Foto: worldbulletin.net

Arabşa jazılğan tarihi kitaptarda «jer jännatı» dep sipattalğan Süriyanıñ Şığıs Guta aymağınıñ bügingi küyin endi kerisinşe sipattauğa tura keletin siyaqtı.

Guta aymağındağı qandı-qırğınnıñ qwrbandarı men oğan qatıstı halıqaralıq aytıs-tartıstar büginde älem nazarın audarğan oqiğa bolıp twrğanı mälim. Endeşe, sol qaqtığıstardıñ qwrbanına aynalğan Şığıs Gutalıqtardıñ, aleppolıqtardıñ, idliptikterdiñ, qısqası süriyalıqtardıñ obalı kimge?

Foto: worldbulletin.net

Osı materialdı dayındau barısında qolda etken derekter boyınşa, büginge deyin Şığıs Gutada wyımdastırılğan jüzdegen şabuıl saldarınan mıñdağan adamnıñ qaza tapqanı belgili boldı. Şamnıñ  (Damask) oñtüstigindegi birqatar auıldar men eldimekenderdi qamtitın aymaq Süriyadağı azamattıq soğıstıñ swrapıl sahnasına aynaluda.

Qwrlıqtıq jäne äue küşteri şabuıldarımen qatar, «aştan qatıru» täsilderi arqılı da soqqı jasalğan Şığıs Gutada eñ ülken zwlımdıqtı beykünä säbiler körip jatqanı belgili. Endeşe, Şığıs Gutadağı jalpı ahualğa köz jügirtip, birneşe negizi swraqtarğa jauap izdep körgenimizde, tömendegidey derekterge qol jetkizdik.

Şığıs Guta qayda? Ol jerde kimder twradı?

Şığıs Guta Süriyanıñ astanası Şam qalasınan şığısta, 10 şaqırım qaşıqtıqta ornalasqan. Osı jıldıñ aqpan ayındağı resmi mälimetter boyınşa, onda 400 mıñğa juıq beybit twrğınnıñ bar ekeni habarlanğan edi. Ökinişke oray, eki aydıñ işinde wyımdastırılğan tağı da jüzdegen şabuıldardıñ kesirinen bwl körsetkiştiñ eleuli türde azayğanı ras. Sebebi, beyresmi mälimetterden belgili bolğanday, küni keşege deyin orın alıp jatqan qaqtığıstar kesirinen mıñdağan adam jazıqsız ajal qwştı.

Şığıs Guta degen jer Süriyanıñ astanası Şamdı şığıs, batıs jäne oñtüstik taraptarınan qorşap twrğan jazıqtıq aymaq. Ol tarihta bau-baqşalarımen ataqtı. Şam qalasın eginşaruaşılığı önimderimen qamtamasız etken Şığıs Guta, eginşaruaşılığı boyınşa älemniñ mol önimge ie aymaqtarınıñ biri sanaladı. Arab geograftarı bwl aymaqtı özen-kölderi, jemis ağaştarı men bau-baqşalarımen ataqtı, Şamnıñ betke wstar twlğalarınıñ villa tektes saraylarımen boy tüzegen älemniñ eñ ğajayıp jerleriniñ biri retinde tanıtıp ketken. Qanşama kitaptar men ädebi şığarmalarğa arqau bolğan Guta, büginde edäuir deñgeyde qalalıq mañızı bar aymaqqa aynalsa da, soğıs bastalmay twrıp Şam halqınıñ demalıs aymağı bolğan. Şam qalasın ekige böletin Barada özeni men kanaldarı osı aymaqtan ötedi. Batıs jäne Şığıs Guta bolıp ekige bölinedi.

Foto: worldbulletin.net

Ajal qwşıp jatqandar kimder?

Büginge deyingi mälimetterden belgili bolğanday, köz jwmğandardıñ qatarın Asad rejimi men jii-jii jasalğan äue şabuıldarınıñ (bir derekterde mwnıñ Resey tarapınan jasalğanı aytıladı) saldarınan beybit twrğındar qwraydı.

Halqı qalay ömir süredi?

Şığıs Guta halqı 5 jıldan astam uaqıttan beri qorşauda. Şamamen bir jıldan beri aymaqqa azıq-tülik pen medicinalıq jadbıqtar jetkilikti deñgeyde kirgizilmeude. Äskeri şabuıldardan bölek, balalar men nauqastar jetkilikti mölşerde tamaqtanbağandıqtan äri qajetti medicinalıq kömek almağandıqtan jan tapsıruda.

Halqı qanday qarularmen öltirilude?

Şığıs Guta halqına himiyalıq qarularmen, mina atqıştarmen, bombalarmen şabuıldar jasaluda.

Foto: worldbulletin.net

Şığıs Gutada qanşa märte himiyalıq jarılıs qoldanıldı?

Süriyadağı soğıs bastalğannan beri Şığıs Gutada 48 himiyalıq jarılıs wyımdastırılğan. 2013 jıldıñ 21 tamızındağı qaqtığısta 400-den astam beybit twrğın öltirilgen edi. Al Asad rejimi sol jılı aymaqta 3 ret gaz tärizdi hlor paydalanğan.

Asad rejiminiñ «közdegeni» ne?

Asad rejimi osı aymaqtağı operaciyaların jürgizude «terrorizmmen küres» degendi jeleu etetini tüsinikti. Şığıs Gutadağı «terroristerdiñ» beybit twrğındardı qalqan etkenderi, el astanasına zımırandar arqılı şabuıl jasaytını aytıluda.

“The Qazaq Times”