Indoneziyanıñ ortalıq qalası Jakarta (Djakarta) tez qarqınmen suğa şögip bara jatqan qalalardıñ biri. Mälimetterge qarağanda qalanı su basu qarqını osı qalpın saqtasa 2050 jılğa barğanda Jakartanıñ basım bölegi su astında qalmaq. Osığan baylanıstı Indoneziya prezidenti Joko Vidodo el parlamentine wsınıs jasap, el astanasın Jakartadan Borneo aralına köşirudi swradı.
Indoneziyanıñ aqparat qwraldarı Borneo aralındağı Palangkarayya qalası el ortalığı boluı mümkin ekenin aytıp jatır. Qalanıñ su astında qaluınan tıs özge de sebepter Jakartadan el ortalığın alıp ketu mäselesin kötertken. Sonıñ biri – kölik keptelisi. 2016 jılğı zertteu nätijesine säykes Jakarta älemdegi kölik keptelisi eñ köp bolatın qala bolıp sanalğan. Resmi mälimetterge sensek, kölik keptelisin retke salu üşin el ükimeti jılına 6,8 mlrd AQŞ dolların jwmsaydı eken.
Jakarta Java teñiziniñ jağasındağı sazda ornalasqan qala. Bir qalanıñ özinen 13 dariya ağıp ötip teñizge qwyadı. Osığan qarap Jakartadağı su tasqındarına tañqaluğa bolmaytının bilemiz. Biraq, qalanı su basuğa su tasqını emes, qalanıñ sazğa batıp bara jatqanı sebep bolıp otır. Zertteuşiler jağdaydıñ şwğıl qiındap ketui de mümkin deydi. YAğni, qala qısqa ğana uaqıtta su astında qaluı da ğajap emes.
Soñğı 10 jıl işinde qalanıñ oñtüstigi 2,5 metr şamasında suğa şöge tüsken. Qalağa jaqın keybir aymaqtar bwdan da tez qarqınmen su astına batıp baradı.
Sanaulı elder bolmasa, köptegen eldiñ ortalıq qalası el territoriyasınıñ ortalıq bölegine ornalasqan. Indoneziya da keybir aymaqtardıñ avtonomiya talap etip, derbestikke wmtıluına qarsı Borneo aralın közde wstap otır. El astanasın köşiru täjribeleri älem elderinde joq emes. Ortalıq qalasın köşiru täjribesi bar elder qatarında Qazaqstandı da qosuğa boladı.