Foto: Publika.uz

Qazirgi tañda Özbekstan biligi öziniñ jaña qadamdarımen älem jwrtşılığın tañ qaldırıp keledi. Jaqında Şavkat Mirzieev özbek jurnalisterin bilikti sınauğa, qoğamda bolıp jatqan ötkir mäselelerdi aytuğa şaqırdı. Memlekettik telearnalardan adam qwqığı, söz bostandığı jayında äñgimeler aytıla bastadı. Bwl şın mäninde osılay ma? Özbekstan biligi rasında da damudıñ jaña jolına tüsip, demokratiyağa bet bwra bastadı ma?

Şildeniñ 5-si küni Özbekstannıñ Sırtqı ister ministri Abulaziz Kamilov jergilikti memlekettik telearnalardıñ birine tikeley efirde swhbat berdi. Onda ol sayasi sebeptermen sottalğandar jayında, elge adam qwqığın qorğau jönindegi halıqaralıq Human Rights Watch wyımı qaytıp oralatını jayında, VVS telearnasınıñ Özbekstan qızmeti el aumağında öz jwmısın qayta  jalğastıratını jayında äñgime qozğadı. Al bwdan bir apta bwrın Şavkat Mirzieev Özbekstan jurnalisterine byurokratiya, jemqorlıq sındı qoğamdağı özekti mäselelerdi köpşilikke wsınuları kerek ekenin ayttı. Köpşilik Özbekstan biliginde jasalıp jatqan bwl özgeristerdi Mirzieevtiñ demokartiyağa bet bwrısı dep aytıp jür. Biraq bwl Islam Kärimovtiñ qwrıp ketken el basqaru jüyesiniñ tığırıqqa tirelui boluı mümkin.

Egerde Özbekstan biliginde osınday jağdaylar bolıp jatsa, onda osıdan otız jıl bwrın Keñester odağı kezinde Mihail Gorbaçevtıñ aldınan şıqqan eskirgen, qauqarsız basqaru jüyesi, qazir Şavkat Mirzieevtiñ da aldınan şığıp jatır degen söz. YAğni bwl Şavkat Mirzieevtiñ demokratiyağa bet bwrısı emes, bwl onıñ ekonomikalıq twrğıdan bir ornında twralap qalğan, sayasi jağınan öli basqaru jüyesin jandandıru üşin eriksiz jasap jatqan qadamdarınıñ biri.

Olay deytin sebebimiz Islam Kärimov qwrıp ketken bilik jüyesi qazir Mirzieevke tolıqqandı el basqaruğa mümkindik bermey otır. Osı olqılıqtıñ ornın toltıru üşin Mirzieev qazirgi uaqıtta jurnalisterdiñ, azamattıq belsendilerdiñ tınısın keñeytip qana qoymay, bilik jüyesine jaña jas kadrlardı tartu üstinde. Oğan dälel - şilde ayınıñ basında Özbekstan bilim ministriniñ orınbasarı bolıp 22 jastağı Alişer Sadullaevtiñ tağayındaluı men mausım ayında Şavkat Mirzieevtiñ qazir bilikte jürgen azamattarğa qarata «endi bir, eki jıl şıdasañızdar ar jağında jas buın da bilik basına keledi» dep aytqan sözi.

Bwdan bölek qazirgi tañda Şavkat Mirzieev Özbekstan halqınan kelip jatqan swranıs, talaptarğa da eriksiz nazar audaruda. Islam Kärimov kezindegi bilik halıqpen mülde sanaspaytın bolsa, qazir jağday mülde basqa. Öytkeni Kärimov köz jwmğannan keyin, onıñ otbası, yağni Gulnara Kärimovanıñ tağdırı men biliktegi auıs-tüyister özbek jwrtşılığın qattı alañdatıp otır.  Sol üşin bilik mañında bolıp jatqan dünielerden Özbekstan qoğamınıñ nazarın özge dünielerge audaru maqsatında Mirzieev türli qadamdarğa baruda. Mısalı osı jerde Şavkat Mirzieevtiñ özbek jurnalisterine «qoğamda bolıp jatqan özekti mäselelerdi qozğañdar» degen söziniñ şın mänindegi mağınasın da añğaruğa boladı. Ol osı sözi arqılı Kärimov otbası mañındağı daudan qoğam nazarın basqa dünielerge audarumen qatar, eldegi bilik bilmeytin problemalardıñ basın aşıp aludı da közdep otırğandığın bayqaymız.

Jalpı Islam Kärimov dünieden ozğalı beri resmi Taşkent Kärimovti jii-jii maqtap, nasihattağanımen Mirzieev biligi Özbekstannıñ qazirgi qiın jağdayın öz moyındarına alğıları kelmeytinin de bayqattı. Olar soñğı uaqıtta eskiliktiñ däuiri ötkenin aytıp, jaña uaqıttıñ, jaña qadamdardıñ jasalatın kezi kelgenin halıq sanasına siñirude. Bwl Mirzieevtiñ Islam Kärimov qwrıp ketken jüyeden bir jolata qwtılğısı keletindiginiñ belgisi.

Qorıta kelgende bügin Özbekstan biliginiñ basına kelgen kün, erteñ Keñester odağı qwlağalı beri prezident auıstırıp körmegen TMD elderiniñ qay-qaysınıñ bolsın basına keleri haq. 20-30 jıl bilik basında otırğan adamnıñ qwrğan jüyesi, dünieden ötken soñ özinen keyingi bilik jüyesin qwruğa öz zardabın tigizetinin Özbekstan jağdayı däleldep otır.

“The Qazaq Times”