Halıqaralıq Olimpiada Komiteti Reseydi 2018 jılı Phençhanda ötetin qısqı Olimpiada oyındarına qatıstırmau turalı şeşim qabıldadı. Bwl turalı Halıqaralıq Olimpiada Komitetiniñ törağası Tomas Bah bastağan keñes mälimdeme jasadı. Olar Şveycariyanıñ bwrınğı Prezidenti Samuel' Şmidt jetekşilik etken 2014 jılı Soçide ötken Olimpiada oyındarındağı doping dauına baylanıstı 17 ayğa sozılğan zertteudiñ nätijelerine süyenip, osınday qorıtındığa kelgen. Bwl turalı VVS Sport tolığıraq jazdı.
Oqiğa barısı
Zertteu tobı dayındağan bayandamada Resey osıdan tört jıl bwrın Soçide ötken qısqı Olimpiada oyındarı kezinde antidoping erejelerin bwzğanı turalı däyekter qamtılğan. Halıqaralıq Olimpiada Komiteti Resey 2018 jılğı sporttıq dodadan şettetilgenimen, onıñ doping tekserisinen sätti ötken sportşıları neytraldı tu astında "Reseyden kelgen Olimpiada sportşısı" degen atpen qatısa alatının mälimdedi. Resey doping dauına qatısın tolıqtay joqqa şığarğan poziciyasında qaldı. Memlekettiñ Olimpiada oyındarınan şettetilgeni turalı habardan soñ, Reseydegi sayasatkerlerdiñ pikiri ekige jarıldı: olardıñ biri bükilälemdik sport jarısına qatısudan tolıqtay bas tartu kerek dep şamdansa, ekinşi top sportşılardıñ Halıqaralıq Olimpiada Komiteti wsınğan talaptar boyınşa barğanın qoldap otır.
Resey nege kinäli?
2016 jılı Soçidegi Qısqı Olimpiada oyındarı kezinde antidopingtik zerthananı basqarğan Grigoriy Rodçenkov Reseydiñ memlekettik doping bağdarlaması men biliktiñ tapsırmasımen özi oylap tapqan atletterdiñ ağzasında anıqtaluı qiın, biraq ağzağa ülken küş beretin himiyalıq qospa turalı atışulı mälimdemesin jasadı. Osıdan keyin Bükilälemdik antidopingtik agenttik kanadalıq professor Riçard MakLarenge osı mäseleniñ anıq-qanığın anıqtaudı tapsırdı. Professor jürgizgen zertteuler 2012-2015 jıldar aralığında mıñğa juıq reseylik sportşı 30 sport türinen memlekettik doping bağdarlamasınıñ arqasında jeñiske jetkenin körsetti.
Reseyge qanday ükim kesildi?
Reseyde keler jılı ötetin Bükilälemdik futbol çempionatınıñ bas wyımdastıruşısı, bwrınğı sport ministri Vitaliy Mutko aldağı uaqıtta bolatın barlıq Olimpiada oyındarınan şettetildi. Oğan Soçi Olimpiadası kezinde jetekşilik qızmetinde bolğanı üşin doping dauına tikeley qatısı bar degen ayıp tağılıp otır. FIFA bwl mälimdeme keler jılı bolatın çempionattıñ dayındıq jwmıstarına keri äserin tigizbeytinin, degenmen futbol oyınşıları qatañ dopingtik tekseruden ötetinin habarladı. Tömende Reseyge qatıstı qabıldanğan özge şeşimder berilgen:
- 2018 jılı aqpan ayında Phençhanda ötetin qısqı Olimpiada oyındarına Reseydiñ Sport ministrliginiñ birde bir ökiline akkreditaciya berilmeydi;
- Sport ministriniñ bwrınğı orınbasarı YUriy Nagornıy aldağı barlıq Olimpiada oyındarına qatıstırılmaydı;
- "Soçi-2014" orgkomitetiniñ bas direktorı Dmitriy Çernışenko "Beyjiñ-2022" koordinaciyalıq keñesinen bosatıladı;
- Resey Olimpiada Komitetiniñ basşısı Aleksandr Jukov Halıqaralıq Olimpiada Komiteti müşeleriniñ qatarınan şığarıldı;
- Resey Olimpiada Komiteti doping bağdarlamasına qatıstı täuelsiz zertteu jürgizuge jwmsalğan 15 mln dollar kölemindegi şığındı öteui kerek;
- Eger Resey Halıqaralıq Olimpiada Komiteti qoyğan talaptardıñ barlığına qwrmetpen qarap, orındasa, Phençhandağı Olimpiadanıñ jabılu saltanatına qaray sankciyalardıñ küşi joyıluı mümkin.
Osığan deyin qabıldanğan şaralar:
- Reseydiñ 25 sportşısı ömir boyına Olimpiada oyındarına qatısu qwqığınan ayırıldı;
- 2016 jıldıñ şildesinde Reseydiñ doping bağdarlamasına qatıstı Riçard MakLarenniñ alğaşqı bayandaması jarıq körgen kezde, reseylik sportşılardı Rio de Janeyroda ötetin Olimpiada oyındarınan şettetu turalı wsınıstar tüsken bolatın. Degenmen Reseydiñ jekelegen sport federaciyalarına qatıstı ğana jartılay orındalğan sankciya 217 sportşığa öz bağın sınauğa mümkindik berdi.
- Resey paralimpiada oyındarına qatıstırılmadı jäne 2018 jılı ötetin qısqı paralimpiadanıñ bükilälemdik dodasınan tağı da şettetildi.
Resey sportşılarına qanday talaptar qoyıladı?
Halıqaralıq Olimpiada Komiteti reseylik sportşılar jeke ne Oñtüstik Koreya qwramasınıñ qatarında oyınğa qatısa alatının habarladı. Jarısqa qatısu turalı rwqsat alu üşin olarğa kelesidey talaptar qoyıladı:
- Sportşı özi jarısqa tüsetin sport türinen käsibi standarttarğa tolıq say boluı kerek;
- Sportşınıñ antidoping erejelerin bwzğanı ne bwrın jarıstan şettetilgeni tirkelmeui şart;
- Sportşı Olimpiada oyındarı aldında talap etiletin barlıq sınamalar men tekseristerden sätti ötui tiis.
Reseydiñ jauabı qanday boldı?
Resey Olimpiada Komitetiniñ törağası Aleksandr Jukov jekelegen sportşılardıñ Olimpiadağa qatısu mümkindigi saqtalğanın qoldağanımen, olardıñ neytraldı tu astında öner körsetetinine qarsılıq bildirdi. "Eger barlıq talaptar saqtalğan jağdayda, Olimpiadanıñ soñğı küni uaqıtşa sankciyalar öz küşin joyatın bolsa, nege Reseyge öz tuın qoldanuğa rwqsat bermeydi?", - dedi ol.
Resey Parlamentin qorğau komiteti törağasınıñ orınbasarı Franc Klinceviç "Resey siyaqtı wlı derjava sportşıları belgisiz tu astında baq sınay almaydı" degen pikir qostı.
Kon'kimen jügiru sportınıñ jetekşisi Aleksey Kravcov är sportşı memlekettik tusız jarısqa qatısatın ne qatıspaytının özi şeşui kerek dep esepteydi.