Europa elderinde koronavirus deregi boyınşa ahual ärtürli: key elder karantindik şekteulerdi jeñildetip, qalıptı ömirge köşe bastasa, key memleketterde pandemiyanıñ üşinşi tolqını bastalıp ketti.
Virustıñ aldın alu üşin ötken düysenbiden bastap Çehiyada mektepter men dükender jabıldı. Auruhanalarda orın az bolğandıqtan, Çehiya biligi nauqastardı Pol'şağa jiberuge mäjbür. Qazir bwl memlekette Europada virus jwqtıru deregi boyınşa antirekord ornağan – soñğı 14 künde million adamğa şaqqanda 15 mıñ jağday tirkelgen. Salıstırmalı türde alıp qarasaq, Wlıbritaniyada bwl körsetkiş million adamğa 1440 jağdaydı qwraydı. Halıqtıñ basım böligi koronaviruspen auırğandıqtan, elde vakcinaciya jürgizu qajet emes dep sanaytın immunologtar bar. Sebebi, Çehiyada wjımdıq immunitet qalıptasuğa jaqın.
Pol'şadağı ahual da mäz emes. Osı aptada qaraşadan beri alğaş ret eñ joğarı körsetkiş tirkeldi – bir künde 17 260 keys anıqtalğan. Al Vengriyada jaña jağdaylardıñ sanı jeltoqsandağı derektermen teñeldi – künine 6 mıñnan astam adam auıradı.
Mwndağı ölim-jitim deñgeyi de joğarı. Vengriyanıñ bas sanitar därigeri Sesiliya Myuller ahualdıñ «öte auır» ekenin ayttı. Al prem'er-ministr Viktor Orban auruhanadağı nauqastar sanı 8 mıñnan 20 mıñğa deyin ösui mümkin deydi. Vengriya Reseydiñ «Sputnik V» vakcinasın maqwldağan EO-nıñ alğaşqı eli boldı. Qazirge deyin halıqtıñ şamamen 10%-ı vakcina qabıldağan.
Slovakiyada da virus deregi artqan. Seysenbide eldiñ prem'er-ministri Igor' Matoviç Euroodaqqa reseylik vakcinanı maqwldaudı tezdetuge şaqırdı. Keyinnen Slovaciya ükimeti al'yanstağı körşilerge eskertusiz «Sputnik V» vakcinasınıñ eki million dozasın satıp aldı.
Franciya – birinşi tolqın kezinde qattı zardap şekken el. Reanimaciyadağı pacientterdiñ sanı äli azayğan joq. Särsenbide tağı 264 adam qaytıs boldı. Jağday öte alañdatarlıq degen Franciya biligi jappay vakcinaciyalau arqılı virustıñ aldın alamız deydi. Vakcinaciya bastalğalı mwnda 67 million halıqtıñ tek 2 millionı ekpe qabıldağan.
Alğaşqı tolqın äleumettik, ekonomikalıq jağdayına auır soqqı bolğan Europanıñ tağı bir eli Ispaniyada virus deregi, kerisinşe, kürt tömendedi Qañtardıñ soñında 100 mıñ adamğa şaqqanda 900-ge juıq jağday tirkeldi. Al 10 naurızda 153 keys anıqtaldı.
Jaqında Ispaniyada barlıq densaulıq saqtau qızmetkerleri: auruhanalardan emhanalarğa deyin, qarttar üylerinen jedel järdem medbikelerine deyin ereuilge şıqtı. Olar 35 sağattıq üzilissiz jwmıstan şarşağanın aytıp, bilikten därigerlerdiñ jağdayın jaqsartudı talap etti.
Italiyada kün sayın tirkeletin jaña infekciyalardıñ sanı aqpanıñ ortasınan bastap öse bastadı. Qazir jalpı derekter sanı 22 409 boldı – bwl bir kün bwrınğı derekten 3 mıñğa köp.
Pandemiya bastalğannan beri mwnda 100 811 adam koronavirustan qaytıs boldı. Sonımen qatar, Istat Wlttıq statistika basqarması Italiyada ortaşa ömir süru wzaqtığınıñ 2020 jılı şamamen bir jılğa (82,3 jas) qısqarğanın habarladı. 2019 jılı Italiya osı körsetkiş boyınşa Europalıq odaqta birinşi orında bolğan.
Wlıbritaniyada virus qarqını bäseñdep, oquşılar oflayn oquğa köşe bastadı. Al Germaniya kancleri bwğan deyin Angela Merkel' karantin rejimin 28 naurızğa deyin wzartqan bolatın. Qazir elde virustıñ taralu qarqını bäseñdey bastağan. Osığan baylanıstı gül dükenderi, sän salondarı men jattığu zaldarı qaytadan aşıldı.
Jaña erejege say, 100 mıñ twrğınğa şaqqanda nauqastar sanı 50 adamnan aspağan öñirlerde muzeyler, galereyalar, baqtar, kitap jäne gül satatın dükender, sonday-aq bau-baqşa zattarına arnalğan bazarlar aşıladı. Tek twtınuşılar keletinin aldın ala eskertui tiis. Sonımen qatar, kelesi aptadan bastap COVID-19 uşıqpağan jağdayda teatrlar, koncert, opera zaldarına jäne kinoteatrlarğa baruğa rwqsat berilmek.