شىنجاڭ جەرگىلىكتى بيلىگى وڭىردەگى جاعدايدى رەتتەۋگە كىرىستى

شىنجاڭ جاعدايىندا وڭدى وزگەرىستەر بولدى. جەرگىلىكتى بيلىك وڭىردەگى جاعدايدى رەتتەپ، شىنجاڭ ساياساتىن قىتاي ورتالىق ۇكىمەتىنىڭ ساياساتىمەن ۇشتاستىرىپ، كورشىلەس ەلدەرمەن بايلانىستى جاقسارتاتىنىن ءبىلدىردى. بۇل تۋرالى «شىنجاڭ گازەتى» (Xinjing Ribao) باسىلىمى حابارلادى.

وتكەن اپتادا، شىنجاڭ ۇيعىر اۆتونوميالى ايماعى پارتيا تۇراقتى كوميتەتىنىڭ وتىرىسى ءوتىپ، وندا قىتاي باسشىسى شي ءجينپيڭنىڭ (سي تسزينپين/Xi Jinping) ورتالىق سىرتقى ىستەر جونىندەگى كوميتەتتىڭ ءبىرىنشى وتىرىسىندا سويلەگەن ءسوزىن باستى تاقىرىپ ەتىلدى. قحر توراعاسىنىڭ جاڭا داۋىردەگى قىتايلىق ەرەكشەلىككە يە ديپلوماتيانىڭ جاڭا ۇلگىسىن قالىپتاستىرۋ يدەياسىنا قولداۋ بىلدىرەتىندەرىن العا تارتتى.

اتالعان وتىرىستىڭ قورىتىندىسىندا، قىتاي باسشىسىنىڭ ورتالىق سىرتقى ىستەر جونىندەگى كوميتەتتىڭ ءبىرىنشى وتىرىسىندا سويلەگەن ءسوزىن جاڭا داۋىردەگى قىتايلىق سيپاتتاعى ديپلوماتيانىڭ ۇلگىسى مەن باعىتىن ايقىنداپ بەردى دەپ باعالادى.

شىنجاڭ ولكەسىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى چىن چۋانگو جيىندا: «ءبىز مەملەكەت باسشىسىنىڭ بۇل ءسوزىن زەردەلەي وتىرىپ، ونى جۇزەگە اسىرۋعا ات سالىسۋىمىز، ەلدىڭ جالپى ديپلوماتيالىق جاعدايىنا ۇلەس قوسۋىمىز كەرەك. ءبىز بىرىڭعاي كوشباسشىلىقتى ورتالىقتاندىرۋعا، جالپى جاعدايدى ءبىلىپ، وزگەرىستەردى باعامداۋىمىز جانە سىرتقى ىستەر جونىندەگى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ورتالىقتاندىرىلعان جانە بىرىڭعاي كوشباسشىلىعىنا باعىنۋىمىز كەرەك. سىرتقى ىستەر جونىندەگى ءىرى شەشىمدەر قابىلدانادى جانە بارلىق ءىس-شارالار پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ كوماندالىق-بۇيرىعىمەن ورىندالادى»، – دەدى.

جيىن قورتىندىسىندا، شىنجاڭنىڭ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باعدارلاماسىنىڭ ماڭىزدى ايماق رەتىندەگى ءرولىن تولىق دامىتىپ، يننوۆاتسيالىق ينستيتۋتسيونالدىق تەتىكتەردى جاڭارتىپ، جاڭا ورتا قالىپتاستىرۋ، سىرتقى اشىق بولۋ ءۇردىسىن ارتتىرا ءتۇسۋ كەرەك دەلىندى. سىرتقى قارىم-قاتىناستار دەڭگەيىن كوتەرۋ، دۇرىس باعىتتا رەتتەۋ، شەتەلدەرمەن ىنتىماقتاستىقتى بەلسەندى جۇزەگە اسىرۋ، كورشى ەلدەرمەن دوستىق قارىم-قاتىناستى نىعايتۋ، جەرگىلىكتى ساياساتتى، ونىڭ ىشىندە سىرتقى ىستەردى جونگە سالۋ باعىتىندا جۇمىس ىستەيتىن بولدى.

شىنجاڭ بيلىگىندە بولعان بۇل وزگەرىستەر، ونداعى قانداستاردىڭ جاعدايىنا وڭ ىقپال ەتەدى دەپ ۇمىتتەنەمىز.

“The Qazaq Times”