جاقىندا NASA-نىڭ حابارلاۋىنا قاراعاندا، بىزدەن 370 ميلليون شاقىرىم قاشىقتىقتا عاجايىپ استەرويد بايقالعان. جاڭا بايقالعان اسپان دەنەسى بىزگە ۇلكەن بايلىق اكەلۋى مۇمكىن دەپ بولجانىپ وتىر. 19 قاڭتار «Xinlang» سايتىنىڭ تەحنولوگيا جاڭالىقتارىندا جاريالاندى.
بۇل استەرويد مارس پەن يۋپيتەر (ەسەكقىرعان) اراسىندا ورنالاسقان. عالىمدار ونى Psyche 16 دەپ اتاعان. باستاپقى دا ۇلكەن عالامشار بولعان بولۋى مۇمكىن، كەيىن كۇن جۇيەسى قالىپتاسۋ بارىسىندا ونىڭ ءبىراز بولىگى تالقاندالىپ، سوڭىندا وسىنداي عاجايىپ اسپان دەنەسىنە اينالعان. ديامەترى شامامەن 200 كم كەلەتىن استەرويدتىڭ باسىم كوپ قۇرامىن تەمىر مەن نيكەل قۇرايدى. سونداي-اق، التىن، پلاتينا، مىس پەن ت.ب. باعالى مەتالدار بار.
Psyche 16. فوتو: Universe Today
NASA-نىڭ بىلىكتى عالىمى، اريزونا ۋنيۆەرسيتەتى جەر جانە عارىش بارلاۋ اكادەمياسىنىڭ ديرەكتورى ليندي تانتوننىڭ ( Lindy Elkins Tanton) ايتۋىنشا، مۇنداي اسپان دەنەلەرىنىڭ كۇن جۇيەسىندەگى بىز بىلەتىنى تەك Psyche 16 عانا. سوندىقتان بۇل ادامزاتقا اسپان دەنەلەرىن تانۋعا ۇلكەن وراي بەرەدى.
عاجايىپ استەرويد كۇن جۇيەسىندەگى جۇمباق نىسانداردىڭ ءبىرى. NASA جاڭا جوبانى ىسكە اسىرسا، الداعى ۋاقىتتا ءبىز بۇل استەرويدتى جاقىننان باقىلاي الامىز. الدىن الا مولشەرلەۋ بويىنشا، ونداعى ءبىر عانا تەمىر مەتالىنىڭ قۇنى 1×1019 ( 100 كۆينتيلليون) اقش دوللارىنا تۋرا كەلەدى. ەگەر جەرگە تاسىمالداۋ جوباسى ىسكە اسسا، ونىڭ قۇنى تۇتاس الەمدىك تاۋار ءوندىرۋ باعاسىنا سوققى جاساپ، 73,3 ميللياردتىق الەم ەكونوميكاسىن تولىقتاي كۇيرەتە الادى. سەبەبى، بۇل الەمنىڭ مەتالل نارىعىنا اسەر ەتەدى، بارلىق قۇندى مەتالل قورلارى قۇنسىزدانادى. تاۋارلاردى ءوندىرۋشى-ساتۋشى كاسىپورىندار ۇلكەن سوققىعا ۇشىرايدى. سايىپ كەلگەندە الەمدىك ەكونوميكادا بىلىقپالىق تۋىلادى.
جەرگە تاسىمالداۋ يدەياسى. فوتو: qz.com
قازىرگى كەزدە NASA بۇل استەرويدتى جەرگە تاسىمالداۋ جوسپارلارىن قاراستىرمادى، دەسە دە ونى كەڭ كولەمدى زەرتتەۋ جوسپارلارىن الىپ بارىپ وتىر. سول ارقىلى عالامشارلاردىڭ قالىپتاسۋ زاڭدىلىقتارىن تۇسىنۋگە بولادى دەپ سەنەدى. كەڭ كولەمدى زەرتتەۋ مىندەتى 2023 جىلى قازاننان باستاپ اتقارىلادى. 2025 جىلعا بارعاندا NASA ۇشىرعان بارلاۋ كەمەسى مارستىڭ تۇسىنان ءوتىپ، 2030 جىلى Psyche 16 استەرويدىنا جەتەدى.
استەرويدتى جەرگە تاسىمالداۋ يدەياسى. فوتو: Dark Government
ليندي تانتون تاعى ءبىر مۇمكىندىكتى ايتىپ ءوتتى: « بۇل استەرويدتاعى مەتال قۇرامى كۇنگە جاقىن ورتادا قالىپتاسقان، تەمىر جوعارى تەمپراتۋرادا بالقىپ، وسى فورماسىن قالىپتاستىرعان. مەنىڭشە، بۇل زەرتتەۋ قىزمەتى بىزگە بىرەگەي قايتالانبايتىن، بىز ءتىپتى سەنە دە المايتىن قۇبىلىستاردى كورستەۋى مۇمكىن».
فوتو: zase.mk
وتكەن جىلى جەلتوقساندا زەرتتەۋشىلەر بۇل استەرويدتا سۋدىڭ دا بولۋ ىقتيمالدىعىن ايتقان. ەگەر ادامدار مارسقا قونىس اۋدارسا، Psyche 16 جۇلدىزىنان سۋ جەتكىزۋگە بولادى دەگەن يدەيالاردى ۇسىندى. دوكتور ليندي تانتون بۇعان «مۇنداعى سۋ اۋىز سۋىنان بولەك، جانارماي رەتىندە دە قولدانۋعا بولادى. سوندىقتان، Psyche 16 جۇلدىزى بىزگە مەتالل بايلىعىمەن بىرگە اۋىزسۋ بايلىعىن دا شەشۋى مۇمكىن»، – دەگەن بولجامىن قوستى.
"The Qazaq Times"
استانادا قالعان جاڭاوزەندىك جۇمىسسىزدار "قازمۇنايگاز" كەلىسسوزدى توقتاتىپ تاستادى دەيدى
فبر پەنتاگوننىڭ قۇپيا قۇجاتتارىنىڭ جاريالانۋىنا قاتىسى بار كۇدىكتىنى قامادى
موڭعوليا استاناسىندا جاپپاي نارازىلىق شەرۋلەرى ءوتتى
ەكىباستۇزدا جىلۋ جەلىسىندەگى اقاۋعا "ستانتسيا قىزمەتكەرىنىڭ قاتەلىگى" سەبەپ بولعانى ايتىلدى
وزبەكستان پرەزيدەنتى جەلتوقساندا قىرعىزستانعا بارادى