12 jeltoqsan el astanasında wlttıq animaciya salasına ölşeusiz üles qosqan rejisser-animator Ämen Qaydarovtıñ qwrmetine oray animaciyalıq fil'mderdiñ kinofestivali ötti.
Twñğış ret ötken «Ämen» («ÁMEN Animation Film Festival») animaciyalıq kinofestivali eldiñ barlıq öñirindegi animatorlarınıñ basın qosıp, 50 jıldan asa tarihı bar qazaq animaciyasınıñ bügingi ahualın jaña satığa köteru jayına den qoyıp, jaña esimderdi tanıtuğa tırıstı. Aytulı tıñ jobanıñ qwrmetti qonağı retinde qazaq mul'tfil'mi birinşi tülegi «Qarlığaştıñ qwyrığı nege ayır?» tuındısın tüsirgen şığarmaşılıq top ökilderi Galina Dusenko men Ernest Beyseyitov şaqırılıptı.
Kinofestival' qorjınına kelip tüsken 80-nen astam jwmıstı iriktep, 51-in saraptağan qazılar alqasınıñ qwramına animaciyalıq kino rejisseri Jäken Dänenov, dramaturg Roza Mwqanova, kinosınşı Nazira Mwqışeva, prodyuser, media menedjer Serik Abas-Şah, animaciyalıq kino rejisseri Aday Äbilda, akter, rejisser Däuren Serğazin jäne «Balapan» otbasılıq balalar arnasınıñ basşısı, festival' bastamaşısı Maqpal Jwmabay kirgen.
9 atalım boyınşa baq sınasqan mul'tiplikaciyalıq bayqau qonaqtarınıñ biri, «Saq» kinostudiyasınıñ rejisser-scenarisi Batırhan Däurenbekov:
– Jobanıñ Ämen atanıñ atımen atalğanı quantadı. Ol kisi bükil sanalı ömirin balalarğa arnağan. Animaciyalıq festival'dardıñ köbirek bola bergeni dwrıs dep oylaymın. Öytkeni «Qazaqstannıñ animaciyası joq» degen sözder de bar. Negizi olay emes. Ras, animatorlar qazaq mul'tiplikaciyasın qoldan kelgenşe jasap jatır. Olardıñ birqatarı osı festival'de ülken ekrannan körsetildi. Mısalı, «It» animaciyalıq fil'mi tastandı balalar mäselesin kötergen. Halıqaralıq bayqaularda jüldeli orındı da ielengen. Demek, bizde wşqır oylı, talanttı mamandar bar. «Memleket qoldasa, «Disney» tuındılarına jetetin dünie jasaymız, – dep ağınan jarıldı.
Bard aqın Maqpal Jwmabaydıñ sözinşe, festival'ğa älemniñ tükpir-tükpirinen maytalman animator-rejisserler, atap aytqanda, Moyra Marguin (Franciya), Mihail Tumelya (Belorussiya), Ola Çrapoviçka (Pol'şa), Habib Burhalifa (Aljir), Aday Äbilda (şetelde tağlımdamada) t.b. aqjarma qwttıqtauın joldağan.
Animaciya – ideologiyanıñ quattı qwralınıñ biri desek, jobada aytılğan otandıq animaciyanıñ säuleli-köleñkeli twstarın bağamdap, oy jügirtip, qolğa alğan qwba-qwp bolar edi. Qazirgi tañda örkenietti, ösuge nietti elder «el bolamın deseñ, besigiñmen qosa, ekranıñdı tüze» degendi wstın etken.
Qazaqstan animaciyalıq kinostudiyalar qauımdastığı jäne «OzgeEpic» zamanaui öner keñistigi, «Balapan» arnasınıñ wyımdastıruımen ötken keleli kinofestival' qorıtındısında jüldegerler anıqtaldı. Olar:
- «Üzdik käsibi animaciyalıq fil'm» – Meyirjan Sandıbay, «Kökserek» fil'mi;
- «Üzdik rejisserlik jwmıs» – Ivan Ardaşov, «Örkeş» fil'mi;
- «Üzdik studenttik jwmıs» – Qasiet Saqiolla, «Tülki men Bödene» fil'mi jäne Arnas Habi, «Prozrenie» fil'mi;
- «Üzdik qoyuşı-suretşi» – Marjan Jwbanış, «Bärinen de sen swlu» fil'mi;
- «Üzdik scenariy» – Zira Naurızbaeva, Tamara Mwqanova, «Şıñırau» fil'mi jäne Baqıtjan Qwljabay, «Qajımwqan» fil'mi;
- «Üzdik mul'thikaya» – Dil'şat Rahmatullin, «Pıraktar» mul'thikayası men «Qazaqfil'm» kinostudiyasınıñ «Meniñ atım - Qozı» mul'thikayası.
- «Üzdik komiks» jäne «GLEN» oqu ortalığınıñ oqu sertifikatı – El'vira Twrğınbaeva;
- «Ädilqazılar jüldesi» – Bauırjan Saljanov, «Fotoal'bom» fil'mi jäne Ädilbek Bayan, «Äke» fil'mi;
- «Körermen közayımı» – Swltan Jwmabekwlı, «Tañ attı» fil'mi;
- «Anyzfilm» kinostudiyasınıñ arnayı jüldesi – Seda Babayan, «Polet» fil'mi (oqu sertifikatı);
- «QAZART» oqıtu ortalığınıñ arnayı jüldesi – El'vira Turgunbaeva (oqu sertifikatı);
- «QAZART» oqıtu ortalığınıñ arnayı jüldesi – Abdrahmanova Sımbat, «Otpen oynama, balaqay» fil'mi (oqu sertifikatı) marapattaldı.
«Mwzbalaq» animaciyalıq fil'miniñ tanımal rejisserleri Twrdıbek Maydan men Tilek Töleuğazını «Qazaq animaciyasına qosqan zor ülesi üşin» jüldesimen marapattau kezinde, atalğan tuındı Izrail'de ötken «NEAR NAZARETH FESTIVAL» dodasında «Üzdik animaciyalıq fil'm» atalımı boyınşa jeñimpaz atanğanı turalı habar jetti. Qazaq animaciyasınıñ toyı mamandar men janküyerler märe-säre bolıp, köñil şalqıtıp, şer bölisip tarqastı.
Wlttıq animaciyanıñ bolaşaq bağdarın ayqındauğa üles qosqan käsibi alañ bolğan festival' wyımdastıruşıları şığını köp, mañızı zor salanıñ platformasın saqtauğa tırısatının, dästürli türde jalğasatının jetkizdi.