Wlttıq qoğamdıq keñes – «aqtalmağan ümit»

Prezident Toqaev bastamasımen qwrılğan Wlttıq qoğamdıq senim keñesiniñ qızmetine bir jılday uaqıt boldı. Sayasi tranzit twsında küşeygen narazılıq akciyaları kezinde «bilik-qoğam» dialogın qwrudı maqsat etken keñes aynalasında ekijaqtı pikir-boljamdar köp. Biliktegi şendiler wlttıq keñesten wtarımız köp dese, nağız dialog alañına aynaladı degen platformağa senbeytin qoğam belsendileri keñesti «prezident populizmi» dep bağalağan.

Qoğamdıq keñes qwrılğalı, Qorday qaqtığısınan bastap belsendi Dulat Ağadildiñ «qwpiya ölimine» deyin eldi eleñ etkizer birneşe oqiğalar boldı. Almatı, astana, Şımkent, Aqtöbe sındı qalalarda jwrt narazılıq akciyalarına şıqtı. Hronologiyası auqımdı mitingter azamattıq belsendilerdiñ wstaluı men qamaluınsız ötken joq. Däl osınday jağdayda halıq pen bilik arasında dialog ornatuı tiis senim keñesi köp jerde ünsiz qalğan. Sondıqtan bolsa kerek, WQK jaylı qoğamdıq pikir ekige bölindi: key sarapşılar keñestegi bastamalar «söz jüzinde qaldı», «ümit aqtalmadı» dese, keybiri jaña organdı bilik pen qoğam arasındağı «altın köpir» sanaydı.

Bastıpqıda 44 adamnan twratın keñeske rejisser Ermek Twrsınov, qwqıq qorğauşı Jemis Twrmağambetova, ekonomist Oraz Jandosov, advokat Ayman Omarova, «Auıl» partiyası atınan prezident saylauına qatısqan Töleutay Rahımbekov, sayasattanuşı Aydos Sarım, mäjilis deputatı Bekbolat Tileuhan sındı qoğamğa tanımal birqatar azamat müşe boldı.

Naurızda keñes rotaciyalanıp, jaña müşeler qabıldandı. Rotaciya ayasında adam qwqıqtarı jönindegi uäkil El'vira Äzimova, balalar ombudsmeni Arujan Sain, bwrınğı biznesmen-ombudsmen Bolat Palımbetov, «Qazaqstan barısı» qazaq küresin damıtu qorınıñ qamqorşılıq keñesiniñ törağası Arman Şoraev, sayasattanuşı Baqıtjan Bwqarbay, Qazaqstan damu bankiniñ basqaruşı direktorı Asqar Ämirtaev wlttıq keñestiñ qwramınan şığarıldı. Belgili baspager Baqıtjan Bwqarbay öz erkimen keñes qwramınan şığatının habarladı.

Bir jıl işinde WQK-niñ üş otırısı ötkizildi. Birinşi jiında zeynet jasın qayta qarau jäne jer mäselesi talqılandı. Alğaşqı otırısta Toqaev: «Jer şeteldikterge satılmaydı. Bwl meniñ prezident retindegi wstanımım», – dep sendirdi.

Qoğamdıq senim keñesiniñ ekinşi otırısında prezident parlamenttik oppoziciya turalı söz qozğap, biıl 2 mausımda osı jöninde zañğa qol qoydı. Sonımen qatar alğaşqı otırısta prezident: «Wlttıq birliktiñ tağı bir tiregi – damudıñ demokratiyalıq modeline den qoyu. Özimizdiñ wlttıq tarihımızda demokratiyanıñ negizgi tirekterine adal bola twrıp, ärtürli örkeniettik tosqauıldardan ötip kettik. Wlttıq konsensus – bizdiñ tarihi basımdığımız», – dedi.

Qılmıstıq kodekstiñ «Äleumettik, wlttıq, rulıq, näsildik, tektik-toptıq nemese dini alauızdıqtı qozdıru» dep atalatın 174-babın izgilendirip, «Jala jabu» dep atalatın 130-babın Qılmıstıq kodeksten Äkimşilik kodekske auıstıratının habarladı.

11 mausımda Senat deputattarı «Qazaqstan Respublikasınıñ keybir zañnamalıq aktilerine atqaruşılıq is jürgizudi jäne qılmıstıq zañnamanı jetildiru mäseleleri boyınşa özgerister men tolıqtırular engizu turalı» zañ jobasın eki oqılımda maqwldadı.

Bir jıldıñ işinde senim keñesi sınğa da, maqtauğa da ilikti. Wlttıq keñesten wtarımız köp degen memlekettik BAQ ökilderi prezident osı joba arqılı demokratiyanıñ ayqın ülgisin körsetti dep jazdı. Al azamattıq qoğam belsendileri «jalğan qwrılım men senimsizdik keñesi» desti.

Äleumettik jelide atalğan keñeske köñili tolmaytının jazğan jurnalist, qoğam belsendisi Rüstem Aşetaev: «Jılına eki ret «jetkizumen» şekteletin toptıñ, pandemiya kezinde bir mäseleni şeşkenin körmedik. Halıqtıñ arasına kirip şınayı aqiqat körsetkenin de körmedik, jalğız Aygül Orınbekten basqa! Bwlardıñ deputattardan ayırmaşılıqtarın körmedim. Mümkin bwl jer sol deputattıqqa «tramplin» retinde «dayındıq kursınan» ötkizetin jer şığar, senimderin aqtağandarğa deputattıq mandat beretin. «Tınış jüre almaytın» ol jerden şığarıp jibermese bolğanı. Bwl jazbam atauı jer jararday keñes qwrıp, qoldarına bir qwziret bermey halıqtı da, olardı da aldap otırğan ükimetke aytqan sınım dep tüsiniñizder», – deydi.

Keñes jwmısına sın közben qarağan sayasatkerlerdiñ biri Dosım Sätpaev «bwl – biliktiñ qoğammen dialog jürgize bastağanın körsetu üşin paydalanğısı keletin jalğan qwrılım» dep bağaladı.

Bilik basına kelgeli, prezident Toqaev eldiñ jaña reformalarğa mwqtaj ekenin aytıp, birqatar salada özgeris engizu turalı bastamalar köterdi: qoğam pikirin qaq jarğan Wlttıq qoğamdıq senim keñesi, «estitin memleket» twjırımı, qazaq älipbiiniñ reforması, parlamenttik oppoziciya, jastar kadrlıq rezervi, ekonomikalıq reformalar, tağısın tağı. Teoriyalıq wstını mığım jobalardıñ is jüzinde qanday nätije bereri uaqıt enşisinde. Bolaşaq pen uaqıtqa telip otırğan jobalar qatarında Wlttıq qoğamdıq senim keñesi de bar.

"The Qazaq Times"