ەندى قارىز العاندار ءوسىمپۇل تولەۋدەن بوساتىلۋى مۇمكىن

قازاقستاندا تولەم قابىلەتتىلىگى تومەن جەكە تۇلعالاردىڭ قارىزىن رەتتەپ بەرەتىن زاڭ جوباسى دايىندالىپ جاتىر. 2017 جىلدىڭ 2 ماۋسىمىندا قر قم مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتى «قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتارىنىڭ تولەمگە قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ تۋرالى» جانە «قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتارىنىڭ تولەمگە قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭ جوبالارى بويىنشا ءباسپاسوز كونفەرەنتسياسىن وتكىزدى. 

زاڭ جوباسىن تۇسىندىرۋگە كەلگەندەردىڭ سوزىنشە، بۇل قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتارىنىڭ تولەمگە قابىلەتسىزدىگىن رەتتەۋدەگى وزەكتى ماسەلەلەردى ءتيىمدى شەشۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

زاڭ جوباسى جەكە تۇلعا – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارىنا قولدانىلادى. زاڭدى تۇلعانى قۇرامايتىن جەكە تۇلعا – دارا كاسىپكەرلەردىڭ تولەمگە قابىلەتسىزدىگى ماسەلەلەرى «وڭالتۋ جانە بانكروتتىق تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىمەن رەتتەلگەن.

«قارجى مينسترلىگى قر جەكە تۇلعالارىنىڭ تولەم قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن ازىرلەپ جاتىر. بۇل زاڭ جوباسى كرەديتورلارمەن ەسەپتەسە الماي، قيىن جاعدايعا تاپ بولعان جەكە تۇلعالاردى قولداۋعا باعىتتالعان. ولار جەكە قارىزى، بانكتىك قارىزى، سالىق قارىزى بارلار جانە ءۇشىنشى ءبىر تاراپقا قارىز بولىپ قالعاندار بولۋى مۇمكىن", - دەيدى مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتى جانىنداعى بەرەشەكتەرمەن جۇمىس باسقارماسىنىڭ باسشىسى ايگۇل ۋاليەۆا.

ونىڭ سوزىنشە، جەكە تۇلعالار ءبىر ۋاقىتتا بارلىق كرەديتورلارمەن ەسەپ جۇرگىزۋگە ءماجبۇر بولماس ءۇشىن زاڭ اياسىندا ەكى نۇسقا ۇسىنىلادى. ونىڭ ءبىرى - تولەمگە قابىلەتتىلىكتى سوتتىڭ ارالاسۋىنسىز قالپىنا كەلتىرۋ، ەكىنشىسى سوت پروتسەدۋراسىمەن رەتتەۋ.

«سوتتىڭ ارالاسۋىنسىز بولاتىن پروتسەدۋرا بورىشكەر مەن كرەديتور اراسىندا تولەم قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرەتىن قاندايدا ءبىر جوسپار قۇرۋدى ۇسىنادى. جوسپار 5 جىلعا قۇرىلۋى مۇمكىن. ياعني بورىشكەر ءوزىنىڭ جاعدايىن ەسكەرە وتىرىپ، تابىسىنا بايلانىستى  قارىزدى قالاي جاباتىنى تۋرالى شارتتاردى ۇسىنادى. ال كرەديتورلار بورىشكەردىڭ وزدەرىمەن ەسەپتەسۋگە دايىن ەكەنىن تۇسىنسە، قارىزدىڭ ءوسىمپۇلىن، ايىپپۇل سانكتسيالارىن الىپ تاستاۋ شارالارىن نەمەسە سىياقى مولشەرىن قاراۋى مۇمكىن", - دەيدى سپيكەر.

ايگۇل ۋاليەۆانىڭ ايتۋىنشا، ەگەر بورىشكەر جوسپارعا سايكەس، كرەديتورمەن تولىق ەسەپتەسسە تولەم قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ پروتسەسى ءساتتى اياقتالدى دەپ ەسەپتەلەدى. ال ەگەر قارىز الۋىشىنىڭ تابىسى كرەديتورمەن ەسەپتەسۋگە جەتپەسە جانە ونى كرەديتورلارعا ەسكەرتسە، مۇنداي جاعدايدا ءوزىنىڭ مۇلكى ارقىلى قارىزدى جابۋ ءۇشىن سوتقا جۇگىنەدى.

ايتا كەتەيىك، «قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتارىنىڭ تولەمگە قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ تۋرالى» زاڭ جوباسىن تالقىلاۋ بارىسىندا ۇلتتىق بانكتەگى تۇتىنۋشىلاردىڭ قارجىلىق قىزمەتتەرى قۇقىعىن قورعاۋ باسقارماسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى يمان ءال-كەيسي مالىمەتىنشە، قازاقستاندىقتار ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەرگە 3,7 ترلن تەڭگە قارىز. ونىڭ ىشىندە تولەم مەرزىمى 90 كۇننەن اسىپ كەتكەن 464521 بانكتىك قارىز كەلىسىمشارتى بار. ولاردىڭ بورىشتىق قالدىعى 442,7 ملرد تەڭگەنى قۇرايدى.

 “The Qazaq Times”