Oyan, Qazaqstan azamattıq wyımınıñ sankciyalanbağan mitingi Täuelsizdik monumentiniñ aldında änwran şırqaumen ayaqtaldı. 9 qaraşa 2019 jıl. Almatı. Foto: QT

Senat törağası Dariğa Nazarbaevanıñ twsında birinşi oqılımda-aq maqwldanğan beybit jinalıstar turalı zañ jobası qayta qaralıp, jaña törağa Mäulen Äşimbaev jürgizgen alğaşqı otırısta qwjatqa birqatar tüzetu engizilip, tömengi palatağa keri qaytarıldı. Parlament mäjilisi atışulı zañ jobasın  "TJ kezinde azamattıq qoğam belsendileri men qwqıq qorğauşılardıñ qatısuınsız qabıldauın" halıqaralıq qwqıq qorğau wyımdarı qattı sınğa alğan. 

Zañ jobası Konstituciyanıñ 32-şi babında bekitilgen, qazaqstandıqtardıñ beybit äri qarusız jinalu, jinalıstar, mitingiler men demonstraciyalar, şeruler ötkizuge jäne tosqauıldarğa twru qwqığın jüzege asıru kezinde tuındaytın qoğamdıq qatınastardı retteudi közdeydi.

Senat deputattarı zañ jobasın talqılau barısında jekelegen baptarğa özgeris engizdi.

Senat deputattarı beybit jinalısqa qatısuşılarğa öz densaulığın saqtau üşin jeke qorğanış qwraldarın paydalanuğa mümkindik berudi wsınıp otır.

"Zañ jobasın talqılau barısında beybit jinalıstardı wyımdastıru jäne ötkizu üşin arnayı orındardı belgileu jäne onıñ sanına qatıstı swraqtar tuındadı, ol qoğamda da keñinen talqığa tüsti. Mäseleni qarap, komitet astananıñ, respublikalıq mañızı bar jäne oblıs ortalıqtarı bolıp esepteletin qalalar men olardıñ qwramına kiretin audandarda arnayı orındar mindetti türde ortalıqta ornalasuı jäne olardıñ sanı üşeuden kem bolmauı tiis degen şeşimge toqtadı", – dedi sot jüyesi jäne qwqıq qorğau komitetiniñ müşesi Särsembay Eñsegenov.

Beybit jinalıstardı toqtatu negizderi men tärtibi 18-bapta közdelgen. Osı baptıñ 1-tarmağı 3-tarmaqşasına säykes, beybit jinalıstarğa qatısuşılardıñ küş qoldanuı, sonday-aq beybit jinalıstı wyımdastıruşınıñ zañ talaptarın bwzuı mitingti toqtatuğa negiz boladı

"Bwl qoğamdıq tärtip, densaulıqtı saqtau, basqa adamdardıñ qwqıqtarı men bostandığın qorğauğa bağıttalğan mañızdı norma. Onıñ zañda orın aluı jön. Degenmen, zañ bwzuşılıq joyılğan jağdayda, beybit jinalıstı jalğastıruğa mümkindik beru kerek degen oydamız. Sondıqtan joğarıda atalğan normanı alıp tastau jäne 18-baptı jaña 4-tarmaqpen tolıqtıru wsınıladı", – dedi senat deputatı.

Senat engizilgen tüzetulerdi qoldap dauıs berip, zañ jobasın mäjiliske qaytardı.

Bwğan deyin adam qwqıqtarın qorğaudı jüzege asıratın şeteldik 7 wyım Qazaqstan prezidenti  Toqaevtıñ atına  miting ötkizu turalı zañ jobasın qaraudı toqtatuğa şaqırıp aşıq hat joldadı (Olar – Amnesty International, Civil Rights Defenders, FIDH, Freedom Now, Human Rights Watch, International Partnership for Human Rights jäne Norvegiyadağı Hel'sinki komiteti – QT). «Qazaqstan Respublikasında beybit jinalıstardı wyımdastıru jäne ötkizu tärtibi turalı» zañ jobası parlament mäjilisinde ekinşi oqılımında, keyin senat qabırğasında birinşi oqılımda-aq qabıldanğan. Bwğan deyin özge de halıqaralıq wyımdar TJ rejimi kezinde zañ şığaruşı biliktiñ miting jäne sayasi partiyalar turalı eki zañ jobasın qoğam qatısuınsız asığıs qabıldauın sınağan edi.

Toqaev qol qoyuı mümkin «Qazaqstan Respublikasında beybit jinalıstardı wyımdastıru jäne ötkizu tärtibi turalı» zañ jobasın mına siltemeden tauıp tanısa alasız.

Zañ jobasındağı kiltipan

Juırda ğana aqparat ministri qızmetinen auısqan Abaevtıñ jetekşiligimen bwrınğı komandası dayındağan «QR-dıñ keybir zañnamalıq aktilerine beybit jinalıstardı wyımdastıru jäne ötkizu tärtibi mäseleleri boyınşa özgerister men tolıqtırular engizu turalı» jäne «QR-da beybit jinalıstardı wyımdastıru jäne ötkizu tärtibi turalı» zañ jobalarında mısalğa keltirilgen «halıqaralıq täjiribe» tarauı reseylik RIA Novosti jelilik basılımınan eşbir siltemesiz köşirilgenin bwrın da jariyalağan edik. Koncepciyanıñ orısşa  nwsqası atalğan sayttıñ materialımen sözbe-söz säykes keledi. Bizdegi zañ aktileri men qwjattarı äueli orısşa dayındalıp, keyinnen qazaq tiline audarılatının eskersek, twjırımdamanıñ mazmwnı Mäskeu memmediasında jariyalanğan nwsqadan alıs emes.

Biıl 7 aqpanda «Aşıq ükimet» portalına ornalastırılğan zañ jobasınıñ 10-tarauı 2818 kün bwrın jariyalanğan (2012 jıl 21 mamır) orısşa materialdıñ negizinde jazılğan.

"The Qazaq Times"