رەسەي تاراپىنان قاۋىپ: ۇلىبريتانيا مەن بالتىق ەلدەرى قاۋىپسىزدىك ستراتەگياسىن دايىندايدى

ۇلىبريتانيانىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى دومينيك راابتىڭ ەستونيا مەن نورۆەگياعا رەسمي ءىسساپارى باستالدى. تاراپتار رەسەيدەن ايماقتىق قاۋىپسىزدىككە تونەتىن قاۋىپكە قارسى تۇرۋ ستراتەگياسىن دايىنداپ، جاھاندىق كليماتتىڭ وزگەرۋى ماسەلەلەرىن تالقىلاماق.

بۇگىن مينيستر تاللينگە بارىپ، ەستونيا پرەزيدەنتى كەرستي كاليۋلايدپەن كەزدەسەدى. كەيىننەن ول پاندەميادان كەيىن ەكونوميكانى قالپىنا كەلتىرۋدى تالقىلاۋ ماقساتىندا ليتۆا مەن لاتۆيا وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن وتەتىن كەلىسسوزدەرگە قاتىسادى. سونىمەن قاتار، رااب ۇلىبريتانيانىڭ ەستونيامەن قورعانىس سالاسىنداعى سەرىكتەستىگىن راستايتىن قۇجاتقا جانە «ەلدەر اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا» باعىتتالعان كەلىسىمگە قول قويادى.

11 ناۋرىزدا رااب وسلودا نورۆەگيا، دانيا، يسلانديا، فينليانديا جانە شۆەتسيا ءسىم باسشىلارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىنا قاتىسادى. جيىندا تاراپتار «كليماتتىڭ وزگەرۋى جانە حالىقارالىق قاۋىپسىزدىك، ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتەردەن تونەتىن قاۋىپ-قاتەرى» تاقىرىبىن تالقىلاماق.

اتالعان مەملەكەتتەردىڭ مينيسترلەرى الداعى ۋاقىتتا رەسەيدەن تونەتىن قاتەرگە قارسى شارالاردى قاراستىرادى. دومينيك رااب مالىمدەمەسىەدە: «ۇلىبريتانيا سولتۇستىك جانە بالتىق ەلدەرىن اسكەري جاعىنان دا، رەسەيدىڭ دەزينفورماتسياسى مەن تۇراقسىزداندىرۋشى ارەكەتتەرىنە قارسى كۇرەستە قولدايدى»، – دەيدى.

بىرىككەن كورولدىكتىڭ پرەمەر-ءمينيسترى بوريس دجونسون قىرعي قاباق سوعىستان كەيىنگى قورعانىس ستراتەگياسىن قايتا قاراۋ تۋرالى تاپسىرما بەرگەن. سەبەبى، ەۋروپا ەلدەرى رەسەي تاراپىنان قاۋىپسىزدىككە نۇقسان كەلەتىن شابۋىلدار ارتتى دەپ سانايدى.

رەسەيگە قارسى قاۋىپسىزدىك ستراتەگيالارىن ەۋروپا عانا ەمەس، اقش تا باستى تاقىرىپ رەتىندە قارايدى. 5 ناۋرىزدا اقش-تىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ستراتەگياسىنا بايلانىستى قۇجات جاريالاندى. قۇجاتتا رەسەي «حالىقارالىق ارەناداعى تۇراقسىزداندىرۋشى»، ال قىتاي امەريكا ءۇشىن «قاۋىپتى ءارى جەتەكشى قارسىلاس» رەتىندە كورسەتىلگەن بولاتىن.

بۇعان دەيىن ەۋرووداق ەلدەرى مەن امەريكا حيميالىق قارۋدان ۋلانعان ناۆالنىي ىسىنە بايلانىستى رەسەيگە قارسى شەكتەۋلەر ەنگىزۋدى قولعا الدى. 3 ناۋرىزدا اقش ناۆالنىي ىسىنە بايلانىستى رەسەيگە قارسى سانكتسيا ەنگىزىپ، ەكونوميكا، قورعانىس سالاسىندا كومەك كورسەتۋ باعدارلامالارىن توقتاتتى. سانكتسيا 1991 جىلى قابىلدانعان «حيميالىق جانە بيولوگيالىق قارۋدى باقىلاۋ جانە ونى قولدانۋعا تىيىم سالۋ تۋرالى» زاڭ اياسىندا جۇزەگە اسىپ وتىر. سانكتسيادان كەيىن رەسەيگە شەتەلدىك اسكەري قارجىلاندىرۋدى كوزدەيتىن اقش-تىڭ بارلىق باعدارلامسى كۇشىن جويدى. ۆاشينگتون، سونىمەن بىرگە، ماسكەۋگە اقش ۇكىمەتىنىڭ مينيسترلىكتەرى مەن باسقارمالارى، ونىڭ ىشىندە ەكسپورت-يمپورت بانكى ارقىلى نەسيە نەمەسە باسقا قارجىلىق كومەك بەرۋدەن دە باس تارتادى. امەريكادان رەسەيگە «ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن ماڭىزدى تاۋارلار مەن تەحنولوگيالاردى ەكسپورتتاۋعا» دا شەكتەۋلەر ەنگىزىلۋدە.

"The Qazaq Times"