EO Qıtay jobasına qarsı küresu üşin Global Gateway jobasın tüzude. Foto: Jason Lee/ Reyter

Qıtaydıñ «Bir beldeu, bir jol» dep atalatın auqımdı jobası Aziya, Afrika, Ündi-Tınıq mwhit elderinen tartıp Europalıq Odaqqa müşe elderge deyin jetip ülgirdi. Qıtaydıñ ıqpalın arttıruğa tikeley äser etetin bwl jobağa qarsı twru üşin EO tarabı 340 milliard AQŞ dolların bölip, globaldıq investiciya jobasın qwratının mälimdedi.

Jol, temir jol, port sekildi infraqwrılımdardı jetildiruge investiciya salatın qıtaylıq joba Batıs Balqan tübegindegi Horvatiya, Grekiya sekildi EO müşeleriniñ infraqwrılımdarına aralasıp ketti. Aytalıq, Pireydegi (Grekiya) mañızdı porttıñ üşten eki böligine Cosco attı qıtaylıq kompaniya ielik etse, China Road and Bridge Corporationdep atalatın Qıtay kompaniyası Horvatiyadağı asa mañızdı köpir qwrılısın salıp şıqtı.

Osı jağdaylarğa baylanıstı EO tarabı Qıtaydıñ jahandıq jobasına balama joba äzirleuge kiristi. Qazirşe Global Gateway atalatın jobağa bölinetin qarjı kölemi twraqtandı,  infraqwrılımdar men özge de nısandarğa grant negizinde emes, kepildik nemese nesie türinde berilmek. Jobanı tolıqtay senimdi brendke aynaldıru EO-nıñ bastı maqsatı bolğalı otır.

Atalmış jobamen EO demokratiyalıq mämileni, jahandıq jılınuğa qarsı küresti, sonday-aq, jahandıq densaulıq saqtau salasın damıtudı, damıp kele jatqan elderdiñ damuın twraqtandıru sekildi mañızdı nısanalardı orınday alamız dep sanaydı.

Qazir Europa Odağı jobanı jüzege asıratın «senimdi serikter» izdestirip jatır jäne kemeldi jüyesin qwru üstinde. Jemqorlıqqa, paraqorlıqqa, qarjı jılıstatu sekildi köldeneñ suıq qoldarğa qoldı bolmas üşin qarjını igerudiñ jüyesi kemel jäne talabı da qatañ boluı mümkin.

EO elderinen köri Qıtay investiciyasın alu köptegen damuşı elderge oñay, tartılğan investiiya, alğan qarjı boyınşa soñınan tüsip jatqan swrağı az. Alayda, qarız qaytpağan jağdayda Qıtay özi investiciya salğan infaqwrılımğa ielik etetin kelisimder kezdesedi. Osı arqılı Qıtay keybir elderdi qarızğa batırdı dep ayıptaluda.

The Qazaq Times