Foto: VVS

Qırğızstanda prezident saylauınıñ ayaqtalğanına bügin 25 kün boldı. Sol uaqıttan beri saylauda jeñiske jetken bilik partiyasınıñ ökili Sooronbay Jeenbekovtıñ bastı qarsılası bolğan Ömirbek Babanov halıq aldına şıqqan joq. Jaqında el biligi onıñ üstinen qılmıstıq is qozğadı. Sol uaqıtta onıñ Qırğızstan aumağında joq ekendigi belgili boldı. Osığan baylanıstı bügin biz «Ömirbek Babanov sottalsa Qırğızstanda ne boladı?» degen swraq töñireginde äñgime qozğaytın bolamız.

Qırğız elinde prezident saylauınıñ ayaqtalğanına bir ayğa juıq uaqıt ötti. Biraq resmi Bişkek mañındağı sayasi tartıs äli basılar emes. Jaqında qaraşa ayınıñ 5-nen 6-sına qarağan tüni «Ata Meken» oppoziciyalıq partiyasınıñ müşesi Aida Salyanovanıñ inisi Wlan Salyanov üyinde atıp öltirildi. Osı jağdaydan keyin «Ata Meken» partiyasınıñ ökilderi bwl oqiğanıñ sayasi astarı bar dep mälimdedi. Biraq qwqıq qorğau organdarı atalmış jağdaydı Aida Salyanovanıñ qızmetimen mülde baylanıstırmaytının ayttı. Alayda şeteldik sarapşılar men Qırğızstan jurnalisteri İİM-niñ bwl mälimdemesine qaraşa ayınıñ 7-si küni qamaudağı sayasatker, «Ata Meken» partiyasınıñ jetekşisi Ömirbek Tekebaevtıñ advokatı Qanat Hasanovtıñ üyine şabuıl jasalıp, Tekebaev isine qatıstı qwjattar wrlanğannan keyin  kümänmen qaray bastadı. Oğan sebep te joq emes. Öytkeni osı oqiğalardan keyin ile-şala Qırğızstan Bas prokuraturası Ömirbek Babanovtıñ üstinen qılmıstıq is qozğadı. Osı oqiğalardan keyin köptegen sarapşılar «Atambaev biligi eldegi sayasi bäsekelesterine qarsı basıp-janşu nauqanın bastauda» degen oylar ayta bastadı. Al prezident saylauınan beri Reseyde em qabıldap jatqan Ömirbek Babanovtıñ özi elde bolıp jatqan jağdaylarğa baylanıstı öziniñ Facebook paraqşasında: «Meniñ üstimnen qozğalğan qılmıstıq istiñ sayasi astarı bar. Bilik qırğız eliniñ bastı jauı Babanov emes ekendigin äli künge deyin tüsingen joq. Meni sayasat alañınan alastatıp tastağanmen eldegi problemalar şeşilip ketpeydi. Erte me, keş pe şındıq aşıladı» - dedi. Ömirbek Babanovtıñ osı mälimdemesinen keyin şeteldik BAQ ökilderi men qırğızstandıq jurnalister «Babanov elge oralsa sottala ma?» «Babanov Qırğızstannan qaşıp ketti me?» degen swraqtarğa jauap izdey bastadı.

Qırğızstan prezidenti Almazbek Atambaev pen oppoziciyalıq sayasatker Ömirbek Babanov.

Endi «Ömirbek Babanov däl qazir Qırğızstanğa qaytıp oralsa ne boladı?» degen swraqqa biz de jauap izdep körsek. Soñğı bir aptada qırğız elinde bolıp jatqan jağdaylardı eskeretin bolsaq, Babanov däl qazir Qırğızstanğa qaytıp oralatın bolsa, onda onıñ sottaluı äbden mümkin. Sebebi Tekebaevtıñ advokatınıñ üyine jasalğan şabuıldan bastap, Aida Salyanovanıñ inisiniñ ölimine deyingi jağday kez kelgen adamdı osınday oyğa jeteleydi. Eger soñğı uaqıttarı «aldına kelgenin tistep, artına kelgenin teuip» jürgen Atambaev biligi Ömirbek Babanovtı türmege jabadı degen oydı arı qaray damıtatın bolsaq, onda qırğız elinde sözsiz kezekti revolyuciya bastaluı mümkin. Öytkeni qazirdiñ özinde bwrınğı saylau kezinde 80 payızdan astam halqı dauıs bergen Talas oblısı Atambaevqa halıqtan keşirim swra degen jeleumen beybit şeruler wyımdastıruda. Al oğan Babanovtıñ türmege jabılğanı qosılatın bolsa, onda eki prezidentti küşpen alıp tastağan halıqqa resmi Bişkektiñ qarsı twratın qauqarınıñ bolu- bolmauı ülken swraq. Sol sebepti Atambaev biliginiñ bwnday qadamdarğa baruı ekitalay. Eñ wzağanda resmi Bişkek Ömirbek Babanovqa prezident saylauında aytqan sözderi üşin ayppwl saluı mümkin. Biraq keybir şeteldik sarapşılar Qırğızstan Bas prokuraturası Ömirbek Babanovtıñ üstinen qılmıstıq isti onı sottau nemese ayıppwl salu üşin qozğağan joq dep esepteydi. Olardıñ oyınşa, Atambaev biligi Babanovtı osı qılmıstıq is arqılı sayasat sahnasınan, Joğarı Keñestegi deputattıq mandatınan ayırğısı keledi. Bwnı Babanovtıñ özi de iştey sezetin siyaqtı. Öytkeni ol öziniñ Facebook paraqşasında jariyalağan mälimdemesinde: «Meni sayasat alañınan alastatıp tastağannan eldegi problemalar şeşilip ketpeydi» degen bolatın.

Qorıta kelgende, qazirgi tañda kim ne dep aytsa da Qırğızstanda bilik basına üş mıñ adamnıñ qanımen kelgen Atambaev, sayasat alañınan qarsılastarın tazartu jwmıstarın jürgizude. Bwnday jağday bizdiñ elge de tañsıq emes. Qazaq eli de öz kezinde osığan wqsas jağdaylardı basınan ötkergen bolatın. Ol kezde de Qazaqstan oppoziciya ökilderiniñ biri şetelge ketip, biri türmege jabılıp, biri oqqa wşqan edi. Jalpı soñğı uaqıttarda özge eldiñ biligin sınap jürgen Atambaev däl sol eldiñ basşısı jasağan qatelikterdi öziniñ de qaytalap jatqanın bayqamay qalğan tärizdi.

“The Qazaq Times”