قازاقستان ۇكىمەتى بىلتىر پاندەميا باستالعان جىلعى 1 ناۋرىز بەن بيىل 1 قازان ارالىعىندا كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان 3415 ادامدى «باسقا دياگنوزدان قايتىس بولدى» دەگەن ۋاجبەن كوۆيدتىڭ رەسمي ەسەبىنە قوسپاعان.
QT رەداكتسياسىنىڭ سۇراعىنا دەنمين تاراپىنان بەرىلگەن رەسمي دەرەككە قاراعاندا، ىندەتتىڭ ءتورتىنشى تولقىنى تۇسىندا، ماۋسىم ايىندا 405, شىلدەدە 266, تامىزدا 490 جانە قىركۇيەكتە 292 ادام كوروناۆيرۋستىڭ جاناما اسەرىنەن قايتىس بولعان. ءتورتىنشى تولقىننىڭ شارىقتاۋ كەزى تامىز ايىندا رەكورد ورناعان. قىركۇيەكتە ەلەۋلى تۇردە كەمىگەن.
(!) مينيسترلىك ءولىمنىڭ بۇل ساناتى «باسقا دەرتتەردەن بولدى، كوروناۆيرۋس تىكەلەي اسەر ەتپەدى» دەپ سانايدى. جاۋاپتى ماماندار بۇل جايلى سيرەك ءسوز ەتەدى، ونىڭ وزىندە جۋرناليستەردىڭ سۇراۋىمەن. اقپارات اۆتوماتتاندىرىلماعان. بىلتىر 18 ماۋسىم 54 جاعداي، 2 شىلدە 101, 23 شىلدە 319, 4 قىركۇيەك 556, 11 قىركۇيەك 576, 15 قازان 672, 9 قاراشا 709, 15 جەلتوقسان 764, 26 جەلتوقسان 816, بيىل 20 قاڭتار 938, 3 اقپان 1061 بولىپ، 17 ناۋرىز 1450, 29 ناۋرىز 1619, 6 مامىر 1773, 14 ماۋسىم 1962, 8 شىلدە 2367, 9 تامىز 2633, 14 قىركۇيەك 3123, 22 قازان 3415-كە دەيىن جەتكەنى حابارلاندى.
مينيسترلىكتىڭ اقپاراتتىق جۇيەسى بويىنشا، كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنىڭ جاناما اسەرىنەن كوز جۇمعاندار وڭىرلەر: قوستاناي (631), پاۆلودار (435), الماتى قالاسى (374), سقو (309), اقتوبە (270), اقمولا (263) وبلىستارى. ال ەڭ تومەنگى كورسەتكىش شىمكەنت (13) جانە ماڭعىستاۋ (10) وڭىرىندە تىركەلگەن.
ونىڭ اراسىندا قارتتار، ونداعان بالا، ءتىپتى جاڭا بوسانعان انالار دا بار. بيىلعى توعىز ايدىڭ وزىندە 2,5 مىڭعا جۋىق (قاڭتاردا 123, اقپاندا 389, ناۋرىزدا 169, ساۋىردە 154, مامىردا 189, ماۋسىمدا 405, شىلدەدە 266, تامىزدا 490, قىركۇيەكتە 292) ءولىم تىركەلگەن.
وسى ساناتتا ومىردەن وتكەندەردىڭ دەرەگى كوروناۆيرۋستىڭ مەملەكەتتىك دەرەكقورىنا ەنگىزىلمەيدى. ساراپشىلار مەن ماماندار بۇعان قارسى. مۇنى «ستاتيستيكانى مەيىلىنشە جاقسارتۋدىڭ امالى» دەپ ەسەپتەيدى. ولاردىڭ ايتۋىنشا، كوروناۆيرۋستىڭ جاناما اسەرىنەن قايتقانداردىڭ جارتىسىنان استامىنىڭ سەبەبى قان اينالىمى مەن تىنىس الۋ جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى بولعاندىقتان، وعان ينفەكتسيا دەرت قوزدىرۋشى فاكتور رەتىندە ولىمگە اكەپ سوقتىرادى. ازىرگە دەرەگى بەلگىسىز شىلدەدەن بولەك 15 ايدىڭ جيىنتىق ەسەبى بويىنشا، اۋرۋلار توبى جىكتەلىمىن ۆەدومستۆو بىلاي تارقاتادى:
-
- قاناينالىم جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى – كەمىندە 1495;
- تىنىس الۋ جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى – كەمىندە 869;
- ەندوكريندىك جۇيەنىڭ اۋرۋلارى – كەمىندە 197;
- نەسەپ-جىنىس جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى – كەمىندە 94;
- جاڭا وسكىندەر – كەمىندە 84;
- باسقا جاعدايلار – كەمىندە 401.
22 قازانداعى ەپيداحۋال بويىنشا، قازاقستاندا پاندەميا باستالعالى دەرتكە شالدىققانى رەسمي راستالعان ناۋقاستار سانى 1 ملن 5 مىڭنان استى. ولار: كوروناۆيرۋس 926 مىڭ، وسى تەكتەس پنەۆمونيا 78 مىڭ ادامعا جۇققان. سونىمەن قوسا، جالپى ۆيرۋس جۇققانداردان 20,3 مىڭنان اسا ادام (كۆي+ / U07.1 – 11 907, كۆي- / U07.2 – 4998, ىلەسپە اۋرۋلاردان – 3415) قايتىس بولعان. قازاقستان سىرقاتتار سانى بويىنشا الەمدە Worldometers دەرەكقورى، دجونس حوپكينس ۋنيۆەرسيتەتى جانە ددسۇ تىزىمىندەگى 221 ەل مەن ايماقتىڭ اراسىندا 37-ورىندا تۇر.
