Foto: AFP

Donal'd Tramp AQŞ Prezidenti lauazımında ötkizgen bir jılın qorıtındılap söylegen 80 minuttıq sözinde "Islam memleketi" lañkestik wyımınan bastap, Empire State Building ğimaratına deyin ärtürli taqırıptardı äñgimesine arqau etti. VVS tilşisi Amerika Prezidentiniñ erekşe atap ötken 7 mälimdemesin keñinen taldap, ol jetistiktegi Donal'd Tramptıñ eñbeginiñ ülesin tarazılaydı. 

1. Saylaudan beri bir ğana öñdeu önerkäsibi salasında 200 mıñ, jalpı 2,4 mln jaña jwmıs ornı qwrıldı. 

VVS tilşisi habarlaydı: 2016 jıldıñ qaraşasınan bastap (Donal'd Tramp saylauda 2016 jıldıñ 8 qaraşasında jeñiske jetip, resmi qızmetine 20 qañtar kirisken) Amerikada 2,37 mln jaña jwmıs ornı qwrılğan. Eñbek statistikası byurosınıñ mälimetinşe, 2017 jılı öñdeu önerkäsibinde 197 mıñ bos orın wsınılğan.

2 . Afrikalıq-amerikalıqtar men ispandıq-amerikalıqtardıñ jwmıssızdıq deñgeyi eşqaşan däl mwnday tömen körsetkişke jetken emes. 

Eñbek statistikası byurosı afrikalıq-amerikalıqtar men ispandıq-amerikalıqtardıñ jwmıssızdıq deñgeyin 1972-73 jıldardan beri esepke alıp keledi. Ötken jıldıñ jeltoqsan ayındağı körsetkiş alğaşqı top üşin 6,8%, al soñğısı üşin 4,9% deñgeyine twraqtağan. Bwl - 1983 jılı eñ joğarı deñgeyge jetken 20 payızben salıstırğanda äldeqayda tömen körsetkiş.

3. Biz Amerika tarihındağı eñ ülken salıqtıq jeñildik jasadıq. 

Rojdestvo merekesi qarsañında korporativti salıq 35 payızdan 21 payızğa deyin tömendedi. Politifact fakt-çeking saytı bwl jeñildiktiñ Amerika tarihındağı eñ ülkeni emestigin aytadı. Sayt äkimşiligi 1981 jılı Ronal'd Reygan men 2010 jäne 2013 jıldarı Barak Obama twsında qabıldanğan salıqtıq jeñildikterdi mısalğa keltiredi.

4. Biz salıqtıq jeñildikter engizgennen keyin, 3 mln jwmısşı jalaqısına üsteme aldı. 

Salıqtıq jeñildikter jariyalanğannan keyin, birqatar kompaniyalar öz qızmetkerleriniñ jalaqısına üsteme jariyaladı. Osılay Disney kompaniyası 125 mıñ qızmetkerine 1 000 dollar köleminde sıyaqı wsınsa,  Fiat Chrysler Automobiles 60 mıñ qızmetkeriniñ ärqaysısı 2 000 dollardan alatının habarladı. Amerikalıqtar salıq reforması üşin (Americans for Tax Reform) wyımı 285 kompaniyanıñ üsteme jariyalau akciyasına qatısqanın, bwl şamamen 3 mln jwmısşını qamtitının mälimdedi.

5. Biz özimizge deyin Prezident äkimşilikterimen salıstırğanda, eñ köp jarlıqtan bas tarttıq.

Donal'd Tramp äkimşiligi bir jıldıñ işinde 1 mıñ 579 jarlıqtıñ küşin joyğan. Öz kezeginde Jordj Buş özine deyin qabıldanğan 181 jarğıdan, al Barak Obama 156 qwjatqa tıyım salğan.

6. Men "Islam memleketine" qarsı küresken koaliciyanıñ Irak pen Süriya jerin 100 payız azat etkenin maqtanışpen habarlaymın. 

1 qañtar küni "Islam memleketi" lañkestik wyımına qarsı AQŞ bastağan koaliciyanıñ generalı terrorister jaulap alğan jerdiñ 98 payızı halıqqa qaytarılğanın mälimdedi. Ol sonday-aq azat etu operaciyasındağı Resey men Irannıñ qoldauına süyengen Süriya Ükimeti äskeriniñ ülesin atap ötti. Donal'd Tramp AQŞ Prezidenti qızmetine kiriskenge deyin, "Islam memleketi" lañkestik wyımı öz quatın joğalta bastağanı belgili. AQŞ bastağan koaliciya  2014 jılı qwrılğan. Barak Obama bıltır koaliciyanıñ küşimen terrorister Irakta 40%, Süriyada 10% territoriyasın joğaltqanın aytqan bolatın.

7. Amerika Empire State Building ğimaratın bir jılda salğan. 

Ğimarat qwrılısı 1930 jılı 17 naurızda bastalıp, 1931 jılı 1 mamırda ayaqtalğan.

“The Qazaq Times”