Resey Ortalıq bankı rubl' qwnın saqtauğa şarasız. Foto; Ria Novisti

Keşe, Reseyge qarsı jaña sankciyalar salu turalı mäsele talqılana salısımen rubl' tarihtağı eñ qwnsız şegine barıp qayttı. Mäskeu birjasınıñ özinde AQŞ dolları 116 rubl'ge jetti, düysenbiniñ keşine qaray bağa qayta oñalğanday boldı, sonıñ özinde 105 rubl'ge bir AQŞ dolları teñ boldı. Resey üşin rubl' qwnın retteude eñ bastı qiınşılığı Ortalıq Banktıñ därmensiz küyde qaluı. Üytkeni reseylik bas banktıñ halıqaralıq aktivteri AQŞ pen EO tarabınan mwzdatılıp tastalğan.

Jaña sankciya tarmaqtarında Reseydiñ gaz jäne nefti eksporttarına sankciya salu da qaraluı mümkin. Bwl Reseyge tietin eñ auır soqqınıñ biri, sebebi el ekonomikası üşin energiya eksportınıñ mañızı orasan zor. Eger Batıs bir auızdan bwl sankciya türine kelisse, onda bwl Resey jalpı işki önim qwnınıñ törtten bir payızın joğaltıp aladı.

Şeteldik sarapşılardıñ pikirinşe, bwnday soqqı Reseydi birden defolttıq küyge tüsiredi. Ol kezde inflyaciya deñgeyi 30 payızğa jetip, dollar men rubl' ayırması 200-ge deyin jetedi, äri import kürt qısqaradı. Defolt jağdayında reseylik bankter men kompaniyalar art-artınan bankrot bolmaq. Memlekettiñ bastı kiris közi buılğannan keyin bwl käsiporındardı saqtap qaluğa şaması kelmeytinin boljauğa boladı.

Jahandıq ekonomikağa ıqpalı

Batıstıñ Resey ekonomikasına bergen soqqısı belgili deñgeyde qayta aynalıp jahandıq ekonomikağa da soqqı bolıp tiedi. Sebebi, qazirgi narıq älem bir-birimen şırmalğan, Reseydiñ mwnay-gazına salınğan sankciya onıñ jahandıq narıqtağı jolın tosqanımen energiya narığında ülken tolqular boladı. Mwnay men gaz bağasınıñ ösui älem elderiniñ ekonomikasına da öz äserin tigizedi. Aytalıq, Capital Economics kompaniyasınıñ qorıtındısı boyınşa, Resey nefti-gazına tolıq şekteu qoyılsa, narıqtağı nefti-gazdıñ bağası barreline 160 dollarğa jetedi, äri bwl wzaq uaqıtqa saqtalıp twruı mümkin. Demek, bwl Europa ğana emes, AQŞ-tağı jılu berudiñ qwnı artadı degendi körsetedi.

Sankciya jäne soğıs şığını

Resey qazir salınğan sankciyalar sanı jağınan da älemdegi birinşi orında twr. Bwğan deyin batıs tarabınan Soltüstik Koreya men Iranğa da qıruar sankciya salınğanı beligili, biraq bwl jolı Reseyge salınğan sankcya sanı olardan eselep asıp tüsti. Aytalıq, Castellum.Ai sankciyalar jönindegi mälimet qorınıñ dereginşe Ukrainağa qarsı soğıs aşuğa deyin Reseyge qarata 2754 türli sankciya salınğan eken. Al, qazir Reseyge salınğan sankciya sanı 5530-ğa jetti.

Al, Ukrainanıñ Resey küşterine qarsı küresi tabandı jalğasuda. Bwl Reseydiñ soğıs şığındarın kün sanap köbeytip keledi. Resey tarabı soğıs şığındarı turalı tolıq mälimet bermegenimen, Ukraina jäne özge de täuelsiz aqparat közderi tarabınan soğıs şığındarınıñ joğarı ekenin biluge boladı.

Bir ğana äue küşteriniñ özinen 52 wşaq, 69 tikwşaq joğaltqanın Ukrainanıñ Qorğanıs ministrligi mälimdedi. Resey jağı bwl mälimetti rastağan joq. Bwdan tıs 300-ge juıq tank pen mıñnan astam sauıttı äskeri kölik pen äskeri tehnikalar bar. Keybir derekközder, soğısta köz jwmğan reseylik jaungerler sanı 10 mıñnan asıp ketkenin aytadı.

Ukrainağa qarjılay kömek

Bir ğana Düniejüzilik banktıñ Ukrainağa bağıttalğan qarjılay kömekkölemi qazirge deyin 3 mlrd AQŞ dollarına jetpek. Büginniñ özinde Urainağa 500 mln dollarğa juıq qarjı audarılmaq.

Bwlardı qorıta kele, soğıs wzaqqa sozılğan sayın Reseydiñ barğan sayın tereñ batpaqqa batıp bara jatqanın köre alamız. Bügin Reseydiñ vice-prem'eri Batıs jaña sankciya salsa gaz eksportın tolıqtay toqtatatının mälimdedi, äri bwl qadam Batıs elderi üşin de auır soqqı bolatının qosımşaladı. Taraptar arasındağı bwl qayşılıq barınşa tez jäne beybit jolmen şeşim tappağan jağdayda bäriniñ soñı jahandıq soğısqa aparıp tireytini anıq.

The Qazaq Times