فوتو: obozrevatel.com

الداعى دۇيسەنبىدە قىتاي پرەزيدەنتى  شي جينپيڭ (سي تسزينپين) بەيجىڭ قالاسىندا ء"بىر بەلدەۋ - ءبىر جول" فورۋمىندا الەمنىڭ 30-عا جۋىق كوشباسشىسىن قابىلدايدى. بۇل مەملەكەتتىڭ باسقا ەلدەر الدىنداعى ءوز مارتەبەسىن كوتەرۋدەگى كەزەكتى قادامى بولماق. 

ءساميتتى وتكىزۋ شيگە ۇلكەن ازىق بولايىن دەپ تۇر. سەبەبى فورۋم وتكەننەن كەيىن جاھاندىق، اسىرەسە ازيالىق جانە ساۋدا ەكونوميكالىق مودەلدەر رەتتەلەلەدى دەپ كۇتىلۋدە.

سونىمەن قىتاي ساميت وتكەننەن كەيىن پاكىستاننىڭ ەكونوميكالىق ءدالىزى ءۇشىن 50 ملرد دوللار قارجى ءبولىپ، جيبۋتيدە كەمەجايلار، ورتالىق ازيادا مۇناي باعىتتارىن سالماقشى. مۇنىڭ بارلىعى ءداستۇرلى دەرجاۆالارمەن كۇرەسۋگە قولدانىلۋى عاجاپ ەمەس.

"سيڭحۋا" اگەنتتىگىنىڭ رەسمي مالىمەتىنشە، 2013 جىلى قىتاي ء"بىر بەلدەۋ - ءبىر جول" جوباسىنا قوسىلعان ەلدەرگە 50 ملرد دوللار ينۆەستيتسيا سالعان.

Credit Suisse Group اگەنتتىگى بولسا وتكەن ايدا الداعى بەس جىل ىشىندە قىتاي 62 مەملەكەتكە 500 ملرد دوللار قارجى سالاتىنىن مالىمدەدى. بۇل 2013 جىلعى قاراجاتپەن سالىستىرعاندا 10 ەسەگە كوپ.

ال China National Petroleum Corp. جانە China Mobile Ltd. سىندى ءىرى كومپانيالار ءۇشىن بۇل ناعىز "بايلىقتىڭ كوزى" بولعالى تۇر.

قىتاي نەگە مۇنشا قارجى بولمەك؟ شىن مانىندە قىتايدىڭ بۇل فورۋمى ەل ەكونوميكاسىن رەتتەپ الۋعا جاساپ جاتقان قامى بولۋى مۇمكىن. سەبەبى قىتاي ەكونوميكاسىنىڭ باسەڭدەۋى شەتەلدەگى ينۆەستيتسيا رەسۋرستارىن ازايتىپ جاتىر. وتكەن جىلى مەملەكەتتىڭ حالىقارالىق رەزەرۆتەرى 6%-عا تومەندەگەن. سونداي-اق، قىتايعا يۋاندى السىرەتىپ الماي، الەمدىك نارىقتاعى ءوز پوزيتسياسىن ساقتاپ قالۋ كەرەك. ءارى وسىنداي ساياسات ارقىلى الەم ەلەرى الدىنداعى ءوز بەدەلىن ودان ارى نىعايتا ءتۇسۋدى كوزدەپ وتىر دەۋگە بولاتىنداي.

“The Qazaq Times”