بيىل جازدا باس-اياعى 420 مىڭ ادام اۋىرسا، 6,6 مىڭنان اسا ادام كوز جۇمدى. قىركۇيەك ايىنىڭ وزىندە 99 مىڭداي ناۋقاس ەسەپكە الىنعان جانە 2117 ادام قايتىس بولعان. ال قازان ايىنىڭ ءۇش اپتاسىندا 40 مىڭنان اسا اۋرۋ جانە 808 ءولىم جاعدايى تىركەلگەن.
ددسۇ قايتىس بولعان ادامنان كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسى انىقتالسا، اعزادان تىس سىرتقى فاكتوردان، ياعني وقىس اپاتتان كوز جۇمعانداردان باسقاسىن COVID ءولىمى ستاتيستيكاسىنا قوسۋعا كەڭەس بەرگەن. دەگەنمەن قازاقستان ۇكىمەتى رايىنان قايتپادى. ءالى كۇنگە دەيىن پاراللەل ەسەپ جۇرگىزىلەدى: جاناما اسەردەن قايتىس بولعاندار سانى نە مەملەكەتتىك، نە حالىقارالىق ستاتيستيكاعا ەنبەيدى.
ۋاشيڭتون (اقش) ۋنيۆەرسيتەتى مەديتسينا مەكتەبىنە قاراستى دەنساۋلىق كورسەتكىشتەرى جانە باعالاۋ ينستيتۋتىنىڭ (IHME) مامىر ايىنداعى زەرتتەۋىندە قازاقستانداعى كوروناۆيرۋس قۇرباندارىنىڭ سانى رەسمي ستاتيستيكادان 14,5 ەسە كوپ ەكەنى ايتىلدى. IHME ەسەبى بويىنشا، قازاقستاندا COVID سالدارىنان پاندەميانىڭ 13 ايىندا 81 696 ادام قايتىس بولعان. مامىر ايىنىڭ ورتاسىندا وسى اقپاراتتان كەيىن مينيسترلىك دەرەكتى قايدا ەكشەدىك دەگەن ۋاجبەن رەسمي ساتيستيكاعا جۇزدەگەن ادامنىڭ ەسەبىن قوستى. دەسە دە جاناما اسەردەن قايتىس بولدى دەلىنگەن مارقۇمداردىڭ مالىمەتى رەسمي-ورتاق قورعا ەنگىزىلمەدى.
2020 جىلى «ماۋسىم-شىلدە قىرعىنىندا» 42 مىڭ ادام، ال 2019 جىلى ءدال وسى ارالىقتا 22 مىڭ، 2018 جىلدىڭ جازعى ەكى ايىندا 21 مىڭ ادام ومىردەن قايتقان. سايكەسىنشە بىلتىر كىسى ءولىمى الدىڭعى جىلدان كەمىندە 20%-عا ارتتى. 163 613 ادامنىڭ ءولىمى قازاقستاندى جاڭا عاسىردا ەڭ جوعارعى كورسەتكىشپەن ورنى تولماس قاسىرەتكە ۇشىراتتى.
بيلىك اتالعان ساناتتاعى پاتسيەنتتەن پتر تەستى ارقىلى كوروناۆيرۋس انىقتالعانىنا قاراماستان، «باسقا اۋرۋلاردىڭ سەبەبىنەن قايتىس بولعانىن» العا تارتىپ ورتاق ەسەپكە ەنگىزبەيدى. مينيستر ورىنباسارى اجار عينياتقىزى بىلتىر كۇزدە ستاتيستيكاداعى نەگىزگى كەمشىلىكتەر تۋرالى رەداكتسيا تىلشىسىمەن 45 مينۋت سۇحباتتاسىپ، ءار ايدىڭ 10-ى وتكەن ايداعى ىلەسپە دياگنوزدان قايتىس بولعانداردىڭ سانىن تۇراقتى تۇردە رەسمي رەسۋرستاردا جاريالاۋعا ۋادە ەتكەن ەدى. بىراق ۆيتسە-مينيستر سوزىندە تۇرمادى. ۆەدومستۆو بۇل ينديكاتورعا تيەسىلى دەرەكتى تۇراقتى تۇردە ەمەس، تىلشىلەردىڭ سۇراۋ حاتى نەگىزىندە عانا ۇسىنادى. بۇل جولى رەداكتسيا حات جولداپ، بريفينگتە سۇراق قويسا دا اتالعان دەرەككە ۋادەلى مەرزىمىنەن كەمىندە ون كۇنگە كەشىگىپ قول جەتكىزدى.
الماتى وبل پركۋراتۋراسى. بەلسەندىلەر: «جالعان جالامەن قاماۋداعى ايگەرىم مەن دۋمانعا بوستاندىق!»
ارمان الىمبەكوۆ: مەن ول جەردىڭ رەزيدەنتسيا ەكەنىن بىلمەدىم. ەشنارسە بۇلدىرمەدىم.
قوساي ماحامباەۆ: وق تيگەن ادامدى قۇتقارام دەگەندە ءوزىمدى اتىپ تاستادى
رەزيدەنتسيا ءىسى. ورىنعازى سەرىكبول: بەيبىت شەرۋگە شىقتىم. ال، 269 باپتى مويىندامايمىن
كيبەرشابۋىلعا ۇشىراعان باق وكىلدەرى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا ارىز ءتۇسىردى