Tedros Adhanom Gebreyrus, DDW-nıñ basşısı onlayn ötken Düniejüzilik densaulıq saqtau assambleyasınıñ 73-sessiyasında söylep twr. Jeneva, Şveycariya. 19 mamır 2020 jıl. Foto: Christopher Black / REUTERS

DDW särsenbide auqattı-damığan memleketterdiñ şekteu şaraların bosañsıtıp jatqanına qaramastan, köptegen kedey elderde koronavirustıñ taralu üderisi üdegenine alañdaytının mälimdedi.

Wyımnıñ dereginşe, älem karantindi älsiretip jatqan kezeñde, naqtıraq aytqanda 19 mamır küni COVID-19 virusın jwqtırğan nauqastar sanı rekordtıq körsetkişke jetken. Nebäri bir täulikte bwrın-soñdı tirkelip körmegen 106 mıñnan astam jwqtıru faktisi anıqtalğan.

DDW-nıñ basşısı Tedros Adhanom Gebreyesus baspasöz jiınında «Bwl indetti eñserude aldımızda äli talay jol bar» dedi. «Bizdi tabısı orta jäne kedey elderdegi aurudıñ örşui qattı alañdatıp otır» degen ol keyster sanınıñ 5 millionğa jetuin tragediya dep atadı.

Bıltır jaña jıl qarsañında Qıtayda tirkelgen «koronavirus turalı aqparat jetkilikti berilmegenin» ayıptap, eki jarım aydan soñ 11 naurızda jahan kölemindegi pandemiya retinde «keşeuildep» jariyalanuın Beyjiñmen baylanıstıratın AQŞ prezidenti Tramp wyımğa qarsılığın bildirip hat joldağan. Tedros Tramptan hat alğanın rastadı, biraq atalğan mäselege tüsinik beruden bas tarttı.

Tedros älem auzına qarağan wyımnıñ indettiñ motivi boyınşa tolıq esep beruge dayın ekenin habarlağanımen, naqtı uaqıtın aytpadı.

Sol jaqtan qarağanda: DDW TJ bağdarlamasınıñ jetekşisi Maykl Rayan jäne atalğan wyımnıñ bas direktorı Tedros Adhanom Gebreyyus. Jenevada (Şveycariya) ötken baspasöz konferenciyasında. Foto: Salvatore Di Nolfi / EPA

Al DDW-nıñ TJ jönindegi bağdarlamasınıñ direktorı Maykl Rayan «mwnday bağalau ädette tötenşe jağday ayaqtalğannan keyin ötkiziletinin» ayttı.

«Qazir özara aytısıp-tartısqannan göri men indetke qarsı äreketke köñil bölip, epidemiyanıñ betin qaytaruğa, senimdi vakcina jasap-taratuğa, epidbaqılaudı küşeytip, adamdardıñ ömirin qwtqaruğa, qoğamdıq qızmetkerlerge qorğanıs qwraldarın meyilinşe köbirek äzirleuge den qoyudı jön sanaymın. Qarqını bäseñdemey twrğan indettiñ jağdayı naşar  bosqındar men migranttarğa tigizetin kesiri auır. Sondıqtan dereu birigip jwmıluımız kerek», – deydi Rayan.

Tedros köpten beri wyımdı qarjılandırudıñ basqa da közin izdep kele jatqanın aytadı. Onıñ sözinşe, 2,3 milliard dollar qarajat älemdik agenttik üşin azdıq etedi, bwl tipti damığan elderdegi orta sanattağı auruhananıñ byudjetine şaq.

Bwğan deyin Aq üy basşısı Tramp bastağan ağılşın tekti elderdiñ birqatarı «DDW-nıñ pandemiyağa qatıstı öz uaqıtında qozğalmağanın, jağdaydı dwrıs bağamdap, der kezinde aqparattandırmauın ayıptap, qıtayşıl» dep bağalağan. Tipti apta basında jılına 400-500 mln dollar köleminde qarjı böletin Uaşiñton aldağı uaqıtta qarjılandırudı qısqartatının, qajet bolsa müldem toqtatatının aytıp ses körsetken.

Bügingi tañda qauipti keseldi jwqtırğan nauqastardıñ sanı 5 mln-ğa jetti. Onıñ 327 mıñnan astamı auruınan ayğı almay, qaytıs bolğan. Sonımen qosa monitriñ jürgizuşi wyımdar 2 mln-ğa juığı sauıqqan desedi. Mamır ayı bastalğalı beri künine kem degende 74 mıñ adam tirkelip otır. Qazaqstan qazirgi jağday boyınşa keyster, yağni virus jwqtırğandar sanı 7 mıñğa juıqtadı,   älemde 57 orında twr.

"The Qazaq Times"