Reseyden nesie alğan qırğız käsipkeri Putinge arnap eskertkiş twrğızdı. 

Qırğızstannıñ tau şañğısı kurortında Resey prezidenti Vladimir Putinge arnalğan biiktigi 2,5 metr bolatın «eñseli» eskertkiş boy köterdi. Reuters aqparat agenttiginiñ dereginşe, közi tiri sayasatkerdiñ qwrmetine ornatılğan müsindi kurort basşılığı «Resey-Qırğızstan damu qorınan» 1,2 million dollar nesie alğannan keyin jasatqan.

Demalıs aymağınıñ bastığı Akbar Roziev bwl qadamğa baru sebebin käsibine qırğızstandıq bankterdiñ eşbiri nesie bermegen kezde tek atalğan reseylik wyımnıñ ğana qarjılandıruımen baylanıstı tüsindiredi. 2014 jılı aşılğan Resey-Qırğız damu qorı oğan 4% kölemde nesie bergen.

Ol öziniñ rizaşılığın qalay bildirerin bilmey, aqır soñında Vladimir Putinge eskertkiş qoyudı wyğarğan. Kurort aumağında bügingi prezidentten bölek, Keñes odağın qwruşı Leninniñ eskertkişi ornatılğan. Ötken men büginniñ «mızğımas simvolı».

Qırğızstandağı Zil tau demalıs bazasında twrğızılğan Resey prezidenti Vladimir Putinniñ eskertkişi. Şu oblısı, Bişkek mañı. 8 jeltoqsan, 2019 jıl. Foto: Reuters

Putindi ülgi twtatının aytqan käsipker:

«Men öz rizaşılığımdı qalay bildirsem dep wzaq oylandım. Aqırı osı şeşimge keldim. Onıñ nesiesiniñ arqasında qazir bizdiñ sauıqtıru ortalığım äldeqayda jaqsardı», – dedi.

Putinniñ Reseydegi jäne özge elderdegi müsin-eskertkişteri az emes. Säykesinşe, olardıñ ornatılu maqsat-mäni de ärtürli. Federaciya aumağındağı eskertkişter prezidenttiñ «köregendigin» däriptese, alıs-jaqın körşi-şeteldegi sayasatker beynesi ironiyağa qwrılğan. Mäselen, «Irbis» kazaktar qauımdastığı Putinniñ Rim imperatorı ülgisindegi müsinin sıyğa tartqan.

Qırım anneksiyalanğan soñ Resey qonaq üyleriniñ biriniñ aulasında rizaşılıq retinde przident byusti qoyıldı.

Qolına tau şañğısın wstap twrıp, sporttıq kostyum kiingen ülgide beynelengen Putin eskertkişi Çelyabinsk qalasında da boy köterdi. Eskertkiş onıñ «Tau şañğı sportı men salauattı ömir saltın nasihattauğa üles qosqanı üşin» belgi türinde ornatılğan.

Putinniñ sayasi qızmetine köñili tolmaytın sınauşılar jağı da aşı äjuadan qwralaqan emes. Körşi Ukrainada, naqtıraq aytqanda, 2015 jılı Zaporoj'ya qalasında «Reseydiñ äskeri agressiyasına qarsı» salmağı 15 kelige tartatın Resey prezidentiniñ ironiyalıq müsini ornatıldı.

Putinniñ prototipi negizinde salınğan köne grek ädebietiniñ miftik keyipkeri beynelengen müsin.

Biıl naurızda «Putin erkin internetti jerledi» degen ayıptaumen runette onıñ «bolaşaq beyit tası» tarap ketken edi. Telegramda tarağan suretke qatıstı tatarstandıq belsendi Karim YAmadaev qamauğa alınğan.

"Vladimir Putin. 1952-2019" dep jazılğan köktas. Foto: aşıq derekköz

2016 jılı ukraindıq jurnalist äri jazuşı Sergey Pantyuk öziniñ facebook parağında Jitomir oblısına qarastı Ulaşanovka auılındağı köktas dayındaytın şeberhananıñ önimin jariyalap, eldiñ qızu talqısına tüsken. «Jarnamanıñ taptırmas sätti ülgisi» dep jariyalanğan jazbanı qoldauşılar qatarı öte köp boldı.

Beyit basına qoyılatın belgi tasqa arnalğan ukrainalıq jarnama. Foto: gordonua.com

Soñğı kezderi Reseyde azamattıq qoğam belsendileri «Putindik jeke basqa tabınu kul'tin» aşıq ayıptay bastağanı bayqaladı. Uikipediya derekteri boyınşa, «Levada» ortalığı jürgizgen 20006-2011 jıldardağı «Putinniñ jeke basına tabınu» turalı äleumettik saualnamanıñ dinamikasınan avtoritarlıq jüyeni sınauşılar qatarı öskenin köruge boladı.

«Levada» ortalığı jürgizgen 20006-2011 jıldardağı «Putinniñ jeke basına tabınu» turalı äleumettik saualnamanıñ dinamikası. Foto: wikipedia-dan skrinşot-qiındı

Qazaqstanda da eks-prezident Nwrswltan Nazarbaevtıñ qwrmetine twrğızılğan säulet tuındıları men eskertkişter jetkilikti. Oğan arnap astanadağı eskertkişti aytpağanda,  Almatı (2011 jıl), Taldıqorğan (2017 jılı),  Türkistan,  Anakara (Türkiya, 2010 jılı), Çolpon-ata (Qırğızstan, 2005 jılı), Dneprodzerjinsk (Ukraina, 2005 jılı), Gagauziya (Moldova, 2012) t.b. qalalarına türli müsinder men eskertkişter ornatılğan. Sonımen birge akademiyalıq til bilimi salasına äli ene qoymağan otandıq onomastikada «nwronimder» qatarı qalıptasıp ülgergen.

Astana mwrajayındağı N.Nazarbaev müsini. Foto: tengrinews.kz

Sonımen qatar bwğan deyin qazirgi prezident Qasım-Jomart Toqaev Qazaqstan halqına ant beru räsimi kezinde Nazarbaevtıñ qwrmetine elordada tağı bir eskertkiş twrğızudı wsınğan bolatın. Aşıq derekközderdegi qolda bar aqparattar boyınşa, qoğamdıq orındarda ornatılğan resmi eskertkişter sanı jağınan Nazarbaevtıñ müsini Putindikine qarağanda köbirek.

2010 jılı Ankarada «Türki jwrtına siñirgen eñbegi üşin» aşılğan Nazarbaevtıñ eskertkişi. Türkiya. Foto: aşıq derekköz

Istıq köl jağalauındağı «Şıñğıs Aytmatov atındağı Ruh-Orda» keşeninde 2005 jılı aşılğan N.Nazarbaev eskertkişi. Qırğızstan, Çolpon-ata. Foto: aşıq derekköz

 

"The Qazaq Times"