قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ شىعىس قازاقستان وبلىسى وسكەمەن ايمعى وكىلدىگىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن وبلىس ورتالىعى وسكەمەن قالاسىندا «ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى ناسيحاتاۋدا باق-تىڭ ءرولى» اتتى I رەسپۋبليكالىق جۋرناليستەر فورۋمى ءساتتى ءجۇرىلىپ ءوتتى دەپ حابارلايدى مەشىتتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى.
فورۋمنىڭ باستى ماقساتى ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى ناسيحاتتاۋدىڭ ماڭىزدىلىعىمەن ءدىني ەكسترەميزمدى ناسيحاتتاۋدىڭ الدىن الۋ شاراسىن پارمەندى جۇرگىزۋ، سونىمەن قاتار قمدب-نىڭ ءباسپاسوز حاتشىلارىنىڭ جۇمىسىن جان-جاقتى جەتىلدىرۋگە باعىتتالدى.
القالى باسقوسۋعا قمدب-نىڭ ءباسپاسوز ءبولىمىنىڭ باسشىسى اعابەك قوناربايۇلى مەن عالامتورمەن جۇمىس ءبولىمىنىڭ باسشىسى ابدىحالىق مۇرات جانە ازاماتتىق قوعام جانە ءدىن ىستەرى مينسترلىگىنىڭ ءدىن ىستەرى كوميتەتى ءدىن ماسەلەلەرىن زەرتتەۋ جانە تالداۋ ورتالىعى يسلامدى زەرتتەۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى، عالىم مۇحان يساحان سونىمەن قاتاردىني باسقارمانىڭ وبلىستار بويىنشا ءباسپاسوز حاتشىلارى، شقو داعى جۋرناليستەر، عالىمدار، ءدىني بىرلەستىك جەتەكشىلەرى قاتىستى.
فورۋمدى قمدب-نىڭ وسكەمەن ايماعىنىڭ وكىل يمامى، شىعىس قازاقستان وبلىستىق «حاليفا التاي» مەشىتىنىڭ باس يمامى ەرمەك قاجى كاسبولاتۇلى اشىپ، جيىننىڭ ماقساتى مەن مىندەتىنە توقتالدى.
ول ءوز سوزىندە بۇگىنگى تاڭدا ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى باق ارقىلى ناسيحاتتاۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتالدى. «قازىرگى تاڭدا ەلباسىنىڭ جولداۋىنداعى ءدىني ەكسترەميزمدى الەۋمەتتىك جەلىلىرەلدە جارنامالاۋدىڭ الدىن الۋعا قوعامدىق ۇيىمدار بولىپ ات سالىسۋ كەرەك دەگەن تاپسىرماسى اياسىندا ءبىز بۇل جيىندى وسى ماقساتقا ءۇن قوسۋ باعىتىندا ۇيىمداستىرىپ وتىرمىز. ەلىمىزدەگى باق تىڭ الدىنا كەلەلى مىندەت تۇر. قوعامدا يسلامداعى زايىرلىلىق پەن ادامگەرشىلىكتىڭ اسىل قاسيەتتەردى ناسيحاتتاۋدا باسىمدىق بەرە وتىرىپ، بەيبىتشىلىكتى ساقتاۋدىڭ ماڭىزى زور» دەپ اتاپ ءوتتى ول، جيىننىڭ العى سوزىندە.
ول ءسوز ءسوزىن «ماڭگىلىك ەلدىڭ تىرەگى-قازاق حالقىنىڭ بۇرىنعى زاماننان بەرى كەلە جاتقان ماڭگىلىك قۇندىلىقتارىن، ونىڭ ۇلت بولمىسىمەن استاسقان ءداستۇرلى ءدىنىن قۇرمەتتەپ، ءدىندى تەك قانا سەنىمدىك ۇعىم ەمەس، حالىقتىڭ تاريحى، مادەنيەتى، دۇنيەتانىمى، ءومىر ءسۇرۋ مانەرى رەتىندە دارىپتەي وتىرىپ،
ونىڭ ەلدىڭ ىشكى تۇراقتىلىعى مەن مەملەكەت ىرگەسىنىڭ بۇتىندىگىن قورعاۋمەن ۇشتاساتىنىنا جەتكىزە وتىرىپ، باق ارقىلى ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى ءجيى ناسيحاتتاۋعا شاقىردى.
جيىندا قمدب-نىڭ ءباسپاسوز ءبولىمىنىڭ باسشىسى اعابەك قوناربايۇلى سىندارلى بايانداما جاسادى.
ول: «قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ شىعىس قازاقستان وبلىسى بويىنشا وكىلدىگىنىڭ باستاماسىمەن ءوتىپ جاتقان ءى رەسپۋبليكالىق جۋرناليستەر فورۋمى بۇگىنگى تاڭدا ءبىزدىڭ قوعام ءۇشىن وتە ماڭىزدى ءىس-شارا دەپ اتار ەدىم»، دەي كەلە،
«ءدىن دەگەنىمىز نازىك ماسەلە ەمەس پە؟ وعان بايسالدى كوزقاراس كەرەك. وكىنىشكە قاراي، ءبىزدىڭ ەلدەگى كەيبىر سايتتار ءدىن ماسەلەسىنە كەلگەندە «مەشىتتە اياق كيىم ۇرلاندى»، «مولدا اقشا سۇرادى»، «مەشىتتەن توبەلەس شىقتى» دەگەن تاقىرىپتاردان اسا الماۋدا. زەرتتەلمەي، انىعىنا كوز جەتكىزبەي تاراتىلىپ جاتقان وسىنداي جاڭالىقتار يسلامعا، ءدىن قىزمەتكەرىنە دەگەن سالقىن كوزقاراستىڭ پايدا بولۋىنا تۇرتكى بولۋدا» دەپ، ءدىني ناسيحات سالاسىنداعى بىرقاتار تۇيتكىلدى ماسەلەلەردى تالداپ ايتىپ بەردى. ءدىني اقپارات تاراتۋدىڭ تىڭ تاسىلدەرىن ۇسىندى.
جيىندا وزگەدە ءدىني بىرلەستىك جەتەكشىلەر قاتىسىپ، ولار ءداستۇرلى دىندەردىڭ ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارى جايلى ءسوز قوزعادى.
بايانداماشى عالىم ەلەنا ساۆچۋك باق جانە ءدىن تاقىرىبىندا ساليقالى ويلارعا تولى بايانداماسىندا تىڭ ويلارعا تولى بولدى.
قر ازاماتتىق قوعام جانە ءدىن ىستەرى مينسترلىگىنىڭ ءدىن ىستەرى كوميتەتى ءدىن ماسەلەلەرىن زەرتتەۋ جانە تالداۋ ورتالىعى يسلامدى زەرتتەۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى مۇحان يساحان قازىرگى ءدىني احۋال جانە باق تاعى ناسيحات توڭىرەگىندە ويلارىن ورتاعا سالدى.
مۇحان بايمۇراتۇلى ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى ناسيحاتتاۋدىڭ ماعىزدىلىعىن ايتا كەلە : «ادەبيەت دەگەن ءسوزدىڭ توركىنى ادەپ دەگەن سوزدەن شىققان. بابالارىمىز ادەپ پەنادامگەرشىلىكتى ادەبيەت ارقىلى ناسيحاتتاعان. كەڭەس زامانىندا دا ۇلى ابايدىڭ مۇرالارى، ءدىني كوزقاراسى ادەبيەت ارقىلى ناسيحاتتالدى» دەپ اتاپ ءوتتى.
قمدب-نىڭ عالامتورمەن جۇمىس ءبولىمىنىڭ باسشىسى مۇرات ابدىحالىق
باق وكىلدەرىنىڭ عالامتورمەن جۇمىس جاساۋدىڭ تىڭ تاسىلدەرىنەن وي ءوربىتتى.
باسقوسۋدا جۋرنالسيتەر قاۋىمى دا ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى ناسيحاتتاۋدىڭ ماڭىزدىلىعى، ءدىني تەرميندەردى قولدانۋ تۋرالى ماڭىزدى ماسەلەلەرگە بايلانىستى ءوز ويلارىن ورتاعا سالدى.
جيىندا ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى باق-تا ءجيى ناسيحاتتاۋ، كەرى اعىمداردىڭ جارنامالاۋدىڭ الدىن الۋ سونىمەن بىرگە ءدىني جۋرناليستيكانىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى تالقىلانىپ، قارار قابىلدانادى.
فورۋمنىڭ سوڭىنان اقسالدى قاريا باتا بەرىپ، ەلىمىزدىڭ تىنىشتىعى مەن بەيبىتشىلىگى ءۇشىن دۇعا جاسادى.
“The Qazaq Times”