الەمدە كۇن ەنەرگياسىن ەڭ كوپ پايدالاناتىن ەل – قىتاي

قىتاي، رەيتينگ بويىنشا، 2016 جىلعى كۇننەن الىناتىن ەلەكتر قۋاتىن  ءوندىرۋشى ەلدەردىڭ كوشىن باستاپ تۇر. بۇل تۋرالى reuters.com حابارلايدى.

قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ (قحر) ۇلتتىق ەنەرگەتيكا باسقارماسىنىڭ مالىمدەۋىنشە،   2016 جىلى جەرگىلىكتى ەلەكتر قۋاتىن وندىرەتىن  ستانتسيالار 66,2 تەرراۆاتت/ساعات كولەمىندە ەلەكتروقۋات (كۇش) وندىرگەن. بۇل قىتايداعى الدىڭعى جىلدارداعى كورسەتكىشكە قاراعاندا الدەقايدا كوپ. جالپى قۋاتى ءبىر جىل كولەمىندە 33,5-تەن 77,42 گيگاۆاتقا دەيىن وسكەن.

كۇن ەنەرگەتيكاسى دەگەنىمىز – كۇن ەنەرگياسىن ءار ءتۇرلى امالدار ارقىلى پايدالانۋ. كۇن قۋاتى – شەشۋشى ەكولوگيالىق فاكتورلاردىڭ ءبىرى. اتاپ ايتقاندا جارىق جەردە ءومىر سۇرەتىندەردىڭ بارلىعىن دەرلىك فوتوسينتەز  ارقىلى ەنەرگيامەن جانە قۇنارلى زاتتارمەن قامتاماسىز ەتەدى. ءتىرى اعزالار ءۇشىن ساۋلە تولقىنىنىڭ ۇزىندىعى، ونىڭ قارقىندىلىعى جانە ساۋلەلەندىرۋدىڭ ۇزاقتىعى قاجەت.

كۇن ەنەرگياسىن پايدالانۋدىڭ وزىندىك ارتىقشىلىقتارىمەن قاتار كەمشىلىكتەرى دە بار. سولارعا توقتالايىق.

ارتىقشىلىقتارى:

1) كۇن ەنەرگياسى بارىنە بىردەي قولجەتىمدى;

2) ول سارقىلمايدى;

3) قورشاعان ورتاعا قاۋىپسىز;

كەمشىلىكتەرى:

1) اۋا رايى مەن تاۋلىكتىڭ ۋاقىتىنا تاۋەلدى;

2) كۇن ەنەرگياسىن الۋ ءۇشىن قولدانىلاتىن قۇرىلعىلاردىڭ قىمباتتىلىعى;

3) ونى شاعىلدىراتىن بەتتى پەريودتى تۇردە تازالاپ وتىرۋ قاجەت;

4) ەلەكتر ستانتسياسىنىڭ جانىندا اتموسفەرا ىسىپ كەتەدى;

5) ەنەرگيانى اككۋمۋلياتسيالاۋ قاجەت.

سوعان قاراماستان كۇن ەنەرگەتيكاسىنا دەگەن سۇرانىستار جىل سايىن ارتىپ كەلەدى. ءار ەلدىڭ عالىمدارى وسى قوسىمشا ەنەرگيا تۇرىنە ەرەكشە ءمان بەرىپ، ونى دامىتۋ جولدارىن قاراستىرۋمەن اينالىسۋدا. وسىعان وراي كۇن ەنەرگياسىن ەلەكتر ەنەرگياسىنا اينالدىراتىن قۇرىلعىلاردى پايدالانۋ دەڭگەيى جىلدان-جىلعا ءوسىپ كەلەدى.

قازىر قىتايدا بىرتىندەپ كادۋىلگى وتىننان ءبىرجولا الىپ تاستاۋ ءۇشىن ارنايى جوبالار جاسالىپ جاتقان كورىنەدى. جوبا بويىنشا، 2030 جىلعا قاراي بالامالى ەنەرگيا كوزدەرى 20 پايىزدى قۇرايتىن بولادى.  قازىرگى ۋاقىتتعا كورسەتكىش – 11 پايىز. بۇل جاسالىنىپ جاتقان جۇمىستار ءبىر جاعىنان تەحنولوگيالاردىڭ ودان ءارى دامۋىنا ىقپال ەتەدى. ەندى ءبىر جاعىنان قاراجات كوزدەرى ۇنەمدەلەدى.

دەگەنمەن، قىتاي كۇننەن الىناتىن ەلەكتر قۋاتىن پايدالانۋ جاعىنان  جان باسىنا شاققاندا العاشقى وندىققا دا كىرمەيدى ەكەن. بۇل دەگەنىڭىز، وندىرۋدەن كوش باستاپ تۇرعانىمەن، ونى وزدەرى كۇندەلىكتى قولدانىستا پايدالانبايدى دەگەن ءسوز. ول جاعىنان گەرمانيا كوش باستاپ تۇر (491 ۆاتت/ادام), ەكىنشى ورىندا يتاليا (308 ۆاتت/ادام) جانە ءۇشىنشى ورىندا بەلگيا (287 ۆاتت/ادام).

«The Qazaq Times»