Foto: rossaprimavera

Wlıbritaniyanıñ Sırtqı ister ministri Dominik Raabtıñ Estoniya men Norvegiyağa resmi issaparı bastaldı. Taraptar Reseyden aymaqtıq qauipsizdikke tönetin qauipke qarsı twru strategiyasın dayındap, jahandıq klimattıñ özgerui mäselelerin talqılamaq.

Bügin ministr Tallinge barıp, Estoniya prezidenti Kersti Kal'yulaydpen kezdesedi. Keyinnen ol pandemiyadan keyin ekonomikanı qalpına keltirudi talqılau maqsatında Litva men Latviya ökilderiniñ qatısuımen ötetin kelissözderge qatısadı. Sonımen qatar, Raab Wlıbritaniyanıñ Estoniyamen qorğanıs salasındağı seriktestigin rastaytın qwjatqa jäne «elder arasındağı ıntımaqtastıqtı nığaytuğa» bağıttalğan kelisimge qol qoyadı.

11 naurızda Raab Osloda Norvegiya, Daniya, Islandiya, Finlyandiya jäne Şveciya SİM basşılarınıñ birlesken otırısına qatısadı. Jiında taraptar «klimattıñ özgerui jäne halıqaralıq qauipsizdik, onıñ işinde memleketterden tönetin qauip-qateri» taqırıbın talqılamaq.

Atalğan memleketterdiñ ministrleri aldağı uaqıtta Reseyden tönetin qaterge qarsı şaralardı qarastıradı. Dominik Raab mälimdemesiede: «Wlıbritaniya Soltüstik jäne Baltıq elderin äskeri jağınan da, Reseydiñ dezinformaciyası men twraqsızdandıruşı äreketterine qarsı küreste qoldaydı», – deydi.

Birikken Korol'diktiñ prem'er-ministri Boris Djonson qırği qabaq soğıstan keyingi qorğanıs Strategiyasın qayta qarau turalı tapsırma bergen. Sebebi, Europa elderi Resey tarapınan qauipsizdikke nwqsan keletin şabuıldar arttı dep sanaydı.

Reseyge qarsı qauipsizdik strategiyaların Europa ğana emes, AQŞ ta bastı taqırıp retinde qaraydı. 5 naurızda AQŞ-tıñ wlttıq qauipsizdik strategiyasına baylanıstı qwjat jariyalandı. Qwjatta Resey «halıqaralıq arenadağı twraqsızdandıruşı», al Qıtay Amerika üşin «qauipti äri jetekşi qarsılas» retinde körsetilgen bolatın.

Bwğan deyin Euroodaq elderi men Amerika himiyalıq qarudan ulanğan Naval'nıy isine baylanıstı Reseyge qarsı şekteuler engizudi qolğa aldı. 3 naurızda AQŞ Naval'nıy isine baylanıstı Reseyge qarsı sankciya engizip, ekonomika, qorğanıs salasında kömek körsetu bağdarlamaların toqtattı. Sankciya 1991 jılı qabıldanğan «Himiyalıq jäne biologiyalıq qarudı baqılau jäne onı qoldanuğa tıyım salu turalı» zañ ayasında jüzege asıp otır. Sankciyadan keyin Reseyge şeteldik äskeri qarjılandırudı közdeytin AQŞ-tıñ barlıq bağdarlamsı küşin joydı. Vaşington, sonımen birge, Mäskeuge AQŞ ükimetiniñ ministrlikteri men basqarmaları, onıñ işinde eksport-import banki arqılı nesie nemese basqa qarjılıq kömek beruden de bas tartadı. Amerikadan Reseyge «Wlttıq qauipsizdik üşin mañızdı tauarlar men tehnologiyalardı eksporttauğa» da şekteuler engizilude.

"The Qazaq Times"