«Ülken jetilik» (G7) Qıtaydıñ «Bir beldeu, bir jol» jobasına bäsekeles, damuşı memleketterdiñ infraqwrılımdarın damıtu jobasın qabıl alatın boldı. Bwl jobanı AQŞ prezidenti Jo Bayden «Ülken jetilik» samitinde wsındı. Bayden wsınğan «Jaqsıraq älem qwru» (Build Back Better World nemese B3W) jobası Qıtaydıñ infraqwrılımdıq jobalarına joğarı sapadağı alternativa boladı dep kütilude.
Bwğan deyin Qıtaydıñ «Bir beldeu, bir jol» jobası köptegen damuşı memleketterdiñ temir joldarın, avto dälizderin jäne porttarın damıtudı qarjılandırıp kelgen. Alayda, joba keybir elderdi qarız qıspağına alğanı üşin sınğa alınıp kelgen edi.
Qwrama Ştattar Qıtaydıñ damuşı elderdiñ infraqwrılımdarın damıtu jobaların «qarız diplomatiyası» dep sınap keledi. Bwl jolğı sammiti de Qwrama Ştattar tarabı Qıtay jahandıq ıqpalınıñ ösuine qarsı taqırıptı köterudiñ mümkinşiligi retinde qarastırdı. Amerikalıqtar Qıtaydıñ damuşı elderge milliardtap qarjı salatın «Bir beddeu, bir jol» jobasın toqtatu kerek dep sanaydı.
Ärine, «Ülken jetilik» qwramındağı elder Batıs qwndılığı negizinde älemniñ damu bağıtın qalıptastırğısı keledi. Bir sebebi osı maqsatta Qıtaydıñ investiciyalarınıñ öteui joğarı bolıp jatqanın jäne Şıñjañdağı az sandı wlttardıñ qısımğa wşırap jatqanın alğa tartadı.
Batıs elderiniñ Qıtayğa qarsı qadamdarı jiiley tüsti. Biıldıñ özinde AQŞ, Kanada, Europa Odağı jäne Britaniya qosılıp Qıtayğa koordinaciyalanğan sankciya saldı. Bwğan qosa etnikalıq azşılıqtardıñ qwqığın bwzdı degen ayıppen Şıñjañ ükimetiniñ basşıların sankciya tizimine qostı.
Britan jerinde ötip jatqan «Ülken Jetilik» sammitinde aldınğı qatarlı damığan elderdiñ liderleri «qwndılıqtarğa negizdelgen, joğarı sapadağı jaña damudı» wsınuda. Biraq, bwl joba «Ülken Jetilik» jağınan qalay qarjılandırılğalı twrğanı qazirge belgis3p7