا اۋرۋلاردىڭ اسقىنۋىنا سەبەپ بولدى دەپ ەسەپتەسە، باسقا ەلدەر ءوز الدىنا بولەك جۇرگىزەدى.

قايىرعالي كونەەۆ، نەۆرولوگ-دارىگەر، مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى:

كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسى ترومبوز تۋدىرعاندىقتان جوعارىدا كورسەتىلگەن قايعىلى جاعدايعا الىپ كەلەتىنى انىق. كوپتەگەن ەلدەردە كوروناۆيرۋس جۇققان ادامدار وقىس جاعدايدان باسقا كەزدىڭ بارىندە قۇربانداردى ىندەت سەبەبىنەن دەپ ەسەپكە الىنادى.

"The Qazaq Times"