Ötken aptada bolğan terrorlıq şabuıldan keyin Ündistan men Päkistan arasında qayşılıq qayta uşıqtı. Äsirese, Kaşmir aymağında twraqsızdıq orın alıp, beybit twrğındardıñ tınıştığı bwzıldı. Düysenbi küni Ündistan äskerleri jarılısqa qatıstı adamdardı izdestiru äreketi şabuılşılarmen qaqtığısqa wlastı. Qaqtığısta 4 äskeri qızmetker men bir qarulı sodır, bir beybit twrğın qaza taptı.
Ündistan tarabı terrorlıq şabuılğa Päkistan biliginiñ qatısı bar dep qaraydı. Äri, Islamabadtıñ bwl oqiğağa qatısı bar ekenin ayğaqtaytın däleldiñ bar ekenin aytadı. Biraq, Päkistan bwl ayıptaudı joqqa şığarıp, dälelderin körsetudi talap etti.
«Jaiş-i-Mwhammed»
Jaña Deli biligi atalğan terrorlıq şabuıldı wyımdastırğan «Jaiş-i-Mwhammed» radikaldıq wyımnıñ lideri Päkistan jerinde jasırınbay-aq twrıp jatqanın alğa tarttı. Päkistan jaq atalğan wyımnıñ äreketine tıyım salğanın, alayda bwl qarulı top basqa atpen äreket etip jatqan boluı mümkin degen uäjin ayttı.
«Jaiş-i-Mwhammed» wyımı BWW, AQŞ, Ündistan jäne Britaniya tarabınan terrorlıq wyım dep tanılğan. Päkistan bwl wyımdı terrorlıq wyım dep jariyalamağan, alayda el işindegi äreketterine şekteu qoyğan. Keybir sarapşılar bwnıñ sebebin atalğan toptıñ Kaşirde Talibannan bölek Ündistanğa qarsı äreket etetin wyım bolğandığında dep tüsindiredi.
Kaşmirdegi jağday soñğı jıldarı barğan sayın uşığa tüsude
Ündistan tarabı şekaranı baqılauına alu üşin izril'dik tehnologiyalardı satıp alğan. Şekara beketterdegi baqılaudı küşeytse de, qaqtığıstı toqtata almay keledi. Kaşmirde tağı bir kürdeli mäsele – şekaranıñ eki jağındağı jastar tügeldey «radikaldasqan». BBC-diñ öñirdegi qızmeti jasağan saraptamada, bwdan birneşe jıl bwrındar şekaradağı narazılıq şaraları beybit türde ötetin bolsa, qazir şekaradağı jastar birden qaruğa qol salatını aytılğan.
Ünistan-Päkistan arasında Kaşmir taqırıbında kelissözder toqtap qalğanınan eki jıldan astı. Degenmen, belgili därejede äskeri baylanıstar bar. 2009 jılğı Mumbaydağı terrorlıq şabuıldan keyin bwrınğı kelisimder men kelissözder procesi üzildi. Al, 2016 jılı Kaşmirdegi Ündistan äskerlerine jasalğan şabuıldan keyin Jaña Deli tarabı da öz qarulı küşterine Päkistan qaramağındağı aymaqtarda äreket etuge rwqsat berdi.
Bwğan deyin Ündistan prem'eri Narendra Modidi öziniñ äskeri basşılarınıñ qolın baylap, äskeri şeşim jasauğa jibermey keldi dep sınalğan. Bwl jolı Modi diplomatiyalıq közderdi paydalana otırıp, Päkistandı halıqaralıq wyım jağınan oqşaulap tastauğa uäde bergen. Modidiñ bwl şeşimin birqatar sarapşılar biıl jazda ötetin saylauğa da baylanıstıradı.
Diplomatiyalıq qısım jasaudıñ nätijeli bolatınına senu qiın. YAdrolıq qaruğa ie eki el, şağın qaqtığıstardı esepke almağanda eki ret iri äskeri qaqtığısqa da barğan. Päkistan qanday da bir qauip töngen jağdayda yadrolıq qaruın paydalanuğa da dayın ekenin talay märte aytqan. Degenmen, sarapşılar yadrolıq qarudıñ boluı bir esepten qauipti bolğanımen, endi bir jağınan eki eldi soğısqa jibermey twrğan bastı sebep dep qaraydı.
Ündistan biligi Päkistanğa «Negizgi odaqtas» märtebesinen şığaru şarasın qoldanbaq. Bwnıñ Päkistan üşin ekonomikalıq soqqı bolıp tietini belgili. Al, Päkistannıñ odaqtası sanalatın Qıtay bwl ekonomikalıq qiınşılıqta qanşalıqtı qoldau körseteri belgisiz. Bwğan deyin Ündistan men Päkistan arasındağı janjalda Qıtay beytarap poziciya wstanıp kelgen. Biraq, Ündistanmen de şekaralıq qayşılıqtarı äli şeşim tappay keledi. Päkistan men Ündistan arasındağı qayşılıq Şınhay ıntımaqtastıq wyımınıñ röli men mañızın sınğa salatın is bolmaq.