Foto: Reuters. Irannıñ astanasındağı AQŞ-tıñ sayasatına qarsı salınğan qabırğa sureti.

Osıdan bwrın Iranğa qarsı sankciyalar engizip, 2000-jıldardan bastap, bwl eldi "terrorizmdi qoldap otır" dep ayıptap kelgen AQŞ-tıñ Prezidenti Donal'd Tramp osı aptada 2015 jılı qabıldanğan yadrolıq kelisimnen Irandı şığarıp, oğan qarsı jaña sankciyalar engizudi wsındı. Öziniñ tıñ bastamalarımen erekşelenip jüretin memleket basşısınıñ oyın Amerikanıñ öz işinde qoldamağandar tabıldı, al älem osı mäsele boyınşa ekige jarıldı. Sonımen, bügin biz Donal'd Tramptı qoldağandar men ayıptağandar turalı söz qozğaymız. 

Iran öziniñ alğaşqı yadrolıq qaru bağdarlamasın AQŞ-tıñ äriptestigine arqa süyep bastağan. Urandı oydağıday igerip, atom qaruın qwrastırudağı äleueti artıp kele jatqan Irannıñ yadrolıq arsenalı mıqtı memleketke aynalıp ketuin qalamağan AQŞ qos el qarım-qatınasınıñ tarihında birneşe ret sankciyalar paketin jariyalağan. Keyinnen Amerikanıñ qatarına birneşe Batıs memleketteri, Euroodaq qosılıp, köp taraptan engizilgen şekteuler nätijesinde  eksportqa negizgi baylığı mwnayın sata almay qalğan Iran 2015 jılı AQŞ, Germaniya, Wlıbritaniya, Franciya, Resey, Qıtay memleketteriniñ qatısuımen yadrolıq kelisimge qol qoydı. Kelisim boyınşa, Iran yadrolıq qaruın kelisilgen mölşerden tıs igere almaytın boldı jäne talaptardıñ orındalu därejesin arnayı sarapşı mamandar tekserip, qadağalap otıratın boldı.

Öz wsınısın AQŞ Kongresiniñ qarauına joldap, olardıñ oñ şeşimin ala almağan künniñ özinde, oyınan bas tartpaytının bildirgen Donal'd Tramptıñ kütpegen bastamasın onıñ Euroodaqtağı seriktesteri quana qoldağan joq. Wlıbritaniyanıñ Prem'er-ministri Tereza Mey, Franciya Prezidenti Emanuel' Makron, Germaniya kancleri Angela Merkel' birlesken mälimdemesinde: "AQŞ äkimşiligi men Kongresin Iranğa qarsı qaytalay sankciyalar engizu turalı qanday da bir şeşim qabıldamas bwrın,  Amerika men onıñ seriktesteriniñ qauipsizdigin oylanuğa şaqıramız", - dedi.

Euroodaqtıñ sırtqı ister boyınşa ökili Federika Mogerini: "Bwl birjaqtı kelisim emes, sondıqtan soñğı şeşim bir ğana memleketke tiesili dep ayta almaymız. AQŞ Prezidentiniñ biligi köp närsege jüretin şığar, biraq bwl kelisimge emes", - dedi.

BWW-nıñ Bas hatşısı Antoniu Gutteriş mäseleniñ beybit şeşiluine ümit artatının aytsa, Reseydiñ Sırtqı İster ministri Sergey Lavrov Donal'd Tramptıñ wsınısın sınğa alıp, diplomatiyalıq ädisterde qorqıtu men agressiya bolmauı kerektigin eskertti.

Izrail'diñ Prem'er-ministri Bin'yamin Netan'yahu Donal'd Tramptıñ şeşimin qoldap, "Bwl äreket kemşiligi köp kelisimdi qayta qarauğa mümkindik berip, Irannıñ terrorizmdi qoldauına şek qoyuğa kömektesedi",- degen pikir bildirdi. Izrial'men oyı bir twstan şıqqan taraptardıñ qatarında Saud Arabiyası da bar.

“The Qazaq Times”