Qazirgi kezde, Tramp ükimeti öziniñ sırtqı sayasattağı maqsattarın jüzege asıru üşin ekonomikalıq sankciyalarğa köbirek süyenude. Nätijesinde, AQŞ-tıñ ekonomikalıq sankciyalarınıñ kölemi barğan sayın artıp keledi. Bwnımen qatar keybir elderge qarata AQŞ prezidenti küş qoldanu mümkindigin de joqqa şığarmaydı. Bwğan deyin Soltüstik Koreya, Iran, Venesuela qatarlı elderge osınday eskertu jasadı.

Ärine, özgelerden göri AQŞ sankciyası älem elderin köbirek alañdatadı. Sebebi, qazirgi älemniñ şırmalğan ekonomikalıq jüyesinde AQŞ-tıñ alar ornı men mañızı ayrıqşa. Eñ iri qarjı ortalıqtar osı elge toptasıp, AQŞ-tıñ aqşa jüyesi älemdi şarpıp twr. Biraq, qazirge deyin AQŞ-tıñ ekonomikalıq sankciyasına tap bolğan üş elde de nätije Tramp pen onıñ odaqtastarı kütkendey bolmay şıqtı.

Soltüstik Koreya AQŞ-tıñ ekonomikalıq qısımnan keyin yadrolıq jäne zımıran sınaqtarın toqtatıp, kelissöz üsteline kelgeni ras, alayda kelissöz äli nätije bermedi. Eki märte kezdesken Tramp pen Kim yadrolıq qarudı joyu jäne ekonomikalıq qoldau turalı uädelese alğan joq. Sebebi, AQŞ sankciyanı alıp tastaudan bwrın, Soltüstik Koreyanıñ yadrolıq qarudan bas tartuın talap etip otır.

Kim Joñ Un Resey jerinde. Foto: TAAS

Jaqında AQŞ Iran mwnayın satıp alğan öz odaqtastarı da sankciyadan aman qalmaytının eskertti. Ärine, Qwrama Ştat bwnıñ nätijesinde Iran öz sayasatın özgertedi dep kütip otır. Biraq, bwl sankciya AQŞ odaqtastarın da Iranğa qarata belgili därejede qısım tüsiruge, al Europa elderin Iranmen ekonomikalıq baylanıstardı üzuge mäjbürleydi.  Europa elderi AQŞ ükimetiniñ bwl sayasatın qoldamasa da Qwrama Ştatqa qarsı şara jasamadı, jasamaydı da. Bwnı Aq üy de jaqsı biledi. Alayda, bwl Irandı yadrolıq qarudı damıtpau turalı kelisimderden şığıp ketuge itermelep bara jatqanday.

Iran mwnay eksportı qwldırauı mümkin. Foto: Al Bawaba.

Venesueladağı qazirgi dağdarıs ükimet pen oppoziciya arasında kelissözdiñ joqtığınan barğan sayın şielenisip bara jatqanımen, belgili esepten, ondağı äleumettik dağdarıstıñ bir wşında AQŞ sankciyasınıñ da özindik salmağı bar ekeni bayqaladı.

Foto: https://picsearch.com

Venesuelada Nikolas Maduroğa qarsı oppoziciyanıñ negizgi tiregi AQŞ bastağan bir qatar batıstıq elder jäne halıqaralıq qauımdastıq bolıp otır. Oppoziciya jetekşisi Huan Guaydonı qoldauşı elder AQŞ-tıñ Venesuela mwnay önerkäsibine salğan sankciyasın qoldağan 50-den astam el ekeni de anıq. Biraq, Maduro oppoziciyamen kelissözdiñ ornına qwğın-sürginge köbirek beyim twr. Bwl jağdayğa taldau jasağan batıs sarapşıları, qazir Tramp ükimetinde äskeri şara qoldanudan özge tañdau qalmay bara jatqanın moyındaydı.

Aytalıq, Gudzon institutınıñ zertteuşisi Riçart Veyct bir swqpatında: «Bizdiñ şığarğan şığın şekteuli bolğandıqtan, onıñ keltiretin paydası da şekteuli küyde twr. Bizdiñ bwdan da zor bodau beru arqılı köbirek nätijege qol jetkizuimizge boladı. YAğni, äskeri küşpen basıp kirip, el ükimetin özgertip, biz qalaytın sayasi jüyeni ornatuğa boladı», – degen.

Seysenbide, Tramp Maduronı 20 mıñ qauipsizdik qızmetkermen qamtamasız etkeni üşin Kubanı da ekonomikalıq embargomen qorqıttı. Bwdan säl bwrın Qwrama Ştattar tarabı Kubağa jaña ekonomikalıq sankciya jariyalağan edi.

Qazir, halıqaralıq sarapşılardıñ basım köbi, AQŞ sankciyaları onıñ qarsılastarın ekonomikalıq şığındarğa wşıratqanımen, keşendi reforma jasauğa itermeleytinine senbeydi. Äri, bwl sankciyalar osı elderdi sankciyadan jaltaru nemese qarsı twru şaraların oylap tabuğa köbirek şabıttandırıp jatqanday. Sondıqtan, AQŞ-tıñ ekonomikalıq sankciyaları uaqıt öte tiimsiz şarağa aynalıp qaladı dep qaraydı.

“The Qazaq Times”