وزگەرتىلگەن باق تۋرالى زاڭ قازاق جۋرناليستيكاسىنىڭ باعى ما، سورى ما؟

بۇگىن پارلامەنت قازاقستاننىڭ اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيا ماسەلەلەرى بويىنشا كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن قابىلدادى. وسىعان بايلانىستى پارلامەنتتە قابىلدانعان باق تۋرالى زاڭعا ەنگەن وزگەرىستەرگە قىسقاشا توقتالساق.

جەلتوسقان ايىنىڭ 21-ءى كۇنى پارلامەنت سەناتى اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيا ءمينيسترى داۋرەن اباەۆتىڭ سوزىمەن ايتقاندا «بارشا قازاقستاندىق باق وكىلدەرى قولداعان» زاڭ جوباسىن ەكى وقىلىمدا قابىلدادى. جالپى باق تۋرالى زاڭعا 280 تولىقتىرۋ مەن وزگەرتۋ ەنگىزۋ ۇسىنىلعان. اتالمىش زاڭ جوباسىن وسىدان ءبىر اي بۇرىن قاراشا ايىنىڭ 22-ءسى كۇنى پارلامەنتتىڭ تومەنگى پالاتاسى ماجىلىستە ءبىر اۋىزدان ماقۇلداعان. ماقۇلداۋدان الدىنا جان سالمايتىن حالىق قالاۋلىلارى باق تۋرالى زاڭدى دا ءسۇت ءپىسىرىم ۋاقىتتا قابىلداپ تاستادى. سۋ جاڭا وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلگەن زاڭ جوباسى دەمەسەڭ، سىرتىنان قاراعاندا بۇرىنعى باق تۋرالى زاڭ. بىراق وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلاردان كەيىن قازاق جۋرناليستەرى زاڭ بويىنشا، وسىدان بىلاي قانداي دا ءبىر ادامنىڭ جەكە باسىنا (ونىڭ وتباسىنا، بانك دەرەكتەرىنە، دۇنيە-مۇلكىنە) قاتىستى مالىمەتتەردى تەك ونىڭ رۇقساتىمەن عانا جاريالاي الادى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا جەمقورلىق جايىندا جازعىڭ نەمەسە ايتقىڭ كەلسە، سول ادامنان بارىپ «ءسىزدىڭ قانشا قارجى جىمقىرعاندىعىڭىز جايىندا جازۋعا، ايتۋعا بولا ما؟» دەپ رۇقسات سۇرايسىڭ. وتە كۇلكىلى ارينە. بىراق ۇزاق كۇلكىدەن ءولىپ كەتۋگە دە بولاتىنىن ەسكەرگەن ءجون. ەگەر دە پرەزيدەنت ءماجىلىس پەن سەنات ماقۇلداعان زاڭعا قول قوياتىن بولسا، وندا ونسىزدا «ءولىم اۋىزىندا جاتقان» قازاق جۋرناليستيكاسى مەن ءسوز بوستاندىعى ءبىر جولاتا جاساندى جولمەن تىنىس الۋ رەجيمىنە وتەدى.

الايدا «سىلەكەيلەنگەن سۇيەككە» ءۇيىر باق وكىلەرىنە اسپاننان تاس جاۋسا دا ءبارىبىر. نەگە دەيسىزدەر عوي؟ ويتكەنى ءدال وسى زاڭ قابىلدانۋدان ءبىر كۇن بۇرىن بارشا باق ۇجىمدارىنىڭ رەداكتورلارى استانادا وتكەن كۇلتوبەنىڭ باسىنداعى كەزەكتى جيىنعا جينالىپ، قازاق سايتتارىن دامىتۋ جايىندا اڭگىمە قوزعادى. ولارعا پارلامەنتتە قابىلدانىپ جاتقان زاڭ، وعان ەنگەن وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلاردىڭ ەشقانداي قاتىسى جوق. سەبەبى ولار قازاق سايتتارىن دامىتۋى كەرەك. بۇل ۇلى ىستە باق تۋرالى زاڭمەن باس قاتىرۋعا بولمايدى. كەلەسى تەندەردىڭ، مەملەكەتتىك جوبالاردىڭ، سىيلىقتاردىڭ، بايقاۋلاردىڭ قامىن قازىردەن باستاپ ويلاي بەرۋ كەرەك. بىراق ولاردى دا تۇسىنۋگە بولادى. باق تۋرالى زاڭدى قايتەدى؟ اتا زاڭى اپتا سايىن بولماسا دا «كۇن كوسەمدەر» قالاعان ۋاقىتتا اۋىسا سالاتىن ەلدە تۇرىپ جاتىرمىز عوي قانشا دەگەنمەن. ءجا، ۇلى ىستەرمەن عانا اينالىسىپ ۇيرەنگەن ادامداردى جىلى جاۋىپ قويايىق. ودان دا باق تۋرالى زاڭعا بۇدان وزگە قانداي وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگەندىگى جايىنا اڭگىمە قوزعايىق.

بۇدان بولەك ەسكى ەمەس «جاڭالاۋ» باق تۋرالى زاڭ بويىنشا، وسىدان بىلاي كەز كەلگەن مەملەكەتتىك ورگان ءجۋرناليستىڭ ساۋالىنا 7 كۇننىڭ ىشىندە جاۋاپ بەرۋگە مىندەتتى. ايتا كەتەتىن ءبىر جايت، ەسكى زاڭ بويىنشا، ءجۋرناليستىڭ ساۋالىنا مەملەكەتتىك ورگاندار 3 كۇن ىشىندە جاۋاپ بەرۋى ءتيىس بولعان. بىراق 3 كۇن ۋاقىت قازاق اتقامىنەرلەرىنە از بولىپ كورىندى مە، جوق الدە جۋرناليستەرگە ءبىر اپتا دايىندالىپ، تولىققاندى جاۋاپ بەرەيىك دەدى مە بەلگىسىز. ايتەۋىر جاۋاپ جازۋعا 7 كۇن جەتەدى دەپ قىسقا قايىرىپتى. بۇنىڭ الدىندا كەز كەلگەن ءجۋرناليستىڭ ساۋالىنا 15 كۇننىڭ ىشىندە جاۋاپ بەرەمىز دەگەن ەدى. بىراق بۇل جولى ول ويلارىنان اينىپ، 7 كۇنگە قىسقارتىپتى. بۇل اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيا مينيسترلىگىنىڭ كىممەن اقىلداسىپ شەشكەن شەشىمى ەكەندىگى بىزگە بەلگىسىز. ءبىر بەلگىلىسى اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيا مينيسترلىگى مەملەكەتتىك ورگاندار ەشكىمنىڭ الدىندا جاۋاپ بەرگىسى كەلمەيتىندىگىن باق تۋرالى زاڭعا ەنگىزگەن وسى ءبىر وزگەرتۋلەرى مەن تولىقتىرۋلارى ارقىلى انىق اڭعارتتى. نە دە بولسا ۋاقىت كورسەتەر. پرەزيدەنت بۇل زاڭ جوباسىنا قول قويا ما، جوق پا بارلىعى سوعان بايلانىستى.

“The Qazaq Times”