بۇگىن نۇر-سۇلتاندا ۇكىمەت وتىرىسى ءوتتى. جيىندا ەلدەگى تاۋار اينالىمى، ازىق-تۇلىك ونىمدەرى باعاسىنىڭ ءوسۋى، ينفلياتسيا سالدارى مەن سەبەپتەرى تالقىلاندى.

ساۋدا جانە ينتەگراتسيا ءمينيسترى باقىت سۇلتانوۆ ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق ەلدەرىنىڭ، اسىرەسە رەسەيدەگى باعانىڭ قازاقستانعا سالقىنى ءتيىپ جاتقانىن ايتتى. ماسەلەن، 2017 جىلدان باستاپ باعاسى 38%-عا ءوسىپ 192,5 ليتر/تەڭگە بولعان ديزەل وتىنى ازىق-تۇلىك ونىمدەرى باعاسىنىڭ وسۋىنە اكەپ سوققان.

وسى جىلدىڭ 16 تامىزىندا ىشكى ساۋدا ەرەجەسىنە ەنگىزىلگەن وزگەرىستەر كۇشىنە ەنگىزىلگەن بولاتىن. وزگەرىستەر بويىنشا الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك تاۋارلارىنا 15%-دان اسپايتىن ساۋدا ۇستەمەلەرىن بەلگىلەنۋى ءتيىس. ناتيجەسىندە، ازىق-تۇلىك تاۋارلارىن جەتكىزۋشىلەردەن ساۋدا جەلىلەرى الاتىن رەترو-بونۋستاردى (سىياقىلاردى) بەلگىلەۋگە تىيىم سالىنىپ، باسقا ازىق-تۇلىك تاۋارلارى بويىنشا 5%-عا دەيىن سىياقى ءليميتى بەلگىلەنگەن. دەگەنمەن، ساناۋلى ۋاقىت ىشىندە تاۋارلار باعاسى بۇرىنعىدان قۇبىلا تۇسكەن. باعانىڭ وسۋىنە رەتتەلمەگەن ءوندىرىس، ءتيىمسىز دەلدالداردىڭ سانىنىڭ كوپ بولۋى، ساقتاۋ شارتتارىنىڭ ورىندالماۋى، تۇتىنۋشىعا دەيىن كەپىلدەنگەن جەتكىزۋ ارنالارىنىڭ جوقتىعى سەبەپ بولىپ وتىر.

قر ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى رۋسلان دالەنوۆ ازىق-تۇلىك باعالارى ءوسۋىنىڭ جارتىسى الەۋمەتتىك ماڭىزى بار 19 ازىق-تۇلىك تاۋارىنا تيەسىلى ەكەنىن جانە ولاردىڭ باعاسى 9%-عا كوتەرىلگەنىن اتاپ ءوتتى.

ستاتيستيكاعا سۇيەنسەك، جىلدىق ينفلياتسيا 5,4% دەڭگەيگە جەتكەن. ال 2018 جىلدىڭ شىلدەسىندە ول 5,9%-دى كورسەتكەن. «ينفلياتسيانىڭ وسۋىنە ەڭ كوپ اسەر ەتكەن ازىق-تۇلىك تاۋارلارى» — دەگەن دالەنوۆ، بۇگىننەن باستاپ تاۋار باعالارىنا اپتا سايىن باقىلاۋ جۇرگىزىلەتىنىن ايتتى.

ۇكىمەت وتىرىسىندا ءمالىم بولعان جاڭالىقتاردىڭ ءبىرى — الداعى ۋاقىتتا «تۇتىنۋشىلار قۇقىعىن قورعاۋ تۋرالى» زاڭ جوباسىنىڭ ەنگىزىلۋى. مينيستر سۇلتانوۆتىڭ ايتۋىنشا، 2020 جىلى «اينالىم» سحەماسىن رەسپۋبليكا دەڭگەيىندە جانە بارلىق 19 تاۋارلىق پوزيتسيا بويىنشا ىسكە اسىرۋ دا جوسپارلانىپ وتىر. بۇل — ەكىنشى جاڭالىق دەلىك. ۇشىنشىدەن، جامبىل، باتىس-قازاقستان، پاۆلودار، شىعىس قازاقستان، ماڭعىستاۋ وبلىستارىندا كوتەرمە-تاراتۋ ورتالىقتارىن سالىنباق.

كورشى مەملەكەتتەردەگى ەكونوميكالىق جاعدايدىڭ قازاقستاندى اينالىپ وتپەيتىندىگىن ەسكەرسەك، تاۋار باعالارىن تۇراقتاندىرۋدا شەندىلەر ءبىراز قيىندىققا تاپ بولارى ءسوزسىز. قازىردىڭ وزىندە 1 اقش دوللارى 387.84 باعامىن كورسەتىپ تۇر. دەگەنمەن، ەكونوميكادا جاعىمدى جاڭالىقتاردىڭ بولاتىنىن ەسكەرتكەن سۇلتانوۆ بىلتىر رەسەي، ورتالىق ازيا جانە قازاقستاننىڭ ىشكى تاۋار اينالىمىنىڭ كولەمى 579,6 ملرد اقش دوللارىن قۇراۋى قازاقستان ساتۋ جۇيەسىن قۇرۋدا ۇلكەن پوتەنتسيالعا يە ەكەنىن تىلگە تيەك ەتتى.

"The Qazaq Times"