فوتو: EPA

قىتاي بيلىگى وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىنە ءوز يەلىگى رەتىندە قاراماۋى كەرەك. بۇل پىكىردى اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى مايك پومپەو Twitter-دەگى پاراقشاسىندا جازدى. وتكەن اپتادا وسى ماسەلە بويىنشا جاپونيا ۇكىمەتى قىتايعا نارازىلىق نوتاسىن جولداعان بولاتىن.

«ءبىز قىتايدىڭ وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىن جەكە مەنشىك تەڭىز يمپەرياسى رەتىندە قاراستىرۋىنا جول بەرمەۋىمىز كەرەك. اقش ۇكىمەتى وسى ماسەلە بويىنشا مالىمدەمە جاسايدى»، – دەدى مەملەكەتتىك دەپارتامەنت باسشىسى.

اSEAN ەلدەرى باسشىلارى (وڭتۇستىك-شىعىس ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ قاۋىمداستىعى) وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندەگى داۋ-داماي حالىقارالىق زاڭدارعا، ونىڭ ىشىندە كونۆەنتسياعا سايكەس شەشىلۋى كەرەك دەپ سانايدى. بۇل اSەاN ەلدەرى باسشىلارىنىڭ تەلەكوپىر ارقىلى وتكەن 36-شى ءسامميتىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قابىلدانعان مالىمدەمەسى.

بۇعان دەيان پومپەو بەيجىڭنىڭ وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندەگى ارەكەتىن بىرنەشە رەت سىنعا العان. مەملەكەتتىك حاتشىنىڭ ايتۋىنشا، قىتاي وسى تەڭىزدە «زاڭسىز ارەكەتكە بارىپ، حالىقارالىق ەرەجە تالاپتارىن بۇزىپ وتىر». بۇل ماسەلەنى ۋاشينگتون بۇۇ باسشىلىعىنا بىرنەشە مارتە ەسكەرتكەن.

ماۋسىمنىڭ باسىندا قىتاي ءسىم وكىلى چجاو ليتسزيان اقش بيلىگى بەيجىڭنىڭ اۋماقتىق داۋلارىنا ارالاسۋعا قۇقىعى جوق دەپ مالىمدەگەن. ديپلوماتتىڭ ايتۋىنشا، «بەيجىڭنىڭ وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىنە يەلىك ەتۋ قۇقىعى بار جانە ول تاريحي تۇردە قىتايدىڭ اۋماقتىق باقىلاۋىنا قارايدى».

25 ماۋسىمدا جاپونيا ۇكىمەتى شىعىس قىتاي تەڭىزىندەگى سەنكاكۋ (دياويۋداو) ارالدارىن «جەكەمەنشىكتەپ العان» قىتاي بيلىگىنە نارازىلىق بىلدىرگەن بولاتىن. توكيو مالىمدەمەسىندە: «سەنكاكۋ ارالدارى تاريحي جاعىنان دا، حالىقارالىق قۇقىق بويىنشا دا بىزگە تيەسىلى. قىتاي ءوز تەرريتورياسى رەتىندە جەكەمەنشىكتەپ الا المايدى. وسى رەتتە ءبىز قىتاي بيلىگىنە نارازىمىز»، – دەلىنگەن.

1895 جىلى يمپەريالىق قىتايمەن سوعىستا جەڭىسكە جەتكەن سوڭ، سەنكاكۋ ارالدارى مەن تايۋان جاپونيا قۇرامىنا قوسىلدى. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا جەڭىلگەننەن كەيىن توكيو تايۋانعا باسشىلىق ەتۋ قۇقىعىنان باس تارتتى. رەسمي بەيجىڭ سەنكاكۋ ارالدارىن دا يەلەنگىسى كەلەدى. الايدا، جاپونيا ۇكىمەتى بۇل ارالدار سوعىس ناتيجەسىندە اننەكسيالانبادى دەيدى.

"The Qazaq Times"