Foto: QT

Mausımnıñ soñğı küni, 30-ı kündiz sağat 10:00-12:00 aralığında Almatı qalasında Sarıarqa kinoteatrınıñ artında sankciyalağan beybit miting bolıp ötti. Kalinin eskertkişiniñ mañına jinalğan jwrtqa wyımdastıruşılar jol nwsqap, arnayı «Mitingtegi minez-qwlıq erejeleri» jadınaması men «äni Ş.Qaldayaqov, sözi J.Näjimedenov» dep körsetilgen «Meniñ Qazaqstanım» äniniñ tüpnwsqa mätin paraqşaları taratıldı. Osığan deyin 25 mausım azamattıq belsendi Älnwr Il'yaşev Almatı qalası äkimdigine 36-şı ret jazğan ötinişi qanağattandırılıp, äkimdik beybit jiın ötkizuge rwqsat bergenin habarlağan bolatın. Säykesinşe bügin jiın moderatorı retinde Älnwr Il'yaşovtıñ özi söyleuşilerge söz berip twrdı.

Köpşilik aldına şıqqan belgili azamat, qoğam qayratkeri Rısbek Särsenbaywlı eldi «alğaşqı mitingpen» qwttıqtaytının, eks-prezident Nwrswltan Nazarbaevqa qarata «Aqsaqal, 30 jıl boyı halıq moynına minip keldiñiz. Endi halıq moynınan tüsiñiz, bilikten tolıq ketiñiz. Öziñizdiñ rejimiñizdi öziñizben birge ala ketiñiz deymiz» dep pikir bildirdi.

Jeltoqsanşı, önertanuşı  Hasen Qoja-Ahmet  el azamattarın «jalınıştı qorğanşılıq» poziciyada bolmauğa, kerisinşe «şabuılda» boluğa ündedi. «Nağız diktaturağa jol aşqan Konstituciyanı joyuımız kerek» degen spiker Hasen mırza arnayı mamandarmen jaña Zañ jobaları jazılıp jatqanın, onı aşıq talqığa halıq aldında jariyalaytının, özderi bergen merzim boyınşa bilikke joldanğan  zañdar qabıldanbağan jağdayda jäne qıtaylıq 51 öndiris orındarınıñ ornalasu kartası aşıq aytılmasa «onda küzde bükilhalıqtıq  mitingige şaqıramız» dedi. Ekonomist Ayman Twrsınhan da Qazaqstanğa jaña Konstituciya qajettigi turalı ayttı.

«Aqiqat» JSDP partiyasınıñ törağası Ermwrat Bäpi azamattıq qoğamğa «Biz biliktiñ qolındağı quırşağına aynalmauımız kerek», «Nazarbaevtıñ biligi twrğan kezde eşqanday ädildik bolmaydı» dey kele «qoğamdıq küres» pen «akcent» mäni retinde tüsindirdi.

Sonday-aq belsendi jurnalist Güljan Erğalieva mwnday mañızdı şaranıñ ortalıq bölikte ötu kerektigi jaylı, ekonomist Aydar Alibaev «sayasi talaptardıñ naqtılanuı», belsendi Q.Seyithan belsendilerdiñ alayaqtıqpen alastatıluı, qwqıq qorğauşı M.Aspandiyarova negizgi talaptar tizimi turalı söz söyledi. «Şındıqtan qaşıp qwtıla almaysıñ» akciyasınıñ negizgi bastamaşısı Asya Tölesova ötkizilip jatqan mitingtiñ özi biliktiñ  «şındıqtan qaşıp qwtıla almaytının tüsingeniniñ» körsetkişi dep tüsingenin ayttı.  Keybir basu aytpaq bolğan söyleuşilerdi azamattar u-şu şığaru arqılı tıñdamaytındığın bayqatıp otırdı.

Zeynetker-aqsaqal azamat birinşi prezident N.Ä.Nazarbaevqa öziniñ tört jas ülkendigin aytıp «Eger, şäynek qattı qaynağanda qaqpağın aşpasa, jarılmay ma? Nwreke, öz halqıñnan keşirim swrap, orınnan ketu kerek. Jaña prezidentke mümkindik beru kerek, meniñ sonday ötinişim bar, bükil halıqtıñ ötinişi dep bilem» dep öz «tilegin» ayttı.

Jiında 30-ğa juıq spiker öz pikirin erkin bildirip jattı. «Sayasi twtqındarğa bostandıq», «Arıs oqiğası», «Jüyege reforma», «Saylau talaptarı», «Parlamentarlı basqaru jüyesi», «Käsipodaqtardıñ qorğau qızmeti», «Partiyalardıñ şınayı qızmeti», «Sot ädildigi», «Şeteldik jwmıs küşi», «BAQ-qa mereke emes, söz erkindigi kerek», «Atırau-Teñizdegi tolqu», «Bes büldirşin ölimi», «Saylaudağı fal'sifikaciyamen küres», «Astana atauınıñ özgerui», «Jer mäselesi» taqırıptarı köterilgen jiında sayasi än de orındaldı.

Birneşe jüzdegen azamat qatısqan mitingtiñ josparlanğan taqırıbı «Miting ötkizu turalı miting» bolatın, biraq bügin köptegen taqırıp söz boldı. Miting ötkizilgen aymaqta on şaqtı policiya gazel'deri, bir ört söndiruşiler kölik-ekipajı, tört-bes jol policiyası evakuatorları bayqaldı. Mitingti wyımdastıruşı belsendiler «Qazir bolmasa qaşan?», «Özgerispen kelis», «Qorıqpay şeruge şıq!», «Äkimderdi halıq saylauğa qwqılı», «Beybit şeru üşin emes rwqsat qajet emes», «Altınbek Särsenbaevtı eske alu» degen lozung-wrandarın köterip jürdi.

Sağat 12-den asqanda azamattar özdiginen beybit türde taray bastadı. Osı uaqıtqa deyin qazaqstandıqtar birneşe ret sankciyalanbağan mitingterge qatısqanı üşin wstalıp, ärtürli äkimşilik jazalarğa tartılğan edi. Bwl jiın qazirgi resmi ekinşi prezident Q.Toqaevtıñ Euronews arnasına bergen swqbatınan keyingi Almatı jäne Nwr-Swltan (bwr. Astana) qalalarındağı alğaşqı «rwqsat etilgen» miting retinde belgili bolmaq.

Kalinin men Lenin eskertkişteriniñ mañında dabırlasqan jwrttı üstinen toq jelilerine qonğan jüzdegen kögerşin baqılap otırdı.

“The Qazaq Times”