Foto: QT

Bügin Astana qalasında «Jaña Qazaqstan» forumınıñ ökilderi brifing ötkizdi.

Baspasöz mäslihatına sayasatker, Ämirjan Qosanov, sayasattanuşı, Rasul Jwmalı jäne sayasatker, Serikjan Mämbetalin qatıstı. Brifing barısında forum müşeleri «Jaña Qazaqstan» ökilderi dayındağan 33 baptan twratın sayasi bağdarlamaların tanıstırdı.

Sayasatker, Ämirjan Qosanov.

Sayasatker, Ämirjan Qosanov: «Jaña Qazaqstan» forumınıñ tarihı öte qısqa. Öytkeni özderiñiz bilesizder qazir Qazaqstan sayasi alañında oppoziciyalıq partiyalar joqtıñ qasında. Resmi türde «JSDP» partiyası bar. Biraq ökinişke oray soñğı kezderi onıñ sayasi belsendiligi tömendep ketti. Biraq qoğam oğan qaramaydı. Qoğamda ärtürli processter jürip jatır. Deval'vaciya, 20 jılğa sozılğan älemdik dağdarıs, kommunaldı qızmetterdiñ bağası men tarifiniñ qımbattauı, wlttıq qauipsizdik, elimizge tönip twrğan geosayasi jağdaylar bwnıñ barlığı halıqtı alañdatuda. Sondıqtan belgili bir küş kerek. Qazir bilik te, qoğamdıq wyımdarda köptegen bağdarlama qabıldap jatır. Biraq olardıñ barlığıniñ qateligi halıqtıñ pikirimen sanaspaydı. Olar joğarğı jaqtan jinalıp, qwrıltayda nemese plenumda qabılday saladı. Biraq biz basqa jolmen kettik. Biz äleumettik jelide, «DAT» gazetinde 33 baptan twratın sayasi bağdarlamamızdı jariyaladıq. Osı 33 bapta biz Qazaqstanda neni jañartu kerek, neni özgertu kerek sol jöninde ayttıq. Bügingi bizdiñ maqsatımız osı bağdarlamalardı sizderge wsınu. Meniñ bağdarlama turalı aytarım, üş närse. Birinşi, ekonomika, äleumettik mäseleler jöninde aytqan kezde eñ bastı mäsele sayasatqa kelip tireledi. Bizdegi prezidenttik, parlamenttik, ükimettik jäne sot jüyesi halıqtıñ baqılauınan tıs. Sondıqtan biz oylaymız, bizge ädil, aşıq saylau kerek. Ekinşi, barlıq sayasi twtqındardı yağni bilikke sın aytqan Aron Atabek, Maks Boqaev, Mwhtar Jäkişev, Mwratbek Twñğışbaev siyaqtı azamattardıñ barlığı dereu bosatıluı kerek. Bizdiñ talabımız sol jäne bolaşaqta öziniñ sayasi közqarası üşin eşkim qudalanbauı tiis. Üşinşi, qazir Qazaqstanda lyustraciya jöninde köp aytadı. Bizdiñ wsınısımız bılay, iä osı sayasi jüyege qızmet jasap, zañdı bwzğan, jemqorlıqqa salınğan, sayasi qılmıstarğa qatısıp adamdardı öltirgen, Zamanbek Nwrqadilov, Altınbek Särsenbaev, Batırhan Därimbet, Ashat Şäripjanov siyaqtı älide qwpiyası aşılmağan ölimderge jauap beretin adamdar erteñ mindetti türde jazasın alu kerek. Ol sayasi moral'dıq bağa».

Sayasattanuşı, Rasul Jwmalı.

Cayasattanuşı, Rasul Jwmalı: « Bizdiñ sayasi bağdarlamamızğa keletin bolsaq, bwl jerde köptegen mäseleler bar. Qazaqstan Täuelsiz memleket bolıp jariyalanğanına 27 jıl boldı. Täuelsizdigin alğan kezde eş bir memleket birden täuelsiz bola almaydı. Bwl wzaq ürdis. Qazir Qazaqstan ekonomikalıq, sayasi, äskeri, investiciyalıq, aqparattıq twrğıdan täuelsiz memleket dep ayta almaymız. Bwnıñ artı nege aparadı? Qazaqstandı qanday özgerister kütip twr? Özgergen eşteñe joq. Kez kelgen memlekette özgerister erte me, keş pe boladı. Keybir memleketterde jaña prezidenttiñ kelui ülken dağdarıstarğa wşıratadı. Keybir memleketterde osınday bet bwrıstar totalitarlıq jüyeniñ demokratiyalıq jüyege mädenietti türde ötuine alıp keledi. Qazaqstanda da erte me, keş pe sol özgerister boladı. Mäsele, sol özgeristerdiñ qwnı qanday boladı? Qoğamnıñ özi, qazaq halqınıñ özi bwl mäseleni özi şeşpey, sayasatpen aynalıspay onı sırttan bireu kelip şeşip bermeydi. Bizdiñ eñ negizgi maqsatımız osı tüsinikti är bir Qazaqstan memleketiniñ azamatına jetkizu... Bizdiñ maqsat Qazaqstannıñ Täuelsizdigin şekteytin halıqaralıq wyımdardan, eñ birinşi kezekte Euraziyalıq ekonomikalıq odaqtan şığu. Tağı bir ülken mäsele bizdiñ Qıtay aldındağı jıldan jılğa ösip kele jatqan qarızımız. Erte me, keş pe, bizge onı qaytaru kerek boladı. Bwlda ülken problema. Kezinde däl osı Qıtaydıñ qarızın qayta almağan memleketter jer astı baylıqtarımen, jer aumağın berumen esep ayırısuğa mäjbür boldı. Qazaq bwnday jağdayğa barmau kerek. Endigi bir sezimtal mäsele ol Qıtayda qısım körip jatqan 1,5 million qazaq mäselesi. Bizdiñ ökilder jaqında ğana Qıtayda bolıp qayttı. Ärine bir-eki saparmen bwl mäsele şeşile qoymaydı. Eger olar şın mäninde qısımğa wşırap jatsa, bwl halıqaralıq adam qwqıqtarı talaptarına da qayşı, bizdiñ qazaq pen qıtay arasındağı baylanıstarımızğa da qayşı. Biz Bryussel'ge jasağan saparımızda da, Uaşingtonğa jasağan saparımızda da osı jöininde ayttıq, köterdik».

Brifingke qatısuşı üşinşi ökil Serikjan Mämbetalin mälimdeme jasauğa qwqığı joq ekendigin aytıp, jay ğana özin tanıstırdı.

"The Qazaq Times"