Foto: https://pbs.twimg.com

YAdrolıq kelisimge qatıstı daudan keyin AQŞ pen Iran qarım-qatınasına sızat tüsti. Osığan baylanıstı Europalıq odaq qos tarap qaqtığısınıñ aldın almaq.

Reuters sarapşılarınıñ pikirnşe, AQŞ Irandı qorqıtu maqsatında Tayau şığısqa äskeri tehnikasın jiberdi. Biraq, Amerika Iranğa qarsı soğıs aşpaydı. Bwl qaqtığıs Izrail' üşin de tiimsiz. Degenmen, Europalıq odaq elderi yadrolıq kelisimge qatıstı daudıñ qırği-qabaq soğısqa wlasıp ketui äbden mümkin dep alañdauşılıq bildirip otır. Osığan baylanıstı AQŞ-tıñ memlekettik hatşısı Mayk Pompeo Reseyde josparlanğan saparınan bwrın, Europalıq odaqtıñ Iranmen aradağı yadrolıq kelisimi jäne Tayau Şığıstağı jağdaydı talqılau maqsatında Bryussel'ge bardı. Kezdesu barısında Odaqtıñ sırtqı sayasat jönindegi basşısı Federika Mogerini: «Bwl mäselege qatıstı Europalıq odaqtıñ pikirin Mayk Pompeoğa aşıq jetkizdik. Qazirgi tañda tuındağan jağday bizdi alañdatıp otır. Sol sebepti, ärbir is-qimılğa şwğıl jauap bermes bwrın sabır saqtap, kelissöz jürgizgen mañızdı. YAğni onıñ işinde äskeri qaqtığıstıñ aldın alu üşin barınşa abay bolğanı jön», – dep mälimdedi.

Resmi Uaşington Parsı şığanağındağı kommerciyalıq mwnay tankerlerine irandıqtar şabuıl jasamaq bolğan dep habarladı. Bwğan Saud Arabiyasınıñ eki kemege zaqım kelgeni jaylı mälimdemesi sebep. Atap aytqanda, Arab Ämirlikterine qarastı Fudjeyra mañında birneşe kemege diversiyalıq şabuıl jasalğan. Bwğan deyin AQŞ-tıñ teñiz äkimşiligi Irannıñ şabuıldauı mümkin degen aqparat taratqan edi. Saud Arabiyasınıñ älgi habarınan keyin AQŞ dereu aymaqqa äskeri joyğış wşaqtarın attandırdı. Aq üy basşısı Donal'd Tramp: Ne bolatının aldağı uaqıt körsetedi. Eger de Iran aram piğılın iske asırsa, bwğan qattı ökinetin boladı. Sebebi, biz de qarap qalmaspız. Neni meñzep otırğanımdı özderi de jaqsı biledi», – dep eskertu jasağan. Tramptıñ bwl eskertuinen keyin, Ündistanda saparda jürgen Irannıñ sırtqı ister ministri Mwhammed Djavad Zarif: «Ökinişke qaray, qara aspandı töndirip, jağdaydı uşıqtırıp otırğan AQŞ-tıñ özi. Äskeri şabuıl jasaudan aulaqpız. Biraq özimizdi qorğauğa qaşan da dayınbız», – dep jauap qaytardı. Al bügin Irannıñ ruhani kösemi ayatolla Äli Hameney: «Iran halqı AQŞ-qa qarsı twru jolın tañdadı. Biraq bwl äskeri nemese qarulı qarsılıq emes. Soğıs bolmaydı. Bwl Iran men AQŞ-tıñ sana qaqtığısı. Bwl jerde biz küştirekpiz. Sebebi, biz qwdayğa senemiz», – dep habarladı.

8 mamırda Iran tarapı yadrolıq kelisimdegi birqatar talaptarğa bağınbaytının mälimdegen. Äsirese, uran bayıtuğa qatıstı mindettemelerdi orındauğa tiis emestigin alğa tarttı. YAğni AQŞ  yadrolıq kelisimnen şığıp, sankciyalardı küşeytetin bolğandıqtan osınday qadamğa baratındıqtarın jetkizdi. Bwl rette resmi Tehran Germaniya, Franciya, Wlıbritaniya, Qıtay jäne Reseyge mäseleni retteu üşin 60 kün uaqıt berip otır.

"The Qazaq Times"