Foto: Retail & Loyalty

Bügin Europalıq odaq elderiniñ ortalığı Bryussel' ofşorlı aymaqtağı elderdiñ "qara tizimin" jasap, salıq sayasatına baylanıstı olarmen ıntımaqtasudan bas tartuğa kelisti. Tipti salıq jüyesi EO standartına säykes kelmeytin 47 eldi "swr tizimge" qostı. Al osı jañalıq tarağannan keyin QR Prezidenti Nwrswltan Nazarbaev sırtta qarjısı bar qazaqstandıq biraz kompaniyanı  aytıp, olardan ketken qarjını qaytarudı talap etti. Prezident atın atap, tüsin tüstegen kompaniyalar mınalar: "QazMwnayGaz" AQ, "QazMwnayGaz" Barlau Öndiru" AQ, "Teñizşevroyl" AQ jäne Beyneu-Şımkent pen "Aziya gaz qwbırı" kompaniyası. Al osı kompaniyalardıñ jarğılıq kapitalı, tabısı, kirisi, şığını nemese qarızı qanşa? Anıqtap köreyik.

"QazMwnayGaz" AQ

Bärimiz biletindey, atalğan kompaniya kvazimemlekettik, yağni wlttıq kompaniya. Negizgi akcioneri - "Samwrıq-Qazına" äl-auqat qorı men QR Wlttıq banki. Kompaniyada "Samwrıq-Qazınanıñ" 530 979 141 jay akciyası bar, al Wlttıq banktiñ jay akciyalarınıñ sanı - 58 420 748 birlik.

2017 jıldıñ qazan ayındağı körsetkiş boyınşa jarğılıq kapitalı 709 mlrd 344 mln teñgeden assa, jalpı tabıs  104 mlrd 503 mln 560 mıñ teñge, taza payda 444 mlrd 018 mln 830 mıñ teñgeni qwraydı.

Al qanşa qarızı bar ekenine keler bolsaq, osı jıldıñ 19 säuirinde kompaniya 2,7 mlrd dollarğa euroobligaciyaların ornatıp, qarız alatını habarlansa, 30 säuir küni wlttıq kompaniyanıñ qarjı direktorı Däuren Qarabaev qarız kölemi 2014 jıldan bastap eki esege, yağni 9,8 mlrd dollarğa deyin tömendegenin mälimdedi.

"QazMwnayGaz" Barlau Öndiru" AQ

Bwl kompaniyanıñ negizgi akcioneri - "QazMwnayGaz" wlttıq kompaniyası men Bağalı qağazdardıñ ortalıq depozitariyi (BQOD). "QazMwnayGaz" Barlau Öndiru" AQ-dağı "QMG" WK-nıñ jay akciyalarınıñ sanı - 43 087 006, al BQOD jay akciyalarınıñ sanı - 24 196 547 birlik.

2017 jıldıñ 1 qazanındağı esep boyınşa jarğılıq kapitalı 165 412,00 mln teñge. Jalpı tabısı 137 405,00 mln teñge bolsa, osı jıldıñ on ayındağı taza paydası 168 373,00 mln teñge bolğan.

Bwdan bölek, KASE aqparatı boyınşa qaraşa ayında Standard & Poor's halıqaralıq reyting agenttigi "QazMwnayGaz" Barlau Öndiru" AQ reytingin "VV" deñgeyinen "VV-" deñgeyine deyin
tömendetilgen. Reyting boljamı "twraqtı" dep tanılğan.

Al qarızğa keler bolsaq, atalğan kompaniyanıñ qarızı turalı naqtı aqparat joq. Degenmen "QMG" Wlttıq kompaniyası osı kompaniyanıñ akcioneri ekenin eskersek, onda qarızı biraz ekeni belgili.

"Teñizşevroyl" AQ

"Teñizşevroyl" AQ-nıñ soñğı jıldardağı tabısı, jarğılıq kapitalı turalı naqtı aqparat joq. Alayda keybir mälimetterge süyensek, 2015 jılı TŞO-nıñ tabısı 2014 jılğı 22,8 mlrd dollar körsetkişten 12,8 mlrd dollarğa deyin qwldırağan.  Negizgi akcionerleri  - "Şevron" – 50%,  "QazMwnayGaz" WK – 20%, "Ekson Mobil Qazaqstan Vençurs Ink." - 25% jäne "LukArko»"– 5%.

Al kompaniya qarızına keler bolsaq, 2013 jılğı TŞO halıqaralıq obligaciyaların ornalastıru arqılı 11 mlrd dollar qarız alatını turalı aqparat tarağan. Kompaniya ol qarajattı 2019 jılğa deyin  Teñiz mwnay ken ornın keñeytu jobasın qarjılandıruğa jwmsaladı dep josparlağan. Alayda ol qarajat jwmsaldı ma, joq pa ol turalı naqtı aqparat joq.

Mine, bwl bizdiñ abıroylı kompaniyalardıñ qarjılıq jağdayı. Desek te tabısı azaysa da, köbeyse de olar wlttıq kompaniya degen statusına say bolu kerek edi. Al olar kerisinşe, qarjısınıñ jartısın sırtta jasırıp, memleketti özderine investiciya saluğa, onımen qoymay sırttan qarız aluğa mäjbürlep otır. Onıñ üstine bwl kompaniyalardıñ özi bolmasa da onı basqarıp otırğan basşılardıñ ofşordan atı-jöni tabılmasına kim kepil?! Solay boldı da... Biraq "QazMwnayGaz" WK basşısı "ofşorda qarjım joq" dep mälimdegeni barşamızğa belgili.

 “The Qazaq Times”