AQŞ prezidenti Donal'd Tramp bıltır 8 mamırda yadrolıq qaruğa ie altı el men Iran arasında jasasqan yadrolıq kelisimnen bas tarttı. Sonımen birge, Iranğa bağıttalğan ekonomikalıq sankciyanı qalpına keltirdi. Bwl şeşimderde AQŞ pen Europa arasında bolmaşı qayşılıqtardı qalıptastırğan edi.
Osı aptada atalğan kelisimge qol qoyğan europalıq elder kelisimdi soñına deyin saqtaytının bildirdi. Bwnday mälimdemeni EO-nıñ Atom quatı halıqaralıq agenttigi jasadı. Bwğan deyin de Resey, Qıtay, Franciya, Germaniya jäne Britaniya AQŞ-tıñ Iran yadrolıq kelisimine baylanıstı şeşimin qoldamağan bolatın.
Atalğan europalıq agenttik Iran yadrolıq kelisimin saqtap qaluğa küş salatının da mälimdegen. Degenmen, agenttiktegi AQŞ-tıñ arnayı ökili Irannıñ aymaqtağı belsendiligine nazar audaruğa şaqırğan. Ol sözinde: «Uaşingtonnıñ alañdauşılığın şeşu üşin Iranmen ekijaqtı kelisim jasaluı kerek. Äri, bwl jaña kelisim taraptardıñ barlıq talabın qanağattandıra alatın boladı», – degen.
Tramp äkimşiligi soñğı kezderde Iranmen jaña kelisim tüzuge tırısıp jatqanı bayqaladı. Al, Iran bolsa AQŞ-tı 2015 jılğı kelisimde qaldıru üşin Europa elderin alğa qoyğısı keledi. Bwl qayşılıq qazir kün ötken sayın asqınıp keledi. Irannıñ sayasi institutına tän «qasarısu wstanımı» jalğasa berse, bwl öñir twraqtılığına eñ ülken qater. Olay deytini, Iran Orta Şığıstağı balamalı küşter arasında tarazınıñ bir basın bastıp twr. Iranda twraqsızdıqtıñ ornauı jaña äri auqımdı soğıstardıñ, mwnay, tasımal jäne mädeniet pen dinder arasındağı soğıstarğa wlasuı da ğajap emes.
Europa elderiniñ Iran yadrolıq mäselesinde AQŞ-tı tikeley qolday bermeytini Parsı şığanağınan şığatın mwnaydıñ Europanıñ küre tamırına qan jügirtip twrğanında. Iran lauazımdıları soñğı kezde Resey jäne Qıtay sındı müddeles taraptarğa jii saparlap, boluı mümkin dağdarıstan şığuğa talpınuda.
Qazaqstan Iranmen Kaspiy arqılı şekaralasıp jatır. Geografiyalıq jaqtan da, geosayasi twrğıdan da Iran mäselesiniñ bizge özindik şalığı da bolmay qalmaydı. Sonıñ özi Iran taqırıbın, derjavalar arasındağı oyındardı jiti baqılap otıruğa mindetteydi.