قىتاي ۇكىمەتى زورلىقپەن ۇستاپ وتىر دەپ حابارلانعان ليۋ سيا بەينەجازبا جاريالادى

تۇتقىن كۇيىندە ءولىم قۇشقان قىتايلىق جازۋشى، نوبەل سىيلىعىنىڭ يەگەرى ليۋ شياۋبونىڭ جەرلەۋ راسىمىنەن كەيىن ءىز-ءتۇسسىز جوعالىپ كەتكەن ايەلى ليۋ سيا Youtube جەلىسىنە 1 مينۋتتىق بەينەجازبا جاريالادى. بۇل تۋرالى APF اقپاراتتىق اگەنتتىگى جازدى. 

بەينەجازبادا ليۋ سيا جاعدايى جاقسى ەكەنىن، اۋىر قازادان كەيىن كۇيزەلىسكە تۇسكەندىكتەن، جالعىز قالعىسى كەلەتىنىن جەتكىزگەن. ءوزىن ىزدەپ جاتقان دوستارى مەن جاقىندارىنا قازىر ەم قابىلداپ جاتقانىن، قالىپتى ومىرگە قايتا ورالعان سوڭ، ۇيىنە قايتاتىنىن ايتقان. بەينەجازبانىڭ گەولوكاتسياسى مەن اۆتورى كورسەتىلمەگەن.

15 شىلدە كۇنى كۇيەۋىنىڭ جەرلەۋ راسىمىنەن كەيىن ليۋ سيا جوعالىپ كەتىپ ەدى. ونىڭ قورعاۋشىسى دجارەد سەنسەر بۇۇ-عا جولداعان حاتىندا، ونىڭ جوعالىپ كەتۋىنە قىتاي ۇكىمەتىن ايىپتاپ، بيلىكتەن ليۋ سيانىڭ ءتىرى نە ءولى ەكەندىگى تۋرالى اشىق اقپارات تاراتۋىن جانە قولدى بولعان ازاماتشانى دەنساۋلىعىنا زارداپ كەلتىرىلمەگەن كۇيدە، جانۇياسى مەن قورعاۋشىسىنا قايتارۋىن تالاپ ەتكەن ەدى.

ليۋ سيانىڭ ومىرلىك جارى ليۋ شياۋبو قىتايدا كوپپارتيالىق جۇيە ورناعانىن قولدايتىن ەركىن ويلارى ءۇشىن 2009 جىلى 11 جىلعا تۇرمەگە جابىلعان بەلگىلى پۋبليتسيست، قۇقىق قورعاۋ قىزمەتكەرى. 2011 جىلى نوبەل سىيلىعىنىڭ  كوميتەتى ونى "قىتايداعى ادام قۇقىقتارى ءۇشىن جالعىز كۇرەسكەر"  دەپ تاۋىپ، وعان بەيبىتشىلىك ورناتۋ جولىنداعى ەڭبەگى ءۇشىن بەرىلەتىن جۇلدەنى سىرتتاي تابىستادى. ويتكەنى بۇل ارەكەتى ءۇشىن نوبەل سىيلىعىنىڭ كوميتەتىن قاتاڭ سىنعا العان قىتاي ۇكىمەتى جولدانعان رەسمي حاتتار مەن وتىنىشتەرگە قاراماستان، ونى ماراپاتتاۋ راسىمىنە جىبەرگەن جوق.  سول ۋاقىتتان بەرى ونىڭ ايەلى ليۋ سيا دا، ەشقانداي ايىپ تاعىلماستان، ءۇي قاماعىنا الىنعان بولاتىن.

ليۋ سيانىڭ وتباسىلىق دوسى حيۋ تسزيا بۇل بەينەجازبانى جاريالاۋعا مەملەكەت ماجبۇرلەگەن دەپ ەسەپتەيدى. ول سونشا جىل جازىقسىز، ەشقانداي كىنا تاعىلماستان جانە جازاسى سوتتا كەسىلمەستەن ءۇي قاماعىندا وتىرعان، مەملەكەتتىڭ قاتاڭ باقىلاۋىنداعى ازاماتشانىڭ قىتايدا تىيىم سالىنعان Youtube جەلىسىنە بەينەجازبا جاريالاعانىنان بيلىك حابارسىز دەگەنگە سەنبەيتىنىن جەتكىزدى.

بەلگىلى جازۋشىنىڭ قاتەرلىك ىسىككە شالدىعىپ، شەتەلگە ەمدەلۋگە بارۋ تۋرالى ءوتىنىش قاناعاتتاندىرماعان قىتاي ۇكىمەتى الەمدىك قاۋىمداستىق تاراپىنان ۇلكەن نارازىلىققا تاپ بولىپ ەدى. سول دەرتىنەن وسى جىلدىڭ 13 شىلدەسىندە كوز جۇمعان ليۋ شياۋبو مەن ونىڭ ايەلىنە قاتىستى بارلىق دەرەكتەر الەم جۇرتشىلىعىنىڭ ءجىتى نازارىندا بولىپ كەلدى.

قوعام قايراتكەرلەرى جوعالىپ كەتكەن ليۋ سيانىڭ ءوزىن ىزدەمەۋدى ءوتىنىپ جولداعان بەينەجازباسىن ۇكىمەتتىڭ وزىنە الەم تاراپىنان كورسەتىلگەن قىسىمعا قارسى جاساعان ارەكەتى جانە ايىپتى وزدەرىنەن الىپ تاستاۋعا دەگەن تالپىنىسى دەپ باعالادى.

“The Qazaq Times”