foto: LolliTop

Aziya Azattıq radiosınıñ resmi saytı RFA.org, amerikalıq Associated Press-ke silteme jasay otırıp, Qıtaydağı az wlttar qonıstanğan öñirde zorlıq-zombılıqtıñ etek alıp otırğanın habarlaydı. Terrorizmge qarsı twru men Şınjañ ornıqtılığın saqtau degen jeleumen on mıñnan asa qarulı policiya jäne jüzdegen äskeri kölikter men tikwşaq Şınjañ ortalıq qalasındağı twrğındarğa qır körsetude. Al, Qıtaydıñ resmi sayttarınıñ birinde: «Şınjañ Avtonomiyalı Regionında Arnaulı jasaq pen Qaraulı policiya qosını, lañkestermen ayausız küres jürgizude», - dep habarlanğan.

Soñğı jıldardan beri Qıtaydıñ Şınjañında tuılğan bir qatar bülikter men lañkestik şabuıldan keyin Şınjañ tınıştığı qıtay ükimetiniñ bastı problemalarınıñ birine aynaldı. Äsirese, 2009 jılı Ürimji qalasında tuılğan 5 şilde oqiğası. Qıtay ükimeti körsetken sanaqta 200-den asa adam qaza bolğan. Bwl oqiğa Ürimji men twtas Şınjañnıñ qoğamdıq jağdayın mülde basqa bağıtqa özgertti. Jergilikti ükimettiñ körsetken mälimeti boyınşa qaza bolğandardıñ köbi han wltınıñ azamattarı delingen. Alayda Halıqaralıq Wyğır birlestigi men Adamdıq qwqıqtı qorğau wyımdarı, Qıtay ükimetiniñ keyingi jasağan qarulı quğının sınğa alıp keledi. Wyğır birlestigi bwl quğınnan ölgen, iz-tüssiz joğalğan mıñdağan wyğır azamatına jauap swrauda.

2013-2014 jıldarı Qıtay resmi aqparat ortalığı Şınjañ büligin Halıqaralıq Jihad terroristik wyımdarınıñ dini ekstremisterimen qatısı bar dep habarlağan. Alayda, Şınjañda twraqtağan bwnday sipattağı toptardıñ sirä kimderden qwralğanın, qay öñirlerde twraqtağanın, halıqaralıq qanday wyımdarmen baylanısı barı turalı eşqanday derek körsetilmegen.

Qıtay biliginiñ Şınjañ men Qıtaydıñ basqa provinciyalarına qaratqan közqarası mülde wqsamaytını aydan anıq. İşki Qıtayda Şınjañ azamattarınıñ jekelik kuäligimen qonaq üy, internet klub sındı orındarğa kiru asa qiın. Onday da mindetti türde sol jerdiñ policiya bölimşesine habarlanadı. Policiyalar küdiktilerge wqsaytın, wqsamaytının tekseruden ötkizgennen keyin ğana bwl orınğa kiruine rwqsat etiledi. YAğni, işki qıtaydağı şınjañdıqtarğa degen közqarastıñ qalıptasuına ükimet jolğa qoyğan tüzimder de mwrındıq boluda.

Qıtay astanasında tuılğan lañkestik şabuıldı Qıtay ükimeti Şınjañdağı wyğır bülikşileri tudırdı dep körsetti.  Wyğır birlestigi men özge eldiñ sarapşıları, bwl Şınjañdı küşpen tınıştandırudıñ jüzege asıru üşin Qıtay biligi qoldan jasadı degen boljamdar aytadı.   Halıqaralıq wyımdardıñ saraptaması boyınşa, Şınjañ älemde ekinşi därejeli adamdıq qwqıq şektelgen region bolıp sanaladı.

“The Qazaq Times”