Eki jıldan beri Ündistan men Qıtay arasındağı şekara dauı Jaña-Deli men Beyjiñniñ qarım-qatınasın ülken qayşılıqqa soqtırdı. Jaqında eki eldiñ şekara qarauıldarı tağı qaqtığısıp qalğan. Associated Press agenttigi bwl turalı Ündistannıñ Qorğanıs ministrliginiñ mälimetine silteme jasap habarladı. Qaqtığıs Gimalay şekarasındağı Naku-Lağa jaqın mañda bolğan.

Habarğa qarağanda, 20 qañtarda Qıtaydıñ şekara qarauıldarınan 18 adam Ündistannıñ Sikkim ştatınağı Naku-Lağa qaray ötuge ärekettengen. Ündistan şekaraşıları olardıñ jolın tosqan. Nätijesinde eki eldiñ şekaraşıları tas atısıp, soyıl siltesken. Eki jaqtan da jaralanğandardıñ bar ekeni aytıladı. Degenmen, kezekti qaqtığıstı jergilikti komandirler kelisimge say oq atıspay toqtatqan.

Eki eldiñ äskeri qolbasşıları bwğan deyin 8 ret kelissöz ötkizip, şekara dauları boyınşa kelisimge keluge tırısqan. Alayda, kelissözer eş nätije bermedi. Hindustan Times basılımı bolsa, Ündistan äskeri şendileriniñ sözine silteme jasay otırıp, Qıtay şekaraşılarınıñ şekara bwzu äreketi taraptardıñ talay retki kelissözinde qol jetkizgen bolmaşı kelisimderdi de joqqa şığarğanın jazdı.

Sarapşılardıñ pikirinşe, Qıtay şekaraşılarınıñ Naku-Lağa jaqın şekara sızığın kesip ötui alda josparlanğan ülken äreketterdiñ bir böligi boluı mümkin. Maqsatı – Ündistan qorğanıs küşteriniñ küş-jigerin sınap köru jäne Ladah aymağında tığırıqqa tirelgen Halıq-azattıq armiyası endi Ündistanmen äskeri arbasuğa jaña maydan aşuı deuge boladı. Sebebi, Naku-La Ündistannıñ Sikkim ştatı men Qıtaydıñ Tibet avtonomiyalı aymağın twtastıradı. Bıltır mamırda Sikkim şekarasında qıtaylıq eki el sarbazdarı arasında qarusız töbeles boldı. Mausım ayında Ladahtıñ Galvan alqabında eki tarap qaqtığısqa şıqtı. Onda da tas laqtırıp, soyıl siltesti, üytkeni Deli men Beyjiñ bwğan deyin şekara mañında oq atıspau kelisimine qol qoyısqan bolatın.

Mäseleniñ tağı bir qırı

Hindustan Times basılımı öz saraptamasında Qıtaydıñ soñğı kezdegi agressivti äreketteri bir-birimen tığız baylanıstı ekenin aytadı. Bwnday joramaldıñ negizi de joq emes. 20 qañtarda ant berip bilikke kelgen Aq üydiñ jaña qojası äli de bolsa Qıtayğa qaratqan aşıq poziciyasın bayqatqan joq. Soğan qosa, Tayuan qauipsizdigi Şığıs jäne Oñtüstik Şığıs Aziya elderin alañdatıp, bwğan deyin Japoniya, AQŞ, Australiya qatarlı elder Tayuan qauipsizdigi turalı talqılaular ötkizdi. Soğan say Tayuan jäne Ündistan basılımdarında ündi-qıtay qayşılığı jäne Qıtaydıñ Tayuanğa äskeri, sayasi, ekonomikalıq qısımdarın küşeytui birtindep Ündistan men Tayuannıñ ıntımaqtastığın tereñdetedi degen birqatar dabıralı saraptamalar, boljam sipattı maqalalar jariyalap jattı. Osı uaqıtta Qıtay Tayuan keñistigine bombalauşı jäne joyğış wşaqtarın jiberip qısım körsetti, oğan qosa Sikkim ştatında Ündistan şekaraşılarınıñ qarsılıq erik-jigerin sınau üşin şekara bwzdı. Osınıñ jiındığında Beyjiñ AQŞ-tıñ jaña ükimetiniñ de Qıtaydıñ agressivti äreketterine tözimdiligin tekserip körgisi kelgenin körsetip otır.

Eñ qızığı Ündistan men Qıtay arasındağı soñğı qaqtığıs turalı jañalıqtardan bir kün bwrın, eki el jeksenbide şekaralas aymaqta äskeri qolbasşılar deñgeyindegi toğızınşı raund kelissözderin ötkizdi. Kelissözdiñ qanday nätijege jetkeni beymälim.

“The Qazaq Times”