قازاقستان جانە رەسەي ازاماتتىعىن العان قىرعىز ساياساتكەرلەرى

جاقىندا باق بەتتەرىندە الماتى قالاسىندا ۇستالعان قىرعىزستان جوعارى كەڭەسىنىڭ دەپۋتاتى دامىربەك اسىلبەكۇلىنىڭ قازاقستان ازاماتتىعىن العاندىعى جونىندە اقپارات تارادى. بۇل قوعامدا قىزۋ تالقىلانىپ، قىرعىزستان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى اتالمىش جاعدايعا بايلانىستى تۇسىنىكتەمە بەرۋدەن باس تارتتى. وسىعان وراي بۇگىن ءبىز قوس ازاماتتىق العان قىرعىزستان ساياساتكەرلەرىنىڭ ءتىزىمىن جاريالاۋدى ءجون كوردىك.

دامىربەك اسىلبەكۇلىنىڭ داۋىنا دەيىن قازاقستان مەن قىرعىزستان حالقىنىڭ نازارىن وزىنە اۋدارتقان وپپوزيتسيالىق ساياساتكەر ومىربەك بابانوۆ بولدى. ونىڭ قازاقستانعا قاتىستى داۋى 2007 جىلى باستالعان. ءدال وسى جىلى قىرعىزستان ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى بابانوۆتى «قازاقستان ازاماتى» - دەپ تانىپ، سايلاۋعا جىبەرمەي قويعان. كەيىننەن بابانوۆتىڭ ازاماتتىعى جونىندە باق وكىلدەرى مەن ساياساتكەرلەر 2010, 2015 جىلدارى وتكەن پارلامەنت سايلاۋلارىندا دا جارىسا جازعان، ايتقان، كورسەتكەن. الايدا بۇنىڭ بارلىعىنا قاراماستان بابانوۆ پارلامەنتكە ءوتىپ كەتكەن. ءتىپتى ءبىراز ۋاقىت پرەمەر-مينيستر دە بولعان. بىراق 2017 جىلعى پرەزيدەنت سايلاۋىندا قىرعىزستاننىڭ اتى شۋلى ەكس-پرەزيدەنتى المازبەك اتامباەۆ ومىربەك بابانوۆتى «قازاقستاننىڭ جاندايشابى» - دەپ اتاپ، نازارباەۆپەن كەزەسۋىن قاتاڭ سىنعا العان.  وسىدان كەيىن بابانوۆتىڭ قىرعىزستان ساياسات ساحناسىنداعى ءرولى تامامدالعان. پرەزيدەنت سايلاۋى اياقتالعانان كەيىن ول ەلدەن كەتۋگە ءماجبۇر بولدى.

ومىربەك بابانوۆ. فوتو: 24kg.

ومىربەك بابانوۆتان كەيىنگى قوس ازاماتتىق داۋىنا ىلىككەن تاعى ءبىر ساياساتكەر قىرعىزستان كەدەن قىزمەتىنىڭ باسشىسى قۋانىشبەك قۇلماتوۆ. 2011 جىلى قىرعىزستان باس پروكۋراتۋراسى قۇلماتوۆتىڭ رەسەي ازاماتتىعىن العانىن مالىمدەگەن. وسىدان كەيىن باق وكىلدەرى ونىڭ دا ءومىربايانىن «مايشاممەن قاراعان». بىراق جۋرناليستەر قاۋىمى مەن وپپوزيتسيالىق توپتاردىڭ نارازىلىعىنا قاراماستان وسى ۋاقىتقا دەيىن ول بىشكەك قالاسىنىڭ اكىمى، "رەسەي-قىرعىزستان" دامۋ قورىنىڭ باسشىسى، ۇلتتىق بانك توراعاسى قىزمەتتەرىن اتقارىپ ۇلگەرگەن. ءبىر سوزبەن ايتقاندا ول دا قوس ازاماتتىقتىڭ پايداسىن كورمەسە، زيانىن كورمەگەن ساياساتكەرلەردىڭ قاتارىندا.

قۋانىشبەك قۇلماتوۆ. فوتو: 24kg.

قىرعىزستان ساياساتكەرلەرىنىڭ اراسىندا قوس ازاماتتىقتىڭ كەسىرىنەن كرەسلوسىنان ايىرىلعان «رەسپۋبليكا-اتا جۇرت» فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتى جىرعالبەك ساماتوۆ. 2016 جىلى قىرعىزستان باس پروكۋراتۋراسى رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ كوشى-قون قىزمەتىنەن العان قۇجاتتارعا سۇيەنىپ، ونى دەپۋتاتتىق مانداتىنان ايىرعان. باس پروكۋراتۋرا مالىمەتىنشە، جىرعالبەك سماتوۆ 2001 جىلى رەسەي ازاماتتىعىن العان. بىراق وعان قاراماستان جوعارى كەڭەسكە «رەسپۋبليكا – اتا جۇرت» پارتياسىنىڭ اتىنان دەپۋتات بولىپ سايلانعان.

جىرعالبەك ساماتوۆ. فوتو: 24kg.

جالپى العاندا قىرعىزستاندا جوعارىدا ايتىلعان ساياساتكەرلەردەن بولەك، كىمدەردىڭ قوس ازاماتتىعى بار ەكەندىگىن ءدوپ باسىپ ايتۋ قيىن. سەبەبى بيلىك باسىندا جۇرگەن ازاماتتاردىڭ باسىم كوپشىلىگى اسقار اقاەۆ پەن قۇرمانبەك باكيەۆ تاقتان تايعاننان كەيىن وزگە ەلدىڭ ازاماتتىعىن الۋدى "ترەندكە" اينالدىرعان. بىراق بۇل قازاقستان حالقىن تاڭ قالدىراتىن جاڭالىق ەمەس. سەبەبى وسىدان بىرنەشە جىل بۇرىن اۋستريا تۇرمەسىندە ءوز وزىنە قول جۇمساپ قايتىس بولعان راحات اليەۆتىڭ دە قازاقستاننان بولەك گرەتسيا ازاماتتىعىن العاندىعى ەل ەسىندە.

“The Qazaq Times